Austria blokująca wejście Rumunii i Bułgarii do Schengen to „koń trojański Moskwy” – rumuńskie media

Kanclerz Austrii utrzymuje veto wobec włączenia Rumunii i Bułgarii do strefy Schengen, na które społeczeństwa obu krajów czekają od lat. Bukareszt grozi pozwem przed TSUE, a eksperci mówią o „celowym szkodzeniu i osłabianiu Rumunii” przez Wiedeń i o „ręce Moskwy”.

Austria blokuje wejście Rumunii i Bułgarii do strefy Schengen

.W niedawnym wywiadzie kanclerz Austrii zapowiedział, że kraj ten utrzyma na forum UE swoje weto wobec akcesji Rumunii i Bułgarii do strefy Schengen. Tłumaczył to obawą o napływ nielegalnych migrantów, co władze Bukaresztu, ale także eksperci uważają za argument w przypadku Rumunii bezpodstawny i wyssany z palca.

„W Rumunii te działania Austrii są odbierane jako celowo szkodzące i bezpodstawne. Z naszego punktu widzenia niebędąca w NATO Austria osłabia ekonomicznie nas, ważne państwo flankowe sojuszu, tym samym działając na korzyść Rosji. W sytuacji gdy UE powinna się zjednoczyć, Austria buduje podziały” – powiedziała Eugenia Gusilov, dyrektorka ośrodka analitycznego ROEC (Romania Energy Center).

Dodała, że argument „migracyjny” jest absurdalny. „Rumunia nie ma granicy z Austrią, a trasy nielegalnych migrantów nie prowadzą przez nasz kraj” – zaznaczyła.

„Bułgaria i Rumunia udowodniły, że są częścią obszaru Schengen, więc przyjmijmy je, bez dalszych opóźnień” – mówiła 13 września szefowa KE Ursula van der Leyen. Akcesję rekomendowały też instytucje unijne.

„Unijny mechanizm współpracy i weryfikacji CVM (dotyczący m.in. reform w sądownictwie i walki z korupcją) został niedawno zakończony po 16 latach” – podkreśla Gusilov.

Konflikt Wiednia i Bukaresztu

.Pomimo tego Wiedeń twardo obstaje przy swojej decyzji. W reakcji rząd w Bukareszcie zapowiedział, że rozważy pozwanie władz Austrii i rozstrzygnięcie sporu przed Europejskim Trybunałem w Strasburgu. Taki scenariusz, który docelowo miałby dopuścić przyjęcie Rumunii nie jednogłośnie, ale większością unijnych głosów, jest jednak dla Bukaresztu również mało korzystny, bo w najlepszym wariancie potrwa to ok. 2 lat.

„Jeśli kanclerz Nehammer nadal będzie niesprawiedliwie używać swojego prawa weta, jako premier będę musiał podważyć tę decyzję przed Europejskim Trybunałem w Strasburgu, by zażądać rekompensaty za straty, związane z brakiem akcesji” – powiedział premier Rumunii Marcel Ciolacu w wywiadzie dla „Der Standard”. Według niego straty te wynoszą co najmniej 2 proc. rumuńskiego PKB.

To jednak nie jest jedyny problem związany z blokowaniem dostępu Rumunii do Schengen. Rumuni czują się oszukani i uważani za obywateli drugiej kategorii w Unii Europejskiej. Temat ten często pojawia się zarówno w przestrzeni publicznej, jak i w prywatnych rozmowach. „To nas naprawdę boli – niby jesteśmy w UE, ale nawet podróżując odczuwamy, że są równi i równiejsi, bo mamy z innymi krajami członkowskimi kontrole graniczne” – mówi Tudor, biznesmen z Bukaresztu.

Eksperci, zaniepokojeni wzrostem popularności miejscowych populistów (chodzi głównie o partię AUR), zwracają uwagę, że skutecznie grają oni na uczuciach Rumunów i wykorzystują ich rozczarowanie do budowania nastrojów antyunijnych i szerzej – antyzachodnich.

„Jedynym, co Austria może osiągnąć, jest wzmocnienie ekstremistów i przybliżenie ich do władzy w wyborach 2024 r. Obecne stanowisko Wiednia, kluczowego partnera gospodarczego Rumunii, jest haniebne i Rumuni tego nie zapomną” – mówi Eugenia Gusilov.

