Ile wody było kiedyś na Marsie?
Naukowcy przyjrzeli się bliżej kraterom wypełnionym lodem, aby dowiedzieć się, ile wody było kiedyś na Marsie. Dzięki temu lepiej zrozumieli, jak Czerwona Planeta z czasem stała się suchym światem.
.Od dziesięcioleci naukowcy zastanawiali się, ile wody było kiedyś na Marsie i co doprowadziło do stopniowej transformacji planety w suchy i niegościnny świat, który jest obserwowany obecnie. Aby rozwiązać tę zagadkę, naukowcy z Okayama University, przeanalizowali wnętrze kraterów na Czerwonej Plancie, które działają jak swoiste archiwum przechowujące zamrożoną historię planety. Formacje te przechodził epoki lodowcowe trwające setki milionów lat, jednak jak zauważyli astronomowie, z każdym cyklem ilość pozostałego lodu stopniowo malała.
Badając formy lodowcowe zachowane w kraterach między 20° a 45° szerokości geograficznej północnej, naukowcy byli w stanie odtworzyć, w jaki sposób Mars gromadził i tracił wodę na przestrzeni czasu. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie „Geology”.
„Mars przechodził wielokrotne epoki lodowcowe, ale ilość lodu osadzonego w kraterach stopniowo malała wraz z upływem czasu. Te lodowe kapsuły czasu nie tylko ujawniły, w jaki sposób Mars stracił swoją wodę, ale także wskazują miejsca, w których przyszli astronauci będą mogli wykorzystać ukryte zasoby tego materiału” – mówi Trishit Ruj z Okayama University.
Naukowcy przeanalizowali zdjęcia w wysokiej rozdzielczości wykonane przez należącą do NASA sondę Mars Reconnaissance Orbiter. Skupili się na kraterach z oznakami zlodowacenia, takimi jak grzbiety, moreny i inne podobne formacje. Porównując kształty i orientację tych elementów z modelami klimatycznymi, odkryli, że lód konsekwentnie gromadził się w chłodniejszych, zacienionych południowo-zachodnich ścianach kraterów. Tendencja ta była spójna w różnych okresach zlodowacenia, trwających od około 640 milionów do 98 milionów lat temu.
Zdaniem astronomów, wyniki wskazują, że Mars nie zamarzł tylko raz – przeszedł przez serię epok lodowcowych spowodowanych zmianami nachylenia osi, znanymi również jako inklinacja. W przeciwieństwie do Ziemi, nachylenie osi Marsa może zmieniać się drastycznie na przestrzeni milionów lat, powodując redystrybucję światła słonecznego i wywołując cykle gromadzenia się i topnienia lodu. Zmiany te wpłynęły na to, gdzie materiał ten mógł przetrwać na powierzchni planety. Z biegiem czasu jednak każdy cykl gromadził mniej lodu, co wskazuje na stopniowe wysychanie planety.
Badania nie tylko pomagają zrozumieć, ile wody było kiedyś na Marsie i jak zmieniał się jego klimat, ale również ukryte złoża lodu mogą mieć duże znaczenie dla przyszłych załogowych misji na Czerwoną Planetę. Zasoby te mogą w przyszłości być wykorzystywane jako woda pitna, przekształcane w tlen do oddychania oraz rozkładane na wodór i tlen w celu produkcji paliwa rakietowego – proces ten znany jest jako wykorzystanie zasobów lokalnych (ISRU in-situ resource utilization). Astronauci nie musieliby przewozić wszystkich zapasów z Ziemi, dzięki czemu długoterminowe misje stałyby się bardziej praktyczne i tańsze.
.Oprócz teoretycznego wsparcia przyszłych misji, badanie dostarcza również wniosków, które mogą pomóc zrozumieć zmieniający się klimat Ziemi. Zdaniem naukowców, kurczący się lód na Marsie jest przykładem zmian klimatycznych w skali planetarnej, pokazującym, jak systemy wodne reagują na długoterminowe zmiany środowiskowe. Te same narzędzia obrazowania i modelowania, które wykorzystano w tych badaniach, mogą również pomóc badaczom w monitorowaniu lodowców, wiecznej zmarzliny i ukrytych zbiorników wodnych na Ziemi, gdzie skutki zmian klimatycznych są już widoczne.
Oprac. EG
