Wojny i epidemie są częścią życia ludzkości od tysiącleci. Europa uwierzyła, że jej już to nie dotyczy. Myślała, że może bez konsekwencji akumulować deficyty strategiczne. Zapatrzona w wolny rynek, ubezpieczenia i prawo uwierzyła w baśń o końcu historii. Koronawirus sprawił, że musi odświeżyć sobie znaczenie takich pojęć, jak granice, strategia, suwerenność.