Dlaczego w tym kontekście mówi się o „ręce Moskwy?”. „Bo wywołuje to w obu krajach (Rumunii i Bułgarii) dużą falę frustracji społecznej i poczucie, że UE odrzuca je po 11 latach oczekiwania” – pisze w analizie portal Digi24.ro. „Wspieranie nurtów eurosceptycznych i antyzachodniego populizmu zawsze było jedną z najpotężniejszych broni w wojnie hybrydowej Rosji w krajach UE” – czytamy w publikacji.

W Rumunii można często usłyszeć, że Austria jest „koniem trojańskim Moskwy”. Media wskazują na zależność Wiednia od rosyjskiego gazu i wyliczają, że już po rozpoczęciu pełnoskalowej agresji na Ukrainę, import tego surowca wzrósł. Zaznaczają też, że Austria dała Rosji zarobić wielokrotnie więcej niż wydała na pomoc Ukrainie, a tamtejszy biznes wciąż ma wiele, w tym niejasnych, powiązań z Moskwą i pomaga jej w obchodzeniu sankcji. Wypominają też Nehammerowi, że spotykał się z Władimirem Putinie w Moskwie już po rozpoczęciu wojny.

Dwaj rumuńscy eurodeputowani Eugen Tomac i Vlad Boto skierowali 13 września pismo do unijnego wysłannika ds. sankcji wobec Rosji Davida O’Sullivana, w którym domagają się zbadania „przestrzegania przez Austrię sankcji wobec Rosji i kierunku politycznego Unii Europejskiej”.

„Sama krytyka Austrii już nie wystarczy. Polityka Wiednia kładzie się cieniem na zdolności UE do radzenia sobie z konfliktami i kryzysami w sposób skoordynowany. Brak solidarności Austrii ze sprawą europejską wiele mówi o lojalności jej decydentów i firm” – wyjaśniał Tomac na Facebooku.

Zaznaczył m.in., że pomimo przyjętej przez UE polityce „drastycznego ograniczania stosunków gospodarczych z Rosją”, aby nie wspierać jej wojny przeciwko Ukrainie, Austria w 2022 r. zwiększała import z tego kraju (o 252 proc. w stosunku do 2019 r.), podczas gdy malał jej import z UE.

Państwo wieczyście neutralne

.„Mimo eskalacji działań wojsk rosyjskich oraz stałych apeli władz w Kijowie o zaprzestanie kupowania rosyjskich surowców energetycznych i finansowania tym samym ludobójstwa na Ukraińcach, Austria obok Węgier hamuje całkowitą rezygnację z nośników energii z Rosji” – pisze prof. Justyna MIECZNIKOWSKA, specjalistka w zakresie nauk o polityce.

Jak podkreśla, „Austria, będąc od 1955 roku państwem wieczyście neutralnym, położonym „w sercu Europy”, była w okresie zimnej wojny pośrednikiem między państwami Układu Warszawskiego a NATO. Szczególny status międzynarodowy stał się znakiem firmowym Austrii, przyczyniając się do wzrostu znaczenia tego małego państwa na arenie międzynarodowej. To Wiedeń stał się miejscem spotkania Nikity Chruszczowa z prezydentem Johnem F. Kennedym w 1961 roku, a także toczących się w latach 70. i 80. rozmów na rzecz odprężenia i rozbrojenia między USA a ZSRR”.

„Realizowana przez Austrię rola pomostu między Wschodem a Zachodem była powszechnie doceniona przez obie strony. Wraz z przystąpieniem Austrii do UE w 1995 roku neutralność utraciła funkcję istotnej determinanty austriackiej polityki zagranicznej. Choć nie zniesiono oficjalnie ustawy konstytucyjnej z 1955 roku o wieczystej neutralności Austrii, to kolejne rządy w Wiedniu deklarują gotowość wypełnienia przez Austrię zobowiązań wynikających z członkostwa w unijnej polityce zagranicznej i bezpieczeństwa, a neutralność została pragmatycznie zredukowana do bezaliansowości” – pisze prof. Justyna MIECZNIKOWSKA.

Dodaje ona, że „sami Austriacy według sondażu portalu Statista przeprowadzonego na początku marca 2022 roku chcą w pierwszej kolejności dyplomatycznych negocjacji z Rosją (56 proc.). Zdecydowanie popierają zakaz wjazdu na terytorium UE popleczników Putina (55 proc.) oraz zamrożenie aktywów rosyjskich oligarchów (52 proc.), ale już w mniejszym stopniu aprobują gospodarczy wymiar sankcji (49 proc.)”.

PAP/WszystkoCoNajważniejsze/SN