Największe frakcje Parlamentu Europejskiego ogłosiły: Potwierdzamy konieczność wprowadzenia nowego mechanizmu ochrony budżetu UE, tam, gdzie nie przestrzega się praworządności lub gdzie istnieje systemowe zagrożenie dla wartości europejskich. Brzmi to szlachetnie i na dużym poziomie ogólności trudno nie przyklasnąć tej trosce. Kłopoty zaczną się jednak w chwili, gdy zechcemy być bardziej dociekliwi i poczniemy zastanawiać się, czym właściwie jest to systemowe zagrożenie i zwłaszcza czym, do diaska, są owe wartości europejskie.

To, co realnie działo się w długiej historii kontaktów Polaków i Czechów (grubo ponad 1000 lat!), jest jednak wystarczająco interesujące, żeby nie uciekać się do takich jak wyżej, nieco ironicznych miejscami spekulacji.