Francuzi wybierają ulubiony zabytek
Co roku we Francji organizowany jest plebiscyt „Ulubiony zabytek Francuzów”, w którym każdy region reprezentowany jest przez jeden zabytek. Wśród wszystkich regionalnych reprezentantów, Francuzi mogą głosować na ich zdaniem najlepszy zabytek w kraju.
„Ulubiony zabytek Francuzów”
.Wyniki plebiscytu prezentowane są we francuskiej telewizji w ramach emisji „Ulubiony zabytek Francuzów”, podczas której przedstawiane są reportaże z każdego z zabytków kandydujących do tytułu, mające na celu pokazanie ich wartości historycznej i zachęcenie do zwiedzania francuskich obiektów dziedzictwa. Organizatorem plebiscytu i prowadzącym emisji jest Stéphane Bern, znany z działań na rzecz ochrony narodowego dziedzictwa, m.in.założyciel Fundacji dla Dziedzictwa czy organizator plebiscytu „Ulubiona miejscowość Francuzów”.
Wśród zabytków, które od pierwszej edycji plebiscytu, w 2014r., otrzymały tytuł „„Ulubiony zabytek Francuzów”, znalazły się m.in.wieża ratusza w Arras, cytadela i kamienny lew w Belforcie czy Place Stanislas w Nancy. W 2022r. za najlepszy zabytek Francuzi uznali muzeum morskie w zabytkowym budynku w porcie transatlantyckim w Cherbourgu, wraz ze znajdującą się tam łodzią podwodną Le Redoutable.
W tegorocznej edycji plebiscytu „Ulubiony zabytek Francuzów”, 14 francuskich regionów reprezentują zabytki:
1. Bazylika Notre-Dame de Fourvière w Lyonie (region Owernia-Rodan-Alpy)
.Położona na wzgórzu Fourvière, górująca nad Lyonem bazylika, została wybudowana po wojnie francusko-pruskiej w 1870r. zgodnie z życzeniem arcybiskupa Lyonu, który obiecał wybudowanie kościoła, jeśli nieprzyjaciel nie zbliży się do miasta. Bazylika, łącząca elementy bizantyjskie i średniowieczne, zachwyca bogactwem zdobień, zarówno rzeźbieniami na fasadzie, jak wnętrzem, pokrytym mozaikami, złoceniami i płaskorzeźbami w drewnie.
2. Opactwo Cluny (region Burgundia – Franche-Comté)
.Pomimo że do czasów współczesnych przetrwała jedynie niewielka część kościoła, który w średniowieczu był największym kościołem na świecie, w Cluny wciąż widać ślady wielkości świątyni i opactwa benedyktyńskiego, do którego należała, i które wywołało ważny wpływ na życie religijne, intelektualne, polityczne i artystyczne na Zachodzie. Miejsce ważne dla chrześcijaństwa, Cluny jest również istotnym obiektem w historii architektury, prezentując cechy typowe dla burgundzkiej architektury sakralnej.
3. Cytadela Port Louis (Bretania)
.Budowa cytadeli Port Louis na skalistym cyplu u wybrzeża Lorient, zapoczątkowana była przez Hiszpanów pod koniec XVI wieku, a następnie dokończona przez Francuzów. Przez wieki broniąca dostępu drogą morską do Lorient, po opuszczeniu przez wojsko w 2007r., obecnie służy do nadzorowania ruchu morskiego. Cytadela otwarta jest dla zwiedzających, którzy mogą spacerować po murach obronnych, z których rozpościera się widok na wybrzeże i wyspę Groix, działa tam również narodowe muzeum marynarki wojennej i muzeum Kompanii Indyjskiej, kontrolującej handel między Francją a dawnymi koloniami.
4. Zamek w Blois (Region Centralny – Dolina Loary)
.Region Centralny reprezentowany jest przez jeden z zamków nad Loarą. Zamek królewski w Blois, łączący style architektoniczne, elementy średniowieczne, gotyckie, renesansowe i klasycystyczne, przedstawiając panoramę architektury francuskiej od XIII do XVII wieku. Z zamkiem w Blois związane były takie postaci z historii Francji, jak Ludwik XII, Anna Bretońska, Katarzyna Medycejska czy Henryk IV. Na zamku w Blois można zwiedzać apartamenty królewskie, a także sale wystawowe muzeum sztuk pięknych.
5. Cytadela Ajaccio (Korsyka)
.Położona w sercu Ajaccio, u wybrzeża Morza Śródziemnego, cytadela była obiektem wojskowym do 2020r. Po opuszczeniu przez wojsko, obiekt stał się własnością miasta Ajaccio, które podjęło się prac nad transformacją miejsca, aby móc przyjąć zwiedzających i mieszkańców Korsyki, proponując tam wydarzenia kulturalne. Miasto zdecydowało się na otwarcie cytadeli dla odwiedzających już przed i w trakcie transformacji, aby pokazać im projekt zmian krok po kroku. Odwiedzający mogą, równocześnie z już organizowanymi wydarzeniami kulturalnymi, zobaczyć prace nad transformacją obiektu : prace archeologiczne, oczyszczanie miejsca z zanieczyszczeń czy prace nad dostosowaniem obiektu na potrzeby zwiedzających.
