126 lat temu urodziła się Karolina Lanckorońska, patriotka i mecenaska sztuki

Karolina Lanckorońska urodziła się 11 sierpnia 1898 roku w Buchberg am Kamp w Austrii. Była polską hrabianką z rodu Lanckorońskich, historykiem sztuki, a także działaczką społeczną i charytatywną. Jej życie to przykład niezwykłego poświęcenia dla Polski oraz polskiej kultury, nauki i sztuki.

Patriotyczne wychowanie

.Karolina Lanckorońska wychowywała się w atmosferze miłości do ojczyzny i polskiej kultury. Jej rodzina od pokoleń była związana z Polską, co dokumentują źródła sięgające jeszcze czasów piastowskich. Król Władysław Łokietek nadał im miejscowość Brzezie koło Wieliczki, do którego to miejsca rodzina często się odwoływała.

Karolina Lanckorońska studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Wiedeńskim, gdzie uzyskała doktorat. Jej praca naukowa skupiała się na renesansie włoskim, co czyniło ją jednym z czołowych ekspertów w tej dziedzinie w Polsce. Edukację i karierę naukową przerwała wojna. W czasie II wojny światowej wykazała się jednak niezwykłą odwagą i determinacją. Działała w konspiracji, aresztowana przez Gestapo, była więziona w obozach koncentracyjnych Ravensbrück i Gross-Rosen. Mimo brutalnych warunków nigdy nie straciła ducha walki ani wiary w zwycięstwo. Po wojnie powróciła do działalności na rzecz Polski, ale ze względu na sytuację polityczną w kraju, zdecydowała się pozostać na emigracji we Włoszech. Jej domem stał się Rzym.

Polski renesans w Rzymie

.Jako mecenaska sztuki, Karolina Lanckorońska przyczyniła się do zachowania i promocji polskiego dziedzictwa kulturowego. W 1967 roku założyła Fundację Lanckorońskich, której celem było wspieranie badań naukowych, ochrony zabytków i edukacji. Jej darowizny, w tym przekazanie Zamkowi Królewskiemu w Warszawie cennych dzieł sztuki, miały ogromne znaczenie dla polskiego życia kulturalnego w czasie ciemnej, komunistycznej nocy.

Karolina Lanckorońska zmarła 25 sierpnia 2002 roku w Rzymie. Jej życie i działalność pozostają inspiracją dla wielu pokoleń Polaków, pokazując, że niezłomność i miłość do ojczyzny mogą przynieść realne zmiany. Była ona bowiem nie tylko świadkiem, ale i aktywnym uczestnikiem najważniejszych wydarzeń XX wieku. Jej działalność, zarówno naukowa, jak i społeczna, pozostawia trwały ślad w polskiej historii i kulturze.

Nie tylko badania nad sztuką włoskiego renesansu i baroku

.Prof. Jerzy Miziołek pisze o Karolinie Lanckorońskiej we Wszystko Co Najważniejsze. Twierdzi, że prof. Karolina Lanckorońska (1898-2002) po II wojnie światowej, w czasie której była więziona w niemieckich obozach zagłady, nie mogła wrócić do Polski, bo ta znalazła się za żelazną kurtyną. Mogła dalej jednak, pisze prof. Jerzy Miziołek, zajmować się sztuką swojego ukochanego artysty, Michała Anioła, i innych włoskich twórców. Przede wszystkim jednak, zajęła się wspieraniem polskich badań naukowych. Resztę swojego długiego życia poświęciła, mieszkając w Rzymie, wydawaniu dokumentów źródłowych dotyczących Polski, znajdujących się w archiwach Watykanu.

Oprac. MK