Film „Bracia” - historia czeskich wyklętych z szansą na Oscara

Czeska Akademia Filmowa i Telewizyjna (CzFTA) poinformowała, że do Oscara zgłoszono film „Bracia” o Citradzie i Josefie Maszinach, którzy w latach pięćdziesiątych walczyli z reżimem komunistycznym. Reżyserem filmu jest ich daleki krewny Tomasz Maszin.

Film „Bracia” z szansą na Oscara

.Dramat, który ma konkurować w kategorii Najlepszy Film Zagraniczny, opowiada historię braci Maszinów, którzy podjęli walkę z reżimem komunistycznym, a później z bronią w ręku zdecydowali się opuścić Czechosłowację. Zdaniem mediów niewiele tematów we współczesnej historii Czech wywołuje tyle emocji i kontrowersji, co losy grupy skupionej wokół braci Josefa i Ctirada Maszinów.

Czescy wyklęci

.Młodzi ludzie nawiązywali do brawurowej działalności w ruchu oporu przeciwko Niemcom ojca Maszinów, pułkownika Josefa Maszina, który zginął w 1942 roku. W trakcie działań braci zginęło sześć osób: trzy w Czechosłowacji – dwóch funkcjonariuszy służby bezpieczeństwa, niezwiązany z reżimem kasjer, oraz trzech strażników granicznych w Niemieckiej Republice Demokratycznej. W ocenie działalności Maszinów Czesi są podzieleni. Niektórzy od lat domagają się przyznania im odznaczeń państwowych, inni nazywają ich mordercami.

Uniwersalna historia „walki zwykłego człowieka z większym wrogiem”

.Reżyser Tomasz Maszín jest dalekim krewnym bohaterów filmu. W jednym z wywiadów podkreślił, że film nie jest ich obroną, ale pokazuje uniwersalną walkę zwykłego człowieka z o wiele większym wrogiem. Zdaniem twórcy, historię można pokazywać w sposób zrozumiały dla współczesnych młodych ludzi. Przygotowując film reżyser konsultował się z żyjącym w Stanach Zjednoczonych Josefem Maszinem. Film opowiada o życiu Maszinów po II wojnie światowej, aż do ucieczki do Niemiec. Do Berlina Zachodniego docierają Citrad i Josef oraz ich przyjaciel Milan Pauner. Czeska premiera filmu odbędzie się 26 października, 70 lat po ucieczce braci Maszinów za żelazną kurtynę.

Ile czeskich filmów do tej pory otrzymało Oscary?

.Autorem scenariusza jest Marek Epstein, a główne role w filmie zagrali Oskar Hes, Jan Nedbal, Adam Ernest, Matyasz Rzezniczek, Antonín Maszek, Matiej Hadek i Tatiana Dykova Vilhelmova. Dotychczas dwa czechosłowackie i jeden czeski film zdobyły złotą statuetkę Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej. W latach sześćdziesiątych były to „Sklep przy głównej ulicy” Jana Kadara i Elmara Klose z Idą Kamińską w jednej z głównych ról oraz „Pociągi pod specjalnym nadzorem” Jirziego Menzla. W 1996 roku Oskara dostał „Kola” Jana Svieraka.

Filmy nominowane do Oscarów – kryteria wyboru

.Na temat tego jakie kryteria kreatywne, fabularne musi spełniać obecnie dany film, aby Amerykańska Akademia Filmowa rozpatrywała jego nominację do Oscara na łamach “Wszystko Co Najważniejsze” pisze Wiesław KOT w tekście “Oscarowe schematy. Jak dostać nagrodę za najlepszy film?“.

“Tu warto przypomnieć, co wiadomo od pierwszych edycji Oscarów. Na jurorów z Amerykańskiej Akademii Filmowej ciągle działa najsilniej ten sam zestaw impulsów. Przede wszystkim – kluczowa postać filmu. Najlepiej, jeżeli jest to osoba uciemiężona, która zmaga się z uprzedzeniami i stereotypami oraz ogólną życiową niedolą. Dobrze, gdy taki znękany bohater jest czarny lub pochodzi z kręgów mniejszości narodowościowych. Ostatnio modne są mniejszości seksualne. Dobrze widziane są też choroby – od zawsze alkoholizm, ostatnio preferowany jest alzheimer. Atutem jest też bycie kaleką lub kobietą poddaną opresji (jurorzy chętnie widzą kobiety na ekranie, ale na czerwonym dywanie – już nie. Pierwsza kobieta – Kathryn Bigelow – nagrodę za reżyserię dostała od tych panów dopiero w roku 2009). To filmowe cierpienie powinno zostać odpowiednio uwznioślone, na przykład poprzez rozmieszczone w fabule aluzje do wielkich dzieł literatury czy do klasyków filmowych. I względy ściśle taktyczne – dobrze, żeby film miał premierę pod koniec roku, za który przydziela się Oscary, bo wtedy jurorzy do stycznia czy lutego roku następnego (ustalenie nominacji) lepiej go zapamiętają”.

.”A wszystko zostało oddane potokiem wizualnych metafor. W filmach Jane Campion – w tym, ale też w słynnym Fortepianie (1993) – strona wizualna obrazu opowiada na równi z fabułą o specyficznych aspiracjach, planach i wyborach kobiet. A te, w imię podkreślania własnej natury, nie boją się podejmować życiowego ryzyka, nawet jeżeli prowadzi ono ku niejasnej przyszłości. Ilustrowała to metafora wizualna, którą kończył się Fortepian: ciało kobiety zanurzone w morskich głębinach, uwięzione na linie przytwierdzonej do jej ulubionego instrumentu opadającego na dno. Z kolei ostatnia sekwencja Portretu damy (1996), utrzymana w tonacji czarno-białej, przypominająca szkic czekający na wypełnienie kolorami, staje się wizualną metaforą kobiecości gotowej na przyjęcie rozmaitych możliwości” – pisze Wiesław KOT.

„Kultura Najważniejsza” to newsletter, w którym podpowiadamy, co warto obejrzeć, co przeczytać, czego posłuchać, ale i czego – posmakować. Odrywając się od codzienności, wspólnie z Państwem chcemy przypomnieć o fascynującym świecie kultury i sztuki, na który warto znaleźć czas.

Zachęcamy do zapisania się do specjalnego, darmowego newslettera „Kultura Najważniejsza”, który pozwoli Państwu zaplanować kulturalny weekend [LINK DO ZAPISÓW].

PAP/WszystkoCoNajważniejsze/MJ