Kalendarium historyczne. 2-8 grudnia

Przedstawiamy kalendarium historyczne na najbliższy tydzień. O jakich rocznicach warto pamiętać w dniach 2-8 grudnia?

2 grudnia

1422 – W Lubicy na Spiszu zmarł Mikołaj Trąba, arcybiskup gnieźnieński, pierwszy prymas Polski.

1695 – W Jedlińsku koło Radomia urodził się Andrzej Stanisław Załuski, kanclerz wielki koronny (1735-1746); mecenas sztuki, współfundator Biblioteki Załuskich w Warszawie.

1762 – W Oprawczykach na Podlasiu urodził się Franciszek Ksawery Dmochowski, poeta, publicysta; w czasie powstania kościuszkowskiego kierownik Wydziału Insurekcji w Radzie Najwyższej Narodowej; współzałożyciel Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

1789 – W Warszawie w czasie obrad Sejmu Wielkiego odbyła się manifestacja przedstawicieli miast królewskich, tzw. czarna procesja; jej uczestnicy, na czele z prezydentem Starej Warszawy Janem Dekertem, złożyli na ręce króla prośbę o przywrócenie i rozszerzenie dawnych przywilejów miejskich.

1844 – W Sławucie na Wołyniu zmarł gen. Eustachy Sanguszko, ziemianin, poseł na Sejm Czteroletni; brał udział w wojnie z Rosją w 1792 r., odznaczony za bitwę pod Zieleńcami jednym z pierwszych krzyży Virtuti Militari; uczestnik powstania kościuszkowskiego i wyprawy na Moskwę w 1812 r.

1847 – W Berlinie zapadły wyroki w największym procesie polskiego ruchu narodowego – tzw. procesie moabickim, w którym władze pruskie oskarżyły o zbrodnię stanu 254 osoby; ośmiu oskarżonych, wśród nich Ludwika Mierosławskiego, skazano na karę śmierci, 23 – na dożywocie, a kilkudziesięciu na długoletnie więzienie. Wybuch rewolucji w marcu 1848 r. uniemożliwił wykonanie wyroków i doprowadził do uwolnienia skazanych.

1861 – W Krakowie urodził się Franciszek Stefczyk, nauczyciel, założyciel pierwszej na ziemiach polskich wiejskiej spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowej.

1872 – W Krakowie zmarł Wincenty Pol, poeta, badacz geografii ziem polskich; uczestnik powstania listopadowego.

1908 – Urodziła się Helena Bechlerowa, pisarka i tłumaczka literatury rosyjskiej, autorka utworów dla dzieci.

1908 – Urodził się Sylwester Czosnowski, kompozytor, dyrygent i pedagog.

1914 – I wojna światowa: Początek bitwy pod Limanową, w której Legiony Polskie u boku wojsk austro-węgierskich walczyły przeciwko armii rosyjskiej.

1933 – Urodził się Włodzimierz Plaskota, muzyk, kompozytor, kabareciarz, szef muzyczny magazynu Polskiego Radia „Studio 202” oraz kabaretu Elita.

1938 – Wicepremier Eugeniusz Kwiatkowski przedstawił w Sejmie założenia 15-letniego programu gospodarczego, którego jednym z celów było zatarcie różnic pomiędzy tzw. Polską A i B.

1941 – Generał Władysław Sikorski przybył do Moskwy; w trakcie wizyty dwukrotnie spotkał się ze Stalinem.

1941 – W Warszawie zmarł marszałek Edward Śmigły-Rydz; pochowany został na Cywilnym Cmentarzu na Powązkach pod nazwiskiem Adama Zawiszy.

1942 – Gen. Władysław Sikorski rozpoczął wizytę w Stanach Zjednoczonych, w czasie której prowadził rozmowy z prezydentem USA Franklinem Delano Rooseveltem.

1942 – Uchwalono statuty Komisji Koordynacyjnej Żydowskiego Komitetu Narodowego i powołanej przez nią Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB).

