Adrian Zandberg domaga się przyjęcia polskiej polityki kosmicznej

Polska wciąż nie ma własnej polityki kosmicznej, brak m.in. Krajowego Programu Kosmicznego, dlatego zwracam się do rządu z interpelacją, aby wygenerował datę przedstawienia tego dokumentu – powiedział kandydat Razem na Prezydenta RP Adrian Zandberg.

Nie możemy marnować szans rozwojowych, które są przed Polską – Adrian Zandberg

.Kandydat na Prezydenta RP Adrian Zandberg zorganizował konferencję prasową przed warszawską siedzibą Polskiej Agencji Kosmicznej, na której odniósł się do polskiej polityki ws. technologii i przemysłu kosmicznego. Jak ocenił, przemysł kosmiczny, to „wielka szansa dla polskiej gospodarki, którą niestety przesypiamy przez lenistwo i nieróbstwo rządu”.

„Mamy firmy, które mogłyby dynamicznie rozwijać się w tym sektorze – brakuje tylko jedno jednej rzeczy – jak zresztą często w Polsce – brakuje planu, brakuje koordynacji i brakuje działań rządu” – mówił Adrian Zandberg. Jak wskazał, chodzi o Krajowy Program Kosmiczny, czyli rządowy dokument, w którym m.in. powinno być określone, jakie branże z sektora kosmicznego – np. technologie budowy satelitów, analizy danych kosmicznych czy budowy części do pojazdów kosmicznych – byłyby wspierane przez polski rząd. „Przez wiele lat PiS nie wyprodukowało nowego programu kosmicznego, nie podjęło decyzji, na jakie konkretnie branże stawiamy, które dziedziny gospodarki w kosmosie chcemy – jako Polska rozwijać. Minął rok nowego rządu i jak Krajowego Programu Kosmicznego nie było, tak go nie ma” – powiedział Adrian Zandberg, krytykując m.in. bezczynność resortu rozwoju i technologii.

Jak mówił Adrian Zandberg, „od wielu miesięcy próbuje dowiedzieć się, kiedy rząd łaskawie zechce przekazać projekt tego programu kosmicznego do konsultacji”. „Żadnej daty od ministerstwa nie mogę uzyskać. (…) Ciągle nie ma ustawy o działalności kosmicznej, która jest potrzebna do tego, żeby firmy tego sektora mogły ruszyć do przodu i mogły się na serio rozwijać. Nie wykonujemy nawet naszych międzynarodowych zobowiązań – jeżeli chodzi o krajowy rejestr obiektów kosmicznych, który już dawno powinien być a ciągle go nie ma” – wyliczał.

„To nie może tak wyglądać, nie możemy marnować szans rozwojowych, które są przed Polską; państwo musi po prostu politykę kosmiczną koordynować. Dlatego zwracam się z oficjalną interpelacją do rządu o konkretne dane – kiedy rząd położy na stole pełny program kosmiczny, kiedy ustawa o działalności kosmicznej trafi w końcu do konsultacji społecznych, i jak te konsultacje społeczne będą wyglądały; kiedy zdecydujemy się na to, jakie branże – jeśli chodzi o przemysł kosmiczny, to będą nasze branże, na które stawiamy, które będą dla nas priorytetem, czy będzie wizja tego, jak chcemy wykorzystywać nasze członkostwo w Europejskiej Agencji Kosmicznej” – zapowiedział Adrian Zandberg.

Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) to jedna z agencji wykonawczych Ministerstwa Rozwoju i Technologii; jej zadaniem jest przede wszystkim wspieranie rozwoju polskiego sektora kosmicznego – tak firm, jak i instytucji badawczych. Polska polityka ws. sektora kosmicznego regulowana jest przez przyjętą w 2017 roku Polską Strategię Kosmiczną, która jednak – jak m.in wskazywała w ub.r. Najwyższa Izba Kontroli – wciąż nie doczekała się aktów wykonawczych, w tym wspomnianego przez Zandberga Krajowego Programu Kosmicznego, którego przygotowaniem miała zająć się POLSA.

Z kolei projekt ustawy o działalności kosmicznej – kluczowej dla uregulowania tego sektora w Polsce – od ubiegłego roku nie został przyjęty przez rząd. 

Wybory prezydenckie odbędą się 18 maja 2025 r. Druga tura – 1 czerwca 2025 r. Wynik wyborów musi zostać zatwierdzony przez Sąd Najwyższy. Zaprzysiężenie nowego prezydenta odbędzie się 6 sierpnia 2025 r.

Nowoczesna era polskiego kosmosu

.Zaczęła się w 2012 roku wejściem naszego kraju do Europejskiej Agencji Kosmicznej (European Space Agency – ESA). Celem tej organizacji jest rozwijanie technologii w krajach członkowskich poprzez realizację wspólnych programów. O tym, jakie programy będą realizowane, decydują ministrowie państw członkowskich. Co trzy lata spotykają się w Paryżu i głosują portfelami: ESA będzie realizować te programy, które zebrały odpowiednie finansowanie. Reguła zwrotu geograficznego zapewnia, że większość zadeklarowanej kwoty wraca do kraju w postaci zamówień na elementy niezbędne do realizacji danego programu. Mamy więc gwarancję, że wpłacone pieniądze nie tylko odzyskamy, ale dzięki nim zdobędziemy dostęp do najnowocześniejszych europejskich technologii i rozwiniemy swoje własne.

„Polska uczestniczy obecnie w 11 z 24 misji ESA, których celem jest eksploracja Księżyca, Słońca i planet Układu Słonecznego wraz z ich księżycami, a także badanie odległego Wszechświata. W bazie danych ESA zarejestrowanych jest ponad 400 firm, z czego ponad 150 otrzymało już kontrakty. Te duże liczby cieszą, ale zarazem stanowią wyzwanie, bo nasz sektor kosmiczny składa się głównie z małych i średnich przedsiębiorstw oraz instytucji naukowych. Niełatwo jest im stawić czoła wielkim czempionom obecnym na rynku kosmicznym już od kilku dekad. Integracja tego potencjału, budowanie „masy krytycznej” zdolnej do realizacji dużych, ambitnych projektów to jedno z głównych zadań Polskiej Agencji Kosmicznej” – pisze w swoim artykule prof. Grzegorz WROCHNA, polski fizyk, profesor nauk fizycznych.

POLSA, powołana w 2014 roku, jest stosunkowo młodą agencją, jeśli porównać ją z np. z NASA utworzoną w roku 1958. Nie jest jednak naszym celem „doganianie” znacznie bardziej doświadczonych agencji. Zamiast gonić i zawsze pozostawać w tyle, lepiej przeskoczyć do przyszłości, pomijając niektóre etapy, jak to się udało Polsce w bankowości czy technologiach informatycznych. Ten nowy etap, nazywany czasem „New Space” albo „Space 4.0”, charakteryzuje się wejściem na rynek firm prywatnych, szybszą budową tańszych satelitów, gwałtownym rozwojem rynku rozmaitych zastosowań. W tej perspektywie rozdrobnienie polskiego sektora może stać się zaletą, bo daje dużą elastyczność, umożliwia szybkie reagowanie na pojawienie się nowych technologii czy potrzeb rynkowych.

Artykuł dostępny na łamach Wszystko co Najważniejsze: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-grzegorz-wrochna-polska-gospodarka-kosmiczna/

PAP/WszystkocoNajważniejsze/MB

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 28 stycznia 2025