Fragmenty Partenonu z Watykanu wracają do Grecji

Trzy fragmenty ateńskiej świątyni Partenon, które były przechowywane przez Watykan od ponad dwustu lat, wróciły w piątek do Grecji w ramach, jak to określił papież Franciszek, „gestu przyjaźni”.

.Podarowanie fragmentów Partenonu, które znajdują się w Muzeach Watykańskich od ponad dwóch stuleci, jawi się jako kościelny, kulturowy i społeczny gest przyjaźni oraz solidarności z ludem Grecji” – powiedział biskup Brian Farrell, będący sekretarzem Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan, podaje portal France 24.

Marmurowa głowa konia

.Fragmenty marmuru z Partenonu, będącego jednym z najwspanialszych zabytków starożytnego świata, zawierają głowę konia mającego być jednym z czterech koni ciągnących mityczny rydwan Ateny, informuje internetowa strona Muzeów Watykańskich. Ten fragment pochodzi z zachodniego frontu budowli, na której Atena – bogini mądrości – i Posejdon – bóg mórz – rywalizowali o władzę nad miastem.

Drugi fragment to głowa młodego chłopca, który, jak się uważa, niesie tacę z ciastami dziękczynnymi, które ofiarowywano podczas procesji upamiętniającej założenie Aten. Ostatnia to brodata głowa mężczyzny z obszaru budynku przedstawiającego bitwę między Lapitami, mitycznymi ludźmi tessalskimi, a Centaurami – pół ludźmi, pół końmi. Fragmenty te od wieków znajdowały się w zbiorach papieskich i Muzeach Watykańskich

Świątynia ku czci Ateny

.Świątynia Partenon została zbudowana w V wieku p.n.e. na Akropolu ku czci Ateny, patronki Aten. Została częściowo zniszczona podczas bombardowania weneckiego w 1687 roku, a następnie splądrowana. Fragmenty Partenonu rozsiane są po wielu renomowanych muzeach na całym świecie. Od początku XX wieku Grecja stara się odzyskać skradzione fragmenty jednego ze swoich najbardziej znanych zabytków.

Skradzione fragmenty Partenonu w Muzeum Brytyjskim

.Na początku XIX wieku robotnicy zdarli z pomnika całe fryzy (środkowa część belkowania między architrawem a gzymsem) na polecenie szkockiego szlachcica Thomasa Bruce’a, znanego jako Lord Elgin. Elgin sprzedał łupy rządowi brytyjskiemu, który w 1817 roku przekazał je British Museum, gdzie pozostają jednymi z najcenniejszych eksponatów.

Londyn od dawna twierdzi, że rzeźby zostały zabrane za zgodą Turków osmańskich, którzy rządzili wówczas Grecją, ale Ateny twierdzą, że zostały skradzione. Grecy mieli „uzasadnione pragnienie posiadania fragmentów Partenonu w domu, w miejscu ich pochodzenia” – powiedział biskup Farrell w piątek.

Stratyfikacja społeczna w starożytności

.Na temat nierówności społecznych w starożytnym świecie na łamach „Wszystko Co Najważniejsze” pisze prof. Carles LALUEZA FOX w tekście „Archeologia nierówności„.

„Tutenchamon za życia był mało znanym faraonem. Istnieją dowody na to, że pochowano go w pośpiechu. Trumna, w której znaleziono mumię Tutenchamona, została wykonana z litego złota i waży ponad 100 kg. Trudno sobie wyobrazić, jak imponujące musiały być pochówki tak potężnych władców starożytnego Egiptu, jak Cheops, Totmes III czy Ramzes II. Niestety, wszystkie one zostały splądrowane jeszcze w starożytności”.

„Wbrew powszechnemu przekonaniu większość archeologów powiedziałaby, że poszukiwanie skarbów nie jest ich głównym celem; chcą zrozumieć codzienne życie minionych cywilizacji. Mimo to skrajności – bajeczne bogactwa królów i trudna egzystencja zwykłych ludzi – pozwalają zrozumieć to, co można uznać za jeden z głównych celów archeologii: badanie ewolucji życia społecznego w starożytności”.

„Jedną z najbardziej oczywistych metod jest analiza składu inwentarzy grobowych. Bogate pochówki mogą jednak nie być nie tyle dowodem zróżnicowania społecznego, ile próbą zademonstrowania znaczenia i odrębności danej grupy w stosunku do innych. Rozwarstwienie społeczne może opierać się na bogactwie, ale także na osobistym prestiżu i władzy. Dlatego nie zawsze można ocenić różnice społeczne, porównując wyłącznie pochówki”.

.”Niektórzy archeolodzy próbowali zastosować zasady ekonomii do zbadania różnic społecznych i porównania danych z różnych miejsc. W badaniu kierowanym przez Samuela Bowlesa z Instytutu Santa Fe, opublikowanym w „Nature” w 2017 r., próbowano odpowiedzieć na to pytanie, stosując współczynnik Giniego – najczęściej używany do pomiaru nierówności dochodów – w odniesieniu do dużej liczby stanowisk archeologicznych, zarówno w Starym Świecie, jak i w obu Amerykach. Na liście stanowisk znalazły się takie miejsca, jak Çatalhöyük w Turcji, Pompeje we Włoszech i Teotihuacán w Meksyku; autorzy określili wymiary domów jako szacunkowe wskaźniki bogactwa tamtejszych społeczeństw” – pisze prof. Carles LALUEZA FOX.

France24/WszystkoCoNajważniejsze/MJ