Dieta keto. Jakie skutki długoterminowe?

Dieta keto i długofalowe stosowanie tej diety, np. w celu schudnięcia, może mieć negatywny wpływ na metabolizm tłuszczów i węglowodanów w organizmie – wynika z pracy opublikowanej na łamach czasopisma „Science Advances”.

Czy dieta keto jest bezpieczna?

.Długotrwale stosowana dieta keto (ketogeniczna) u myszy powoduje hiperlipidemię, zaburzenia funkcji wątroby oraz nietolerancję glukozy z powodu zakłóceń w wydzielaniu insuliny – skomentowała główna autorka pracy dr Molly Gallop z University of Utah (USA). Dieta ketogeniczna pierwotnie była stosowana w ramach terapii pacjentów z padaczką. Jest to dieta bogata w tłuszcze i uboższa w węglowodany. Jej celem jest indukowanie w organizmie ketozy, czyli stanu metabolicznego, w którym – z powodu radykalnego ograniczenia węglowodanów w diecie – wątroba zaczyna produkować ciała ketonowe. Związki te stają się głównym źródłem energii dla organizmu, w tym dla mózgu. Ma to stabilizować aktywność elektryczną neuronów i zapobiegać drgawkom u chorych na epilepsję. W ten sposób dieta ketogeniczna imituje nieco głodówkę, która również nasila produkcję ciał ketonowych w wątrobie.

W ostatnich latach wzrosła popularność tej diety, jako sposobu na zrzucenie nadmiernej masy ciała i uregulowanie przemiany materii u pacjentów z otyłością lub cukrzycą typu 2. Jednak większość badań dowodzących jej skuteczności w tym zakresie koncentrowało się na krótkotrwałych jej efektach.

– Mieliśmy badania krótkoterminowe i takie, które skupiały się wyłącznie na masie ciała, ale tak naprawdę nie było żadnych badań dotyczących tego, co dzieje się w dłuższej perspektywie lub w kontekście innych aspektów zdrowia metabolicznego – wyjaśniła dr Gallop. 

Wraz z zespołem badaczy przeprowadziła one długofalowe doświadczenia na myszach, które były na jednej z czterech rodzajów diet: bogatej w tłuszcze (60 proc. kalorii z tłuszczów) diecie typowej dla bogatych krajów Zachodu, diecie niskotłuszczowej, klasycznej diecie ketogenicznej, gdzie większość kalorii (90 proc.) pochodzi z tłuszczów lub na diecie z małą ilością tłuszczów i umiarkowaną zawartością białka. Myszom pozwolono przy tym jeść do woli przez kolejne 9 miesięcy. Jest to długi czas, jeśli weźmie się pod uwagę, że mysz domowa żyje w warunkach naturalnych do 2 lat a w laboratorium może dożyć 4 lat. 

Dieta keto a powikłania metaboliczne

.W czasie badania naukowcy monitorowali zmiany masy ciała gryzoni, ilość pobieranego jedzenia, analizowano poziom związków tłuszczowych (lipidów) we krwi, nagromadzenie tłuszczów w wątrobie oraz poziom glukozy we krwi i poziom wydzielanej insuliny. Dodatkowo analizowano aktywność genów w komórkach trzustki produkujących insulinę, a z użyciem zaawansowanych metod mikroskopowych sprawdzano zmiany w komórkach będące podłożem zmian parametrów metabolicznych. 

Okazało się, że dieta ketogeniczna skutecznie zapobiegała przybieraniu na wadze u myszy obu płci, w porównaniu z dietą odpowiadającą diecie krajów Zachodu. Zwierzęta na diecie ketogenicznej utrzymywały znacznie niższą masę ciała.

Mimo tych korzyści u myszy na diecie ketogenicznej rozwinęły się istotne powikłania metaboliczne, a niektóre z nich – dość szybko. Jednym z nich było pojawienie się poważnej choroby stłuszczeniowej wątroby i pogorszenie funkcji tego narządu u samców, ale nie u samic. Naukowcy planują w przyszłości sprawdzić, z czego wynikają te różnice między płciami.

– Oczywiste jest, że jeśli stosujesz dietę wysokotłuszczową, lipidy muszą gdzieś trafić i zazwyczaj trafiają do krwi i wątroby – skomentowała współautorka pracy dr Amandine Chaix z University of Utah. Stłuszczeniowa choroba wątroby jest wskaźnikiem zaburzeń metabolicznych i często towarzyszy otyłości. 