6. Zamek obronny w Sedanie (region Grand Est)
.Twierdza Sedan w Ardenach jest największym zamkiem obronnym w Europie, o powierzchni 35 000 metrów kwadratowych i wysokości 7 pięter. Budowa zamku rozpoczęła się na początku XV wieku, a następnie przez wieki budowla była powiększana i umacniana. Oryginalność twierdzy spoczywa w tym, że nigdy nie starano się odbudowywać zniszczonych murów, ale nieustannie je poszerzano, przez co zamek w Sedanie stał się twierdzą nie do zdobycia. Obecnie w zamku organizowane są atrakcje dla odwiedzających, jak rekonstrukcje turniejów rycerskich czy nocne zwiedzanie zamku z lampionami.
7. Fort Saint-Louis (Terytoria Zamorskie)
.Fort Saint-Louis na Martynice, wybudowana w XVII wieku w stylu Vaubana twierdza wojskowa, jest wciąż działającą bazą marynarki wojennej w strefie Gujany i Antyli Francuskich. Fort Saint-Louis jest świadkiem historii Martyniki, chroniąc wyspę przed atakami nieprzyjacielskich wojsk. Twierdza była też świadkiem powstania i rozwoju stolicy Martyniki, Fort-de-France. Dla zwiedzających otwarte są baszty i mury obronne, z których rozpościera się widok na Fort-de-France i zatokę, należącą do najpiękniejszych na świecie.
8. Domaine de Chaalis (region Hauts-de-France)
.Królewskie opactwo Chaalis, założone w 1137r. było ważnym miejscem rozwoju duchowego i intelektualnego w średniowieczu i renesansie. Na terenie dawnego opactwa cysterskiego znajdują się ruiny dawnego kościoła, kaplica z imponującymi freskami, nazywana „francuską kaplicą sykstyńską”, park i ogród różany, należący do najpiękniejszych we Francji, a także XIX-wieczny pałac opatów, w XIX wieku przekształcony w rezydencję królewską.
9. Biblioteka Narodowa Francji, site Richelieu (region Île-de-France)
.Historyczna część Francuskiej Biblioteki Narodowej i jej pierwotna siedziba, site Richelieu w Paryżu, została otwarta dla zwiedzających kilka miesięcy temu po 12 latach renowacji. Zanim powstała biblioteka, budynek, wybudowany w XVII wieku, był pałacem kardynała Mazarina.
W nowo otwartym site Richelieu mieści się obecnie Muzeum Biblioteki Narodowej, w którym eksponowanych jest blisko tysiąc pozycji z bogatych zbiorów biblioteki od starożytności do współczesności, a także czytelnia w pięknej Sali Owalnej, ogród i księgarnia.
10. Haras national du Pin (Normandia)
.Narodowa stadnina w Le Pin-au-Haras w Normandii, powstała jako królewska stajnia, na życzenie króla Ludwika XIV. Uważany za jeden z najwspanialszych przykładów francuskiego dziedzictwa i elegancji w Normandii, Haras national du Pin obejmuje królewskie stajnie, siodlarnię, a także pałac, nazywany „Wersalem dla koni”. W stajniach przebywa i jest szkolonych około 40 koni z 10 ras, odbywają się tam również zawody jeździeckie i pokazy konne.
11. Phare de la Coubre (Nowa Akwitania)
.Latarnia morska la Coubre w Charente-Maritime, najwyższa latarnia na tej części francuskiego wybrzeża (64 metry), oferuje odwiedzającym panoramę na wybrzeże Atlantyku, wyspę Oléron, plaże i kurorty oraz na ujście Garonny. Przez cały rok u stóp latarni organizowane są wystawy, wydarzenia sportowe i zwiedzanie z przewodnikiem. W latarni morskiej działa natomiast muzeum.
12. Place Nationale, Montauban (Oksytania)
.Place Nationale w Montauban reprezentuje cechy, inspirujące architekturę miast i bastyd w Oksytanii. Otaczające plac budynki z cegły, nadającej Montauban nazwę „różowego miasta”, charakteryzują się arkadami, a także podziałem na trzy części : część handlową na parterze, część mieszkalną na drugim i trzecim piętrze oraz strych w najwyższej części budynku. Dziedzińce budynków skrywają takie elementy jak średniowieczne wieże czy elementy renesansowe. Place Nationale jest głównym punktem w Montauban, ożywionym kawiarniami i fontannami.
13. Trois-mâts Belem (Kraj Loary)
.Zacumowany w Nantes trzymasztowy okręt Belem, skonstruowany w 1896r., jest jednym z najstarszych wielkich żaglowców na świecie. Zwiedzając okręt, można poznać warunki życia na XIX-wiecznym : udostępnione są kajuty z oryginalnym wyposażeniem, przedstawiona jest również historia okrętu Belem i jego charakterystyki techniczne.
14. Sites antiques de Vaison-la-Romaine (Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże)
.Sites antiques de Vaison-la-Romaine są największą grupą obiektów starożytnych we Francji. W ich skład wchodzi teatr antyczny, ruiny głównego placu dawnego miasta z forum, sklepami i termami, a także pozostałości po domach bogatych rzymian. Znajduje się tam również muzeum archeologiczne.
oprac.Julia Mistewicz, Paryż
