Co wiedzieli starożytni lekarze?
Zainspirowanie się medycyną, którą niegdyś stosowali starożytni lekarze pozwoliło zespołowi naukowców odkryć nową technikę, pomocną w regeneracji tkanek. Czytamy o tym w dwóch artykułach opublikowanych w pismach „Acta Biomaterialia” i „Advanced Science”.
Współczesna nauka nadal korzysta z wiedzy, którą po raz pierwszy odkryli starożytni lekarze
.Od tysiącleci ludzie wykorzystywali naturalnie występujące materiały nieorganiczne ze względu na ich właściwości lecznicze. Egipcjanie uważali, że zielona ruda miedzi pomaga przy zapaleniu oczu, Chińczycy używali cynobru na zgagę, a rdzenni Amerykanie – gliny w celu zmniejszenia bólu i stanu zapalnego. Dzisiaj również naukowcy pracują nad wykorzystywaniem materiałów nieorganicznych do leczenia.
Badania opublikowane na łamach „Acta Biomaterialia” dowodzą, że komórkowe szlaki regeneracji kości i chrząstki można aktywować w komórkach macierzystych za pomocą jonów nieorganicznych. Z kolei w artykule na łamach „Advanced Science” zbadano zastosowanie nanomateriałów na bazie minerałów, w szczególności krzemianów, do wspomagania regeneracji układu mięśniowo-szkieletowego.
Badania za pomocą technologii molekularnych
.„W badaniach zastosowaliśmy najnowocześniejsze metody molekularne, aby wyjaśnić, w jaki sposób biomateriały nieorganiczne wpływają na zachowanie komórek macierzystych i procesy regeneracji tkanek” – wyjaśnia członkini zespołu, dr Irtisha Singh z Texas A&M University (USA).
Możliwość pobudzania naturalnego tworzenia kości daje nadzieję na poprawę wyników leczenia i skrócenie czasu rekonwalescencji pacjentów. Rezultaty te można osiągnąć dzięki nieorganicznym nanomateriałom, które oddziałują na komórki macierzyste.
„Na przykład możność zwiększenia gęstości kości i wspomaganie ich tworzenia u pacjentów z osteoporozą może pomóc w redukcji ryzyka złamań, we wzmocnieniu kości, poprawie jakość życia i zmniejszeniu kosztów opieki zdrowotnej” – opisuje prof. Akhilesh Gaharwar z z Texas A&M University.
Interdyscyplinarność nauki jest coraz powszechniejsza
.Fakt, że naukowcom związanym z medycynym udało się odkryć nową technikę, korzystając z dokonań historyków, nie powinien dziwić. Ludzie nauki coraz częściej łączą swoje siły, interdyscyplinarnie badając swoje obiekty. Na łamach Wszystko co Najważniejsze pisze o tym prof. Andrzej JAJSZCZYK, profesor nauk technicznych i były wiceprzewodniczący Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC).
W jego ocenie trudno jest przecenić rolę badań naukowych w tym, co osiągnęła nasza cywilizacja. Wyniki pracy naukowców spowodowały, że żyjemy dziś znacznie dłużej niż jeszcze sto lat temu, głód stał się udziałem wyłącznie osób mieszkających w krajach upadłych i nękanych wojnami, podróże po całym świecie są już dostępne prawie dla każdego, przynajmniej w krajach bogatszych, a tania łączność zmieniła życie miliardów ludzi, nawet w najbiedniejszych zakątkach naszego globu. Dzięki badaniom naukowym nie tylko wiemy, jak żyli nasi przodkowie tysiące lat temu, ale także, jak funkcjonują rynki i co wpływa na nasze zbiorowe działania. Nauka służy także zaspokajaniu naszej zwykłej, ludzkiej ciekawości, przy okazji pozwalając odkrywać rzeczy, które dają szanse na zmianę naszego życia na lepsze. Co prawda nie zawsze chcemy czy umiemy skorzystać z tego, co nam podpowiada nauka, ale w krajach, które to potrafią, żyje się na ogół znacznie lepiej niż tam, gdzie badania naukowe się lekceważy.
Współczesne badania naukowe obejmują praktycznie wszystkie obszary naszej egzystencji, a liczba osób uprawiających obecnie naukę, jak twierdzą niektórzy, jest większa niż sumaryczna liczba uczonych żyjących od starożytności do czasów współczesnych. Nawet bardzo skrótowe opisanie prowadzonych obecnie w świecie badań wymagałoby wielu opasłych tomów.
Wobszarze nauk ścisłych i technicznych najwięcej badań w ostatnich latach prowadzi się w dyscyplinach inżynierii materiałowej i nauki o materiałach. Ich praktyczny potencjał nie podlega dyskusji. Następne dyscypliny w kolejności finansowania przez ERC to chemia fizyczna, fizyka materii skondensowanej i ciała stałego, elektronika i fotonika, a także chemia organiczna. Po nich następują informatyka i kryptologia, oddziaływania fundamentalne, w tym oddziaływania grawitacyjne czy elektromagnetyczne. Listę najpopularniejszych badawczo dyscyplin zamyka fizyka kwantowa. Warto przy tym pamiętać, że wspomniana kolejność nie wynika z jakichkolwiek priorytetów czy preferencji ERC, lecz jedynie z pojawiania się najbardziej interesujących pomysłów badawczych zgłaszanych przez samych naukowców.
Wśród najpopularniejszych dyscyplin z zakresu nauk społecznych i humanistycznych najwięcej badań dotyczy ostatnio ekonomii i nauk politycznych. Za nimi idą: historia, badania kultury, a także neuronauka poznawcza, czyli badanie podstaw poznania, ze szczególnym uwzględnieniem procesów zachodzących w mózgu. Kolejne przebojowe dyscypliny to: socjologia, antropologia, archeologia i psychologia społeczna.
Znaczna część prowadzonych obecnie w świecie najbardziej ambitnych badań naukowych ma jednak charakter interdyscyplinarny. To na pograniczu różnych nauk rodzi się wiele nowych idei, a narzędzia badawcze dobrze już osadzone w jednej dyscyplinie okazują się ogromnie użyteczne także w zupełnie innym obszarze badań. Wiele projektów finansowanych przez ERC ma charakter interdyscyplinarny. Sprzyja temu system oceny wniosków grantowych w ramach szerokich paneli tematycznych, typowo obejmujących po kilka dyscyplin.
