Astronomowie uchwycili galaktykę aktywną w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki

NGC 4911

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali galaktykę spiralną z poprzeczką oznaczoną jako NGC 4911, znajdującą się w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki.

.Jak tłumaczą badacze z ESA, na obrazie z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a widoczna jest galaktyka spiralna z poprzeczką znana jako NGC 4911. Jest ona oddalona o około 320 milionów lat świetlnych od Układu Słonecznego i znajduje się w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki. Galaktyka została odkryta 11 kwietnia 1785 roku przez astronoma Williama Herschela. NGC 4911 została scharakteryzowana przez naukowców jako galaktyka aktywna i należy ona do Gromady Warkocza Bereniki.

Fot. NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

.Galaktyki aktywne, takie jak NGC 4911, to zdaniem astronomów, galaktyki, których jądra emitują niezwykłe ilości energii nie pochodzącej z ich normalnych składników, takich jak gwiazdy, pył i gaz międzygwiazdowy. Ta część energii, zależnie od typu galaktyki aktywnej, może być emitowana w szerokim zakresie widma elektromagnetycznego jako podczerwień, fale radiowe, promieniowanie rentgenowskie, ultrafiolet oraz promieniowanie gamma. Aktywność tego rodzaju obiektów, jak wskazują badacze, jest wynikiem procesów zachodzących w ich centrach, stąd często wymiennie używa się określenia „aktywne galaktyki” i „aktywne jądra galaktyk”.

NGC 4911 należy do Gromady Warkocza Bereniki i tak jak inne galaktyki znajdujące się w niej ulega zniekształceniom pod wpływem grawitacyjnego oddziaływania sąsiednich obiektów. W przypadku NGC 4911 łuki zewnętrznych ramion spiralnych są wyciągane i deformowane przez siły oddziałujące z galaktyki towarzyszącej – NGC 4911A, znajdującej się po jej prawej stronie. Wyciągnięty w ten sposób materiał zostanie ostatecznie rozproszony w przestrzeni międzygalaktycznej gromady, gdzie będzie zasilał znajdujące się tam populacje gwiazd i gromad gwiazd. Gromada Warkocza Bereniki obejmuje prawie tysiąc galaktyk, co czyni ją jednym z najgęstszych skupisk tych obiektów w pobliskim Wszechświecie.

Warkocz Bereniki (łac. Coma Berenices) jest gwiazdozbiorem nieba północnego, 42. co do wielkości i był znany od starożytności. W połowie XVI w. uczynił go gwiazdozbiorem holenderski kartograf Gerardus Mercator. Jest widoczny w Polsce od zimy do lata, a liczba gwiazd widoczna w nim gołym okiem wynosi około 50. Najjaśniejszą gwiazdą konstelacji jest β Comae Berenices. Badacze twierdzą, że ten rejon nieba nie obfituje w gwiazdy, ale za to obecne jest w nim wiele galaktyk. Znajduje się w nim osiem obiektów z katalogu Messiera. Gwiazdozbiór został nazwany na cześć królowej Bereniki II z Egiptu – jest to jedyny gwiazdozbiór nazwany na cześć postaci historycznej.

.Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Oprac. EG

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 23 października 2025
Fot. NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA)