Herbata i kawa zmniejszają ryzyko nowotworów

Picie kawy i herbaty może zmniejszać ryzyko zachorowania na nowotwory głowy i szyi. Na to, jak dobry wpływ na zdrowie może mieć kawa wskazują wyniki metaanalizy kilkunastu badań, przedstawione na łamach pisma „CANCER”.

Nawet kawa bezkofeinowa ma pozytywny efekt zdrowotny

.Nowotwory głowy i szyi to siódma najczęściej występująca kategoria nowotworów na świecie, a wskaźniki zachorowań rosną w krajach o niskich i średnich dochodach. Wiele badań oceniało, czy picie kawy lub herbaty ma związek z rakiem głowy i szyi, ale wyniki były niespójne.

Aby uzyskać dodatkowe informacje, naukowcy przeanalizowali dane z 14 badań przeprowadzonych przez różnych autorów związanych z International Head and Neck Cancer Epidemiology Consortium, współpracą grup badawczych z całego świata.

Uczestnicy badania wypełnili kwestionariusze dotyczące ich wcześniejszego spożycia kawy z kofeiną, kawy bezkofeinowej i herbaty, liczonego w filiżankach. Jak się okazało, spożycie kawy i herbaty było powiązane z niższym ryzykiem zachorowania na nowotwory głowy i szyi, w tym raka jamy ustnej i gardła.

Kiedy badacze połączyli informacje dotyczące 9548 pacjentów z nowotworami głowy i szyi oraz kontrolnej grupy 15783 osób bez nowotworów – odkryli, że w porównaniu z osobami niepijącymi kawy, osoby, które piły więcej niż 4 filiżanki kawy z kofeiną dziennie, miały o 17 proc. niższe ryzyko wystąpienia nowotworów głowy i szyi ogółem, o 30 proc. niższe ryzyko wystąpienia raka jamy ustnej i o 22 proc. niższe ryzyko wystąpienia raka gardła. Picie 3–4 filiżanek kawy z kofeiną wiązało się z niższym o 41 proc. ryzykiem wystąpienia raka dolnej części gardła.

Picie kawy bezkofeinowej wiązało się z niższym o 25 proc. ryzykiem wystąpienia raka jamy ustnej. Picie herbaty wiązało się z niższym o 29 proc. ryzykiem wystąpienia raka dolnej części gardła. Ponadto picie jednej filiżanki lub mniej herbaty dziennie wiązało się z niższym o 9 proc. ryzykiem raka głowy i szyi ogółem i niższym o 27 proc. ryzykiem raka dolnej części gardła, ale picie więcej niż 1 filiżanki wiązało się z wyższym o 38 proc. prawdopodobieństwem raka krtani.

„Chociaż istniały wcześniejsze badania dotyczące spożycia kawy i herbaty i zmniejszonego ryzyka nowotworów, to nowe badanie podkreśliło ich różne skutki w różnych podkategoriach nowotworów głowy i szyi, w tym – obserwację, że nawet kawa bezkofeinowa miała pewien pozytywny wpływ” – powiedziała starsza autorka publikacji dr Yuan-Chin Amy Lee z Huntsman Cancer Institute i University of Utah School of Medicine (USA). – „Nawyki związane z kawą i herbatą są dość złożone, a te wyniki potwierdzają potrzebę większej ilości danych i dalszych badań na temat wpływu, jaki kawa i herbata mogą mieć na zmniejszenie ryzyka nowotworów”.

Na całym świecie zdiagnozowano ponad 19 milionów nowych przypadków nowotworów

.Oczekuje się, że do 2040 roku obciążenie to wzrośnie do około 30 milionów nowych przypadków raka rocznie i 16 milionów zgonów, a nowotwory staną się główną przyczyną śmierci. Tymczasem wiele zachorowań na nowotwory można przypisać potencjalnie modyfikowalnym czynnikom ryzyka. Znajomość tego faktu jest absolutnie kluczowa dla rozwoju skutecznych strategii zapobiegania chorobom nowotworowym.

Niedawno w renomowanym międzynarodowym czasopiśmie medycznym „Lancet” konsorcjum Global Burden of Disease Study 2 opublikowało badania związków między wskaźnikami czynników ryzyka (metabolicznego, zawodowego, środowiskowego i behawioralnego) a nowotworami na całym świecie.

Korzystając z szacunków dotyczących zachorowalności na raka, śmiertelności i danych dotyczących czynników ryzyka z 204 krajów oraz obejmujących czynniki ryzyka, od palenia tytoniu do narażenia na działanie czynników rakotwórczych w miejscu pracy, autorzy stwierdzili, że 4,45 miliona zgonów wynika z wystąpienia wymienionych czynników ryzyka. Stanowi to ogółem aż 44,4 proc. zgonów z powodu nowotworów. Jednocześnie skutkowało to utratą 105 milionów lat życia skorelowanych z niepełnosprawnością. Dane te są alarmujące.

Palenie tytoniu odpowiadało za 36,3 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 12,3 proc. u kobiet, spożywanie alkoholu – za 6,9 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 2,3 proc. u kobiet. Z kolei otyłość (stwierdzana w oparciu o wysoki wskaźnik Body Mass Index – BMI) odpowiadała za 4,2 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 5,2 proc. u kobiet. Odkryto również bardzo niepokojący, ponad 20-procentowy wzrost zgonów z powodu nowotworów w latach 2010–2019, który można przypisać powyższym możliwym do uniknięcia przyczynom. Zauważono także, że czynniki ryzyka metabolicznego odgrywały rosnącą rolę. Rośnie też liczba nowotworów związana z czynnikami dietetycznymi i hormonalnymi, w tym zwłaszcza nowotworów piersi i prostaty.

Co istotne, wszystkie wymienione wyżej czynniki można kontrolować czy też ograniczać za pomocą stosunkowo prostych interwencji. Ich szkodliwy wpływ jest zresztą znany już od dziesięcioleci. Dlatego tak ważna jest profilaktyka zdrowotna. Można w jej obrębie wyróżnić kilka typów:

– profilaktykę wczesną, polegającą na kształtowaniu prawidłowych wzorców zdrowotnych w oparciu o odpowiednią edukację, w tym również szczepienia ochronne,

– profilaktykę zdrowotną pierwotną, polegającą na kontrolowaniu czynników ryzyka oraz identyfikacji osób, które znajdują się w grupie ryzyka,

– profilaktykę wtórną, skierowaną do osób znajdujących się w grupie ryzyka i nakierowaną na wczesne wykrycie choroby, a tym samym jak najszybsze wdrożenie leczenia,

– profilaktykę III fazy, skierowaną do osób chorych, mającą na celu zminimalizowanie skutków choroby i zapobieganie powikłaniom.

Artykuł dostępny na łamach Wszystko co Najważniejsze: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-piotr-czauderna-zdrowie/

PAP/WszystkocoNajważniejsze/MB