Astronomowie znaleźli egzoplanetę, na której może istnieć życie

Naukowcy odkryli egzoplanetę typu super-Ziemia krążącą w ekosferze pobliskiej gwiazdy podobnej do Słońca. Planeta HD 20794 d została pierwotnie wykryta dwa lata temu i może posiadać warunki pozwalające na istnienie życia.

.Nowa planeta odkryta przez badaczy z University of Oxford, pod kierownictwem Michaela Cretigniera, nazwana HD 20794 d, ma masę sześciokrotnie większą od Ziemi i krąży wokół gwiazdy podobnej do Słońca, znajdującej się zaledwie 20 lat świetlnych od Układu Słonecznego. Jej orbita znajduje się w strefie zamieszkiwalnej (ekosferze) układu, co oznacza, że znajduje się w odpowiedniej odległości od swojej gwiazdy, aby utrzymać wodę w stanie ciekłym na swojej powierzchni, kluczowy składnik życia, jakie jest znane. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Astronomy & Astrophysics.

Astronomowie po raz pierwszy zidentyfikowali sygnał kandydata na egzoplanetę w 2022 r., analizując zarchiwizowane dane zarejestrowane przez spektrograf High Accuracy Radial Velocity Planet Searcher (HARPS) w Obserwatorium La Silla w Chile. Analiza tych danych dotyczyła światła pochłanianego i emitowane przez obiekty w kosmosie.

Naukowcy zauważyli wyraźne, okresowe zmiany w widmie światła emitowanego przez gwiazdę-gospodarza, które mogły być spowodowane przyciąganiem grawitacyjnym pobliskiej planety. Jednak ze względu na słaby sygnał, nie byli pewni, czy było to spowodowane przez planetę, wywołane przez samą gwiazdę, czy też z powodu błędu w odczycie.

Aby zweryfikować sygnał, astronomowie przeanalizowali bardzo precyzyjne pomiary zarejestrowane w ciągu dwóch dekad przez HARPS i jego następcę spektrograf ESPRESSO, również w Chile. Instrumenty te są jednymi z najbardziej zaawansowanych na świecie do pomiaru niewielkich zmian w widmach światła.

„Przez lata pracowaliśmy nad analizą danych, stopniowo analizując i eliminując wszystkie możliwe źródła zanieczyszczeń. Zaawansowane metody przetwarzania i skrupulatna ocena były potrzebne, aby odróżnić sygnał planetarny od szumu tła i subtelnych efektów pochodzących od instrumentów. Łącząc wyniki z dwóch instrumentów, odkrycie zostało ostatecznie potwierdzone. Była to również ulga, ponieważ pierwotny sygnał znajdował się na granicy wykrywalności spektrografu, więc trudno było wtedy być całkowicie przekonanym, czy sygnał był prawdziwy, czy nie. Co ciekawe, jego bliskość (zaledwie 20 lat świetlnych) oznacza, że istnieje nadzieja na przyszłe misje kosmiczne w celu jego zobrazowania” – mówi Michael Cretignier z University of Oxford.

Chociaż planeta znajduje się w strefie zamieszkiwalnej układu, jest zbyt wcześnie, aby stwierdzić, czy może ona na pewno gościć życie. W przeciwieństwie do większości światów, orbita HD 20794 d nie jest kołowa, lecz eliptyczna. Jej odległość od gwiazdy znacznie się zmienia, co powoduje, że glob przemieszcza się od zewnętrznej krawędzi ekosfery do wewnętrznej w ciągu roku.

Jak wskazują badacze, HD 20794 d będzie mogła być testem dla nadchodzących projektów kosmicznych mających na celu wykrycie oznak życia poza Układem Słonecznym. Należą do nich Extremely Large Telescope, Habitable Worlds Observatory I Large Interferometer For Exoplanets (LIFE). Urządzenia te będą obserwować atmosfery pobliskich planet podobnych do Ziemi w strefie zamieszkiwalnej pod kątem charakterystycznych „biosygnatur” wskazujących na istnienie życia.

.„Dzięki położeniu w ekosferze i stosunkowo blisko Ziemi, HD 20794 d może odegrać kluczową rolę w przyszłych misjach, które będą charakteryzować atmosfery egzoplanet w celu poszukiwania biosygnatur wskazujących na potencjalne życie” – Michael Cretignier.

Oprac. EG