Polskie firmy z najniższą rentownością w ostatnich 10 latach [Raport PIE]

Polskie firmy

Na skutek spadku sprzedaży i rosnących kosztów działalności w 2024 r. firmy w Polsce zanotowały najniższą rentowność w ciągu ostatnich 10 lat – przekazał w dniu 6 października Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Instytut dodał, że niemal co czwarta firma zakończyła rok stratą.

Polskie firmy z najniższą rentownością w ostatnich 10 latach

.Polski Instytut Ekonomiczny w swoim najnowszym raporcie zwraca uwagę, że w okresie 2020-2024 na polskie przedsiębiorstwa oddziaływał szereg wewnętrznych i zewnętrznych czynników związanych z pandemią COVID-19 i wojną w Ukrainie. Ponadto gwałtowny wzrost cen surowców oraz wysoka inflacja miały istotny wpływ na zmianę rentowności firm.

„Na skutek spadku sprzedaży i rosnących kosztów działalności, w 2024 r. firmy w Polsce zanotowały najniższą rentowność w ciągu ostatnich 10 lat. Rentowność obrotu netto zmalała do 3,4 proc., a udział firm osiągających zysk spadł do 77,2 proc., co oznacza, że niemal co czwarta firma zakończyła rok stratą” – podał Instytut.

W ujęciu sektorowym największe obniżenie rentowności odnotowały branże kapitałochłonne i pracochłonne, w tym przetwórstwo przemysłowe, budownictwo, handel oraz transport i gospodarka magazynowa. W tych sektorach obserwowano spadki marż EBITDA, rotacji aktywów oraz osłabienie efektu dźwigni finansowej, które łącznie skutkowały pogorszeniem wskaźników ROA (wskaźnik rentowności aktywów) i ROE (wskaźnik rentowności kapitału własnego).

Rosnące koszty pracy

.W publikacji podkreślono, że branże te zmagały się także z rosnącymi kosztami pracy, co wymagało ścisłej dyscypliny kosztowej i zwiększania produktywności. Z kolei takie jak informacja i komunikacja oraz pozostała działalność usługowa – mimo wzrostu kosztów pracy i spadku marż, zachowały relatywnie wysoką rentowność i stabilność finansową. Firmy z branży zakwaterowania i gastronomii, po silnym spadku w 2020 r. związanym z pandemią, odnotowały dynamiczne odbicie w latach 2022-2023, a w 2024 r. tempo wzrostu rentowności wyhamowało. Zdaniem PIE stabilności tych sektorów sprzyjały duża rotacja aktywów, efekty skali oraz ostrożne zarządzanie płynnością i zadłużeniem.

„Przychody średnich i dużych przedsiębiorstw niefinansowych w 2024 r. spadły r/r o 3 proc., zaś koszty obniżyły się tylko o 1,8 proc. W efekcie rentowność obrotu netto firm spadła do poziomu należącego do najniższych w latach 2014- 2024. Konsekwencją niskiej rentowności wielu firm było ograniczenie skali inwestycji i tym samym ich wolniejszy rozwój. Dodatkowym czynnikiem hamującym inwestycje były wysokie koszty kredytu przy rekordowych stopach procentowych NBP w latach 2022-2023. W efekcie realne nakłady inwestycyjne obniżyły się o 7,8 proc. Inwestowaniu nie sprzyjał też dominujący udział finansowania ze środków własnych” – zauważa zastępca kierownika Zespołu Foresightu Gospodarczego w PIE Anna Szymańska.

Zagraniczne aktywa gospodarcze. Jak zabezpieczyć przyszły dobrobyt Polaków?

.Jedną z prawdziwych informacji, które w ostatnich latach przebiły się do świadomości Polaków, jest to, że tworzymy dochód i zabezpieczamy dobrobyt sobie, ale i innym. Premier Mateusz Morawiecki nie przestaje przypominać, jak wielki jest coroczny odpływ dochodów z Polski. W dywidendach, odsetkach o różnych instrumentów finansowych wypływa z Polski ok. 120 miliardów złotych rocznie. Dla zagranicznych podmiotów jest to owoc zainwestowanego w Polsce lub pożyczonego nam kapitału – pisze prof. Aleksander SURDEJ.

Zagraniczne aktywa finansowe stanowiły w 2020 roku 200 proc. produktu krajowego państw świata. Państwom, których przedsiębiorstwa i fundusze zainwestowały za granicą najwięcej, przynosiły i przynoszą one znaczny wzrost narodowego bogactwa, sięgający 100 proc. PKB w okresie dwóch dekad. Do państw tych należą m.in. Holandia, Japonia i Szwecja, przy czym Japonia od lat wspiera inwestycje zagraniczne swoich firm z pełną świadomością, że osiągane i transferowane przez nie zyski są sposobem na zwiększenie dochodów starzejącego się narodu.

Od kilku lat jesteśmy świadkami głębokiej zmiany w postrzeganiu bilansu kosztów i korzyści, które światu przyniósł okres globalizacji gospodarczej. Jeśli nie przyłączamy się do symplifikacji głoszonych przez bezkrytycznych entuzjastów lub totalnych krytyków, to lepiej zrozumiemy, co z globalizacji gospodarczej zostanie, ponieważ jest korzystne dla współpracujących krajów.

.Słuszne jest tworzenie mechanizmów spowalniających przepływu kapitału finansowego, gdyż destrukcyjny wpływ jego silnego napływu i gwałtownego odpływu odczuła cała światowa gospodarka w następstwie zapoczątkowanego w Stanach Zjednoczonych kryzysu finansowego lat 2008-2009. Potrzebne jest sektorowe i gałęziowe monitorowanie towarowej wymiany handlowej, aby nie stać się zakładnikiem jakiegoś kraju, gdy skrycie tworzy on zależność handlową w celu jej późniejszego politycznego wykorzystania.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-aleksander-surdej-zagraniczne-aktywa-gospodarcze-zabezpieczenie-przyszlego-dobrobytu-polakow/

PAP/MJ

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 6 października 2025