Prof. Arkady RZEGOCKI we „Wszystko co Najważniejsze”

Dnia 22 sierpnia 1971 r. urodził się Arkady RZEGOCKI, politolog,  doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, od 2023 r. ambasador RP w Irlandii. Redakcja przypomina z tej okazji wybrane teksty jego autorstwa, które ukazały się we „Wszystko co Najważniejsze”.

Czym jest Polska?

.„Czym jest Polska? Z całą pewnością ważną częścią Europy, ideą oraz państwem, które ma do odegrania dużą rolę w promocji wolności i solidarności. Bez Polski nie można sobie wyobrazić sprawiedliwego porządku międzynarodowego” – pisze prof. Arkady RZEGOCKI w tekście „Czym jest Polska? Kraj wolności i solidarności”. 

Jak przekonuje, Polska „jest piękną ideą – wolnościowego, obywatelskiego, solidarnego państwa. Ale jest także realnie istniejącym, ważnym krajem w Europie Środkowej, który lepiej niż wiele innych wykorzystał odzyskaną wolność, budując szybko rozwijające się państwo o dynamicznej gospodarce i niemal nieprzerwanym wzroście ekonomicznym od 1991 roku. Rozwój gospodarczy i wprowadzane reformy są wynikiem coraz większego zaangażowania obywatelskiego. Z drugiej strony współczesna Polska bardzo wiele zawdzięcza swojemu dziedzictwu”.

„Państwo Piastów, a następnie Jagiellonów i Rzeczpospolita stanowią jedno z kluczowych źródeł europejskich tradycji parlamentarnych, republikańskich, konstytucyjnych, wolnościowych, obywatelskich, wreszcie tolerancyjnych. Pamięć o nich jest nie tylko polskim obowiązkiem, ale i ważną inspiracją dla całej Europy. Co więcej, dzisiejsza Polska ze swoim niezwykłym antyimperialnym, wolnościowym dziedzictwem przypomina, że najwyższy czas, żeby Europa zaczęła korzystać z doświadczeń i wiedzy zgromadzonych w różnych częściach Starego Kontynentu – także w Europie Środkowo-Wschodniej, która w licznych dziedzinach radzi sobie lepiej niż wiele innych państw, które do UE przystąpiły jeszcze w XX wieku” – pisze prof. Arkady RZEGOCKI.

Racja stanu a dobro państwa

.„Dzisiejszą polską scenę polityczną charakteryzują szeroki pluralizm poglądów i głębokie różnice w odczytywaniu otaczającej nas rzeczywistości. Prowadzi to do sytuacji, w której jednoznaczne zdefiniowanie racji stanu (fr. raison d’État, łac. ratio status), klasycznie rozumianej jako nadrzędny interes państwowy, wyższy niż wszelkie inne interesy i normy, a przede wszystkim wspólny dla większości obywateli i instytucji działających na rzecz państwa, wydaje się właściwie niemożliwe” – pisze prof. Arkady RZEGOCKI w tekście „Racja stanu a dobro państwa”.

Jak podkreśla, „za każdym razem, gdy używane jest pojęcie racji stanu – powinno być ono traktowane jako wezwanie do obywatelskiej troski o państwo, jego niepodległość oraz rozwój. W ujęciu republikańskim racja stanu stanowi immanentną cechę wspólnoty politycznej”.

Jak przekonuje prof. Arkady RZEGOCKI, „w perspektywie budowania lepszej przyszłości jesteśmy zobowiązani do pielęgnowania idei suwerennej i niepodległej Rzeczypospolitej, która działa asertywnie wobec innych państw i aktywnie współkształtuje relacje dwu- i wielostronne. W ten sposób powstaje przestrzeń wolności i rozwoju obywateli oraz państwa. Racja stanu jest więc pojęciem inspirującym i mobilizującym obywateli do działania dla dobra państwa. W ujęciu republikańskim racja stanu stanowi immanentną cechę wspólnoty politycznej. Obecnie ma to kluczowe znaczenie w sytuacji, kiedy jesteśmy świadkami zachodzących na świecie zmian o wymiarze historycznym. Dlatego właśnie zaangażowanie Polski w takich formatach, jak np. NATO, UE, Inicjatywa Trójmorza, Bukaresztańska 9, Trójkąt Lubelski, Grupa Wyszehradzka czy Trójkąt Weimarski, świadczy o naszym poczuciu odpowiedzialności za dobro wspólne, za region, Europę. Zrozumienie istoty racji stanu pozwoli nam wszystkim skuteczniej działać w imię interesu własnego państwa, interesu wspólnego i budować bardziej integralny i inkluzywny świat, w którym Polska będzie odgrywać znaczącą rolę”.

O dojrzewaniu przyjaźni polsko-brytyjskiej

.„Dnia 25 sierpnia 1939 roku Polska i Wielka Brytania zawarły traktat sojuszniczy, zobowiązujący obie strony do udzielenia sobie wzajemnej pomocy militarnej w przypadku agresji na jedną ze stron. Niedługo potem, 1 września 1939 roku Polska została zaatakowana przez nazistowskie Niemcy, a zaledwie 16 dni później do ataku na Rzeczpospolitą dołączyła Rosja. Dwa dni po ataku nazistowskich wojsk na Polskę, 3 września 1939 r. Wielka Brytania wypowiedziała Niemcom wojnę. Po kapitulacji Francji w czerwcu 1940 r., Brytyjczycy nie poddali się i pozostali z Polakami. Wielka Brytania stała się wówczas dla Polaków wyspą ostatniej nadziei. Polacy licznie dołączali do sił brytyjskich i walczyli u boku wojsk alianckich o wolność swojej Ojczyzny i jednocześnie całej Europy” – pisze prof. Arkady RZEGOCKI w artykule „O dojrzewaniu przyjaźni polsko-brytyjskiej”.

Dodaje, że „jedną z najważniejszych bitew, w której Polacy i Brytyjczycy walczyli ramię w ramię, była niewątpliwie bitwa o Anglię. W dużej mierze to właśnie dzięki polskim pilotom i ich osiągnięciom na polu walki, więzi między Polską a Wielką Brytanią są tak silne”.

„Zmiany polityczne w Polsce po 1989 r. nadały polsko-brytyjskim relacjom nowej dynamiki oraz umożliwiły powrót do bliskiej współpracy, jaka łączyła nas podczas II wojny światowej” – pisze prof. Arkady RZEGOCKI.

Autor stoi na stanowisku, że „współdziałając jesteśmy naprawdę silni i możemy wiele razem osiągnąć. Wielki wysiłek zbrojny polskiego narodu i braterstwo broni z Brytyjczykami powinno stanowić ważny punkt odniesienia do budowania jeszcze bliższych relacji i inspiracji na przyszłość”.

WszystkoCoNajważniejsze/SN