Augustyn Kordecki, obrońca Jasnej Góry. Kim był?

Obrona Jasnej Góry była przełomowym wydarzeniem Potopu Szwedzkiego. Decyzję o obronie klasztoru podjęli jednak nie tyle żołnierze i wojskowi, ale zakonnik – paulin Augustyn Kordecki.

Augustyn Kordecki

.Urodzony 16 listopada 1603 r. w Iwanowicach koło Kalisza, do zakonu paulinów wstąpił w 1633 r. Profesję zakonną złożył rok później w częstochowskim klasztorze. Przed wstąpieniem do zakonu odbył studia filozoficzne i teologiczne. Nie miał wykształcenia militarnego. — Decyzja żołnierska, ale o dziwo, podejmuje ją mnich, kapłan. Widać do takiej wielkiej decyzji trzeba było nie tylko odwagi wodza, ale także i poświęcenia i pokory zakonnika — mówił o ojcu Kordeckim Karol Wojtyła.

Mający również podłoże religijne konflikt między Szwecją a Polską jesienią 1655 roku zdawał się być dla Korony przegrany. Większość kraju znajdowała się już pod władzą Szwedzką, część szlachty opowiedziała się po stronie agresora a król Jan Kazimierz zmuszony został do ucieczki na Śląsk. Jedynie niewielkie części kraju na południu Rzeczpospolitej znajdowały się jeszcze pod władzą polską, choć trwały już rozmowy na temat ich podziału między sąsiadów.

Obrona Jasnej Góry

.Jasna Góra, klasztor paulinów założony w czerwcu 1382, od początków istnienia był ważnym miejscem kultu maryjnego. Faktycznie jednak, mimo że umocniony, klasztor nie odgrywał jednak wielkiego znaczenia militarnego. Był symbolem Królestwa Polskiego i ciągłości instytucjonalnej niepodległej władzy oraz opieki Matki Boskiej nad Koroną. Sama obrona Jasnej Góry była jednak przede wszystkim triumfem w wymiarze religijno-symbolicznym. Decyzja o obronie klasztoru miała jednak wielkie znaczenie dla morale społeczeństwa: Szwedzi zaatakowali Rzeczpospolitą także z powodu katolickości Polski, sami będąc pod wielkim wpływem wyznań reformowanych, zwłaszcza kalwinizmu i luteranizmu. 

Kluczową postacią, obrońcą jasnogórskiego sanktuarium w 1655 roku był ojciec Augustyn Kordecki, przeor klasztoru. W wyniku kolejnych wyborów na kapitułach prowincjalnych w lipcu 1653 został trzecim definitorem prowincjalnym i przeorem Jasnej Góry, funkcję tę pełnił do 18 lutego 1657. Od 1 maja 1660 został prowincjałem polskich paulinów. Za czasów Kordeckiego na Jasnej Górze kwitło życie muzyczne, działała tam kapela wokalno–instrumentalna, złożona z zakonników oraz osób świeckich. Bohaterski przeor dbał, aby w powierzonym mu klasztorze kwitła kultura i otwarcie na świat. 22 czerwca 1670 podpisał on w imieniu klasztoru dokument, który regulował relacje pomiędzy zgromadzeniem a muzykami świeckimi. Ze strony muzyków dokument podpisał ówczesny dyrygent zespołu (łac. Magister Capellae) o. Władysław Leszczyński OSPPE. — Polska nie wydała geniusza czynnego o takiej potędze, jaką miał geniusz bierny owego mnicha. Wznosi się on do tej wysokości, z której przenika się w przyszłość (…). Kordecki jest jednym z tych ludzi, których Opatrzność zsyła od czasu do czasu jako wzory dla następnych pokoleń. Nigdy idea polska nie znalazła równie pełnego wcielenia jak w nim — pisał o obrońcy Jasnej Góry poeta, Adam Mickiewicz.

Znaczenie ówczesnych wydarzeń

.Decyzja o obronie Jasnej Góry, pomimo poddania większości kraju pod władzę szwedzką nie była decyzją łatwą. Wcześniej 17 listopada 1655 prowincjał o. Teofil Bronowski OSPPE wywiózł z Jasnej Góry cudowny obraz Matki Boskiej Częstochowskiej na Śląsk, aby nie narażać go na ewentualną profanację czy grabież. Obraz przechowywano w paulińskim klasztorze w Mochowie koło Prudnika. 

Jan Paweł II w książce „Pamięć i tożsamość” przypomniał charakterze obrony Jasnej Góry. — Obrona Jasnej Góry w 1655 roku ma nie tylko charakter pewnego cudu historycznego, ale także może być interpretowana jako ostrzeżenie na przyszłość w sensie wezwania do baczności, które pochodziło z Zachodu zdemoralizowanego zasadą: cuius regio eius religio, a także ze Wschodu, gdzie coraz bardziej umacniała się wszechwładza carów. 

mk / Wszystko Co Najważniejsze