W jedenastym odcinku Podcastów Wszystko co Najważniejsze Roland MASZKA w artykule “Książka, której się nie wyrzuca”.

Co na razie udowodnił strajk? Że można cały ten majestat procedur odrzeć z szat i nikt nie krzyczy: król jest nagi.

Jednym z ciekawszych pomysłów jest połączenie maratonu i matematyki. Uczniowie rozwiązują zadania matematyczne całą noc. Rozwiązują setki i tysiące zadań na różnym poziomie. I fenomen: matematyka łączy dzieci w pionie, nie w poziomie: piętnastolatek siedzi obok ośmiolatka, dwunastolatek pomaga dziesięciolatkowi, gimnazjalista współpracuje z uczniem oddziału wczesnoszkolnego.

Nauczyliśmy się myśleć o tolerancji w odniesieniu do odmienności politycznej, religijnej czy rasowej, mówimy o tolerancji w kontekście zmian demograficznych – i wciąż wydaje się nam, że tolerancję definiuje się jak prawo fizyki ujęte w ramkę i zaliczone na klasówce… O szkolnych odcieniach tolerancji pisze Roland MASZKA.

Idąc do kina na animację Zimy, liczyłem na to, że realizatorzy utrzymają klimat książki. Zwrócili się w stronę animacji retro. To powrót do kukiełek łódzkiego studia Se-Ma-For znanych widzowi 50+ z lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Taka forma z jednej strony ryzykowna, z drugiej atrakcyjna dla dziecięcego odbiorcy – zakłada prymat dialogu nad obrazem.

Książki Bahdaja, Domagalika, Minkowskiego, Niziurskiego, Siesickiej… Ale też Kamieńskiej, Jurgielewiczowej, Szklarskiego, Centkiewiczów… Dla współczesnych młodych czytelników są to nazwiska z odległej epoki, niekiedy zupełnie nieznane – pisze, relacjonując wizytę w namiocie „Tanie książki”, Roland MASZKA

Jest w pejzażu wiejskim coś z sentymentalnej tęsknoty za krainą łąk, lasów i polan na których stoją samotne domostwa nie opodal cichych ruczajów, a ciepła letnia pora zachęca do odpoczynku w cieniu rozłożystych lip… Tania nostalgia? Bynajmniej.

Spośród znanych mi nauczycieli nieliczni mają jakieś wakacyjne plany. Jednak dwumiesięczna przerwa jest ważną cezurą, bo czyni powracających po wakacjach niemal „innymi” ludźmi… Z ponownym entuzjazmem zabierają się do pracy, która w krótkim czasie przywróci ich do stanu sprzed wakacji.

Ten typ dziewiętnastowiecznych scenariuszy losów bohatera miał niezaprzeczalny urok szczęśliwego końca, w którym zawsze prawość była nad nieprawością a szlachetność nad podłością… Czytelnikowi pozostawiała wiarę (chociaż minęły czasy dziewiętnastowiecznych determinizmów), że dobro ma się jednak w genach…

W zapomnianym już dziś poemacie Kornela Ujejskiego Maraton hoplita wysłany przez stratega Aten, Miltiadesa, z wieścią o zwycięstwie Greków kona z wycieńczenia… Tradycja podaje nawet jego imię – Filippides. Ten sam, którego Miltiades tuż przed starciem z Persami wysłał do Sparty z prośbą o przysłanie wsparcia…

Na plan pierwszy wysuwa się oświecona idea, a nie jakaś mistyka czy fantasmagoria. Dlatego uczniowie kojarzą Rewolucję z postępem, a nie z gilotyną. Francja i tak to przetrwa… – pisze Roland MASZKA.

Houellebecq mówi, że wcale nie kwestie gospodarcze będą miały decydujący wpływ na przyszłość. Wygra ta grupa ludności, która ma najwyższą rozrodczość i potrafi przekazać swoje wartości. Dlatego prawdziwa batalia nie będzie toczyć się o gospodarkę, ale o szkołę. Przyszłością zawładnie ten, kto sprawuje kontrolę nad dziećmi. To będzie walka o rząd dusz.

Jesteśmy obciążeni literackim Paryżem – rewolucji i Wielkiej Emigracji, paryskim brukiem romantyków, Paryżem Wokulskiego i Judyma, Mickiewicza, Słowackiego, Miłosza… A może obciążeni jesteśmy Paryżem widzianym w okularze mediów? Miastem niepokojów, demonstracji, kamieni i płonących samochodów?

Pytam uczniów, o co właściwie toczy się proces Jezusa. Zapada dłuższa cisza. Dlaczego arcykapłan, starsi i uczeni w Piśmie pragną śmierci Nauczyciela z Galilei? Czy jest aż tak źle ze znajomością ewangelii? W szkole to, co związane z religią, w jakiś sposób przestaje być literaturą.

Powrót do przeszłości staje się możliwy. Proponowany ustrój szkolny funkcjonował już z drobnymi zmianami od powojnia do czasów ustrojowej transformacji w 1989 roku. Jak słychać z ambon i wież – był lepszy od ustępującego, lepiej kształcił i przygotowywał…

Trzeba przyznać, że efekt został osiągnięty – szum medialny i tocząca się dyskusja o quasi-sztuce… Nie ma lepszej reklamy niż perwersja… Oburza i pociąga? Kogo jednak? Podobno teatr jest pełen, a owacje na stojąco!

Pytam piętnasto- szesnastoletnich uczniów, czy nie oburza ich fakt kłamstw w sprawie obozów koncentracyjnych. Oburza! Nazywanie obozów polskimi to przerzucenie odpowiedzialności za zbrodnie niemieckie na inny naród.

W szkołę uderza fala krytyki: po społecznych konsultacjach gimnazja i trzyletnie licea okazały się pomyłką. Niektórzy formułowali kategoryczne wnioski: szkoła po reformie Handkego przestała wychowywać, a po reformie Hall – uczyć.

Gdzie w tym wszystkim jest uczeń, gdyż to dla niego jest ta dobra zmiana. I tu panuje dwugłos, choć troska o ucznia jest jedna. Nauczyciele szkół średnich z aprobatą przyjmują model czteroletniego liceum – wszak do tej pory był to tylko kurs przygotowujący do matury! Nauczyciele gimnazjów powiedzą: miała być szkoła nowoczesna, wychodząca naprzeciw rzeczywistości szybkich nieustannych zmian. I gimnazjum jest taką szkołą.

Marsz nie będzie jeden, tylko będzie ich trzydzieści. Właśnie dlatego, że Ojczyzna jest jedna, a ludzie nie myślą jednakowo. Ludzie chcą się identyfikować z Ojczyzną, ale chcą się też identyfikować z drugim człowiekiem i ideą, za którą stoi prawda i odczuwalna wartość…