Bizantyjski klasztor z VI wieku. Został opuszczony w związku z rosnącym zagrożeniem arabskim

Bizantyjski klasztor

W trakcie ostatnich wykopalisk realizowanych na terenie stanowiska Naḥal Peḥar, położonej we współczesnej wsi Gewa’ot Bar w południowym Izraelu, archeolodzy z Izraelskiego Urzędu ds. Starożytności odsłonili zachowany w dobrym stanie klasztor pochodzący z czasów bizantyjskich, a także pozostałości domu wiejskiego.

Bizantyjski klasztor z VI wieku

.Na temat wieku oraz szczegółów architektoniczno-funkcjonalnych związanych z wczesnośredniowieczną budowlą, której pozostałości zostały odkopane w położonym na północ od miasta Beer Szewa miejscowości Gewa’ot Bar w południowym Izraelu, wypowiedział się w rozmowie z mediami jeden z archeologów realizujących wykopaliska w tym miejscu Nir-Shimshon Parana.

„Klasztor zachował się w dobrym stopniu, dzięki czemu możemy dużo powiedzieć o życiu codziennym mnichów na Pustyni Negew w okresie bizantyjskim. Charakteryzowały go słabo wykonane mozaikowe płytki, które zostały ułożone prawdopodobnie przez samych mnichów” – stwierdził Nir-Shimshona Parana. Następnie ekspert dodał: „Większość znalezisk dokonanych w klasztorze ma związek z zachowaną podłogą budowli. Fakt ten wskazuje, że w późnym okresie bizantyjskim lub w okresie umajjadzkim (VI-VII w. n.e.) klasztor ten został opuszczony w uporządkowany sposób” – oznajmił archeolog.

Dlaczego klasztor został opuszczony?

.„Możliwe, że klasztor został opuszczony podczas przejścia do wczesnego okresu islamu, co było spowodowane pogorszeniem się bezpieczeństwa w regionie” – powiedział Nir-Shimshona Parana. Odkopany na terenie stanowiska Naḥal Peḥar na Pustyni Negew bizantyjski klasztor z VI wieku obejmuje kaplicę, jadalnię (refektarz), kuchnię, skrzydła gospodarcze i winiarnię. Główny budynek tego klasztornego kompleksu miał pogrubione ściany, co nadawało mu wygląd ufortyfikowanej konstrukcji, informuje portal „Arkeonews„.

Jednym z najbardziej uderzających odkryć była unikalna mozaika, jaką zidentyfikowano w kaplicy. „W centrum mozaiki znajduje się krzyż maltański, a poniżej, w obramowaniu, trójwierszowa inskrypcja w języku greckim, wspominająca nazwę klasztoru oraz imiona czterech mnichów, którzy tam mieszkali” – czytamy w raporcie dotyczącym niezwykłego odkrycia. Z kolei sąsiednie pomieszczenie było przeznaczone do codziennego użytku. „W mozaikowej posadzce odkryliśmy stożkowate zagłębienie w którym najprawdopodobniej umieszczano naczynia” – stwierdził Nir-Shimshon Parana.

.Wśród innych zidentyfikowanych obiektów sprzed wieków znalazła się ceramika datowana na lata 460–475 n.e. oraz garnek do gotowania z końca V do VII wieku. Z kolei w kamiennym prezbiterium odnaleziono dwa grobowce. Na prawym krańcu położonego w dolnej części grobowca znajdował się wyryty krzyż. Wśród dodatkowych znalezisk znalazły się zawalony fragment ołtarza, brązowy hak, łańcuchy oraz szklane lampy – zabytki te potwierdzają, iż ta część klasztoru była wykorzystywana w celach liturgicznych.

Marcin Jarzębski

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 11 kwietnia 2025
Fot. Izraelski Urząd ds. Starożytności.