Kolejnym powikłaniem było całkowite rozregulowanie metabolizmu glukozy. Po dwóch – trzech miesiącach na diecie ketogenicznej, myszy miały niski poziom glukozy oraz insuliny. 

– Problem polega na tym, że kiedy podasz tym myszom odrobinę węglowodanów, ich reakcja na nie jest całkowicie zaburzona – zaznaczyła dr Chaix. Jak wyjaśniła, poziom glukozy we krwi jest wówczas przed dłuższy czas bardzo wysoki, co jest dość niebezpieczne.

Naukowcy zaobserwowali, że myszy nie były w stanie regulować poziomu glukozy we krwi, ponieważ komórki ich trzustki nie wydzielały odpowiednio dużych ilości insuliny. Prawdopodobnie z powody przewlekle wysokiego poziomu tłuszczu w diecie, komórki trzustki reagowały stresem i nie były zdolne do prawidłowego funkcjonowania (zaburzony był m.in. proces wewnątrzkomórkowego transportu białek i wydzielania insuliny). Jednak, aby zweryfikować tę hipotezę, potrzebne będą dalsze badania – ocenili badacze.

Co jednak istotne, problemy z regulowaniem metabolizmu glukozy ustały, gdy myszy przestały być na diecie ketogenicznej. Sugeruje to, że przynajmniej niektóre metaboliczne zaburzenia mogą być odwracalne po zaprzestaniu stosowania tej diety.

Autorzy pracy zwracają uwagę, że choć myszy i ludzie różnią się od siebie, to najnowsze wyniki ujawniają niezbadane dotychczas, długoterminowe zagrożenia dla zdrowia metabolicznego, które osoby rozważające dietę ketogeniczną powinny wziąć pod uwagę. – Zachęcam każdego, kto rozważa przejście na dietę ketogeniczną, do rozmowy z lekarzem – ostrzega Gallop. 

Dieta i zdrowie – co jeść i jak jeść?

.Dyplomowany coach zdrowia, Agnieszka MIELCZAREK, na łamach „Wszystko co Najważniejsze” twierdzi, że: „Naukowcy z całego świata analizują dietę najdłużej żyjących społeczności na świecie. Francuzi, kiedyś Kreteńczycy czy Japończycy zamieszkujący wyspę Okinawa żyli i żyją w dobrej formie ponad 100 lat. Gdyby poszukać wspólnego mianownika ich diety, to na pewno znajdą się w niej świeże warzywa, niewielkie ilości mięsa, tłuszcze roślinne (oliwa z oliwek), resweratrol pochodzący głównie z czerwonego wina (z białego również, tylko w mniejszej ilości), kiszonki (u mieszkańców Okinawy), jedzenie małych porcji, wstawanie od posiłku z lekkim niedosytem. O tym, jak ekonomia wpływa na nasze zdrowie, przekonali się Kreteńczycy. Kiedy wyspa była odcięta od częstych dostaw mięsa z kontynentu – jej mieszańcy bili rekordy długowieczności. Niestety wraz z otwarciem wyspy na świat i rosnącą zamożnością Kreteńczyków na talerze trafiło tanie i powszechnie dostępne mięso, zdecydowanie pogarszając fantastyczne statystyki długowieczności”.

„Walka ze starzeniem organizmu za pomocą diety jest nie tylko możliwa, ale skuteczna i tak naprawdę jedyna, co postaram się udowodnić w kolejnych rozdziałach mojej książki. Często w tym kontekście używamy określenia „walka z czasem”. Nic dziwnego, że przywołuje ono militarne skojarzenia. Organizm jest polem bitewnym, na którym co dzień walczą ze sobą armie wolnych rodników tlenowych (zwanych utleniaczami lub oksydantami) i antyoksydantów (przeciwutleniaczy). Aby nie dopuścić do tego, by rodniki dokonały w nim spustoszenia, musimy wzmocnić naszą naturalną, wewnętrzną broń, którą jest system odpornościowy. Pomaga on powstrzymać działanie szkodliwych czynników i zmobilizować organizm do szybkiej regeneracji komórek” – pisze Agnieszka MIELCZAREK w tekście „W poszukiwaniu energii życia„.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/agnieszka-mielczarek-w-poszukiwaniu-energii-zycia/

PAP/ LW