Archeolodzy odkrywają ślady po oblężeniu Ugento. To w tym starciu został zniszczony sojusznik Hannibala

Archeolodzy podczas wykopalisk realizowanych w położonym w południowych Włoszech Ugento, które było jednym ze starożytnych miasta-państw znajdujących się w regionie południowej Italii, jakie opowiedziało się po stronie Kartaginy w trakcie II wojny punickiej, odkryli pozostałości po antycznych fortyfikacjach Messapiów – małego starożytnego ludu, który zamieszkiwał region południowej Italii w okresie od IX do III wieku p.n.e.

Wielkie oblężenie Ugento

.Naukowcy odkopali znaczny odcinek starożytnych fortyfikacji Messapiów, jakie znajdowały się pod ziemią w mieście Ugento, a dokładnie jego dzielnicy Cupa, w południowych Włoszech. Znaleziska te oferują wgląd w jeden z najkrwawszych rozdziałów II wojny punickiej. Najnowsze prace archeologiczne w Ugento stanowią część kampanii badawczej z 2025 roku, jaka jest realizowana przez Instytut Nauk o Dziedzictwie – Laboratorium Kartografii Archeologicznej (CNR ISPC).

Badania te odsłoniły ponad 170 metrów dobrze zachowanych struktur obronnych, ponad 450 rzymskich ołowianych pocisków do procy („ghiande missili”) oraz żelazne groty strzał pochodzące z rzymskich machin oblężniczych typu scorpio. Wszystkie te znaleziska rzucają nowe światło na oblężenie Ugento przez Rzymian, jakie miało miejsce w trakcie II wojny punickiej, kiedy mieszkańcy tego miasta-państwa sprzymierzyli się z kartagińskim dowódca Hannibalem przeciwko Rzymowi.

Fortyfikacje i kilkaset pocisków do procy

.Wykopaliska, które miały miejsce w dniach od 7 kwietnia do 6 czerwca 2025 roku, prowadzone były pod kierownictwem dr. Giuseppe Scardozziego (CNR ISPC) we współpracy z gminą Ugento. Prace te stanowią część projektu PNRR CHANGES, z udziałem akademickim studentów programu doktoranckiego PASAP Med na Uniwersytecie w Bari.

W trakcie wykopalisk odsłonięto narożny bastion sięgający 1,80 metra wysokości, rozciągający się pomiędzy via S. Francesco a via Bolzano, a także dodatkowy, 70-metrowy odcinek zlokalizowany dalej na północ, w pobliżu via Giannuzzi. Zidentyfikowano dwie odrębne fazy budowy: Faza 1 (połowa IV wieku p.n.e.) – to właśnie wtedy powstał oryginalny mur miał grubość 4,6 metra i został wzniesiony z bloków z kalcarenitu układanych na sucho, z wypełnieniem z wapienia i ziemi (emplekton). Faza 2 (początek III wieku p.n.e.) – to wówczas dodano nową kurtynę zewnętrzną i wewnętrzną z większych bloków, zwiększając całkowitą grubość muru do niemal 7 metrów — najprawdopodobniej w odpowiedzi na rosnące zagrożenie ze strony Rzymu.

.Warstwa zniszczeń odkryta w pobliżu narożnego bastionu ujawniła ślady intensywnych walk. Archeolodzy zidentyfikowali chociażby 450 ołowianych pocisków do procy oraz dziewięć żelaznych bełtów z machin oblężniczych typu scorpio – były one jedną z najskuteczniejszych rzymskich maszyn oblężniczych i maszyn artylerii polowej. Eksperci datują oblężenie na około 209 r. p.n.e., kiedy Ugento opowiedziało się po stronie Hannibala przeciwko Rzymowi.

Marcin Jarzębski