1944 – W Lublinie ukazało się pierwsze wydanie Polskiej Kroniki Filmowej.

1946 – Urodziła się Joanna Sobieska, aktorka związana z warszawskimi teatrami Narodowym i Polskim.

1947 – Zmarł Stanisław Łempicki, historyk literatury polskiej, redaktor naczelny „Pamiętnika Literackiego”.

1948 – W Krakowie urodził się Jan Prochyra, aktor; w latach 2003-2011 dyrektor artystyczny Teatru Rampa na Targówku.

1960 – Sejm uchwalił ustawę o powołaniu Komitetu do spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja”; na jego czele stanął Włodzimierz Sokorski.

1966 – Zmarł Witold Orłowski, lekarz, profesor Uniwersytetu w Kazaniu, Uniwersytetu Jagiellońskiego, II Kliniki Wewnętrznej w Warszawie, pionier fizjopatologii.

1980 – Edward Gierek został usunięty z Komitetu Centralnego PZPR.

1981 – W Warszawie odziały milicji, m.in. za pomocą desantu helikopterowego, dokonały pacyfikacji trwającego od 25 listopada strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej.

1983 – Premiera filmu „Krzyk” w reżyserii Barbary Sass.

1984 – W „Tygodniku Powszechnym” zostały opublikowane „Moje typy” autorstwa Stefana Kisielewskiego, pozbawiona komentarza lista nazwisk dziennikarzy służących reżimowi komunistycznemu.

1984 – W Krakowie zmarł Marian Eile, dziennikarz, satyryk; twórca tygodnika „Przekrój” i jego redaktor naczelny (1945-69).

1990 – Powstała Unia Demokratyczna, jej przywódcą został Tadeusz Mazowiecki.

1991 – Polska jako pierwsze państwo na świecie uznała niepodległość Ukrainy.

1998 – W Kioto w Japonii na posiedzeniu UNESCO wpisano Stare Miasto we Lwowie na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego.

2004 – Zmarł Stefan Morawski, filozof kultury i sztuki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Polskiej Akademii Nauk, redaktor naczelny pisma „Studia estetyczne”.

2007 – Zmarł Władysław Pawelec, skrzypek, kompozytor muzyki rozrywkowej.

2012 – W Warszawie zmarła Maria Fołtyn, śpiewaczka, reżyser operowa, propagatorka twórczości Stanisława Moniuszki.

2017 – Zmarł Jerzy Kłoczowski historyk, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, senator I kadencji, współzałożyciel i wieloletni dyrektor Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie. W 2004 r. odznaczony Orderem Orła Białego.

2021 – W Olsztynie zmarł Stefan Połom, poeta, historyk, promotor kultury Warmii i Mazur.

3 grudnia

1645 – W Radziejowicach urodził się Augustyn Michał Stefan Radziejowski, kardynał, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski (1688-1705).

1830 – Powstanie listopadowe: W Warszawie powstał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Adam Jerzy Czartoryski; naczelne dowództwo nad wojskiem polskim objął gen. Józef Chłopicki.

1853 – Urodził się Stanisław Masłowski, malarz realistyczny, autor scen rodzajowych i pejzaży.

1857 – W Berdyczowie urodził się Józef Konrad Korzeniowski, znany jako Joseph Conrad, pisarz, autor „Jądra ciemności”, „Lorda Jima”, „Tajfunu”, „Nostromo” oraz „Smugi cienia”.

1886 – W Wierzchni Dolnej na Ukrainie urodził się Adam Skwarczyński, żołnierz Legionów Polskich, POW, polityk, publicysta, ideolog obozu piłsudczykowskiego.

1895 – W Warszawie urodził się Tadeusz Olsza, aktor, piosenkarz, tancerz; występował w kabaretach, teatrach rewiowych, m.in. w Qui Pro Quo, Morskim Oku i Cyruliku Warszawskim; zagrał w filmach „Uwiedziona” i „Jego wielka miłość”.

1895 – Urodził się Aleksander Hertz, socjolog, pisarz, od 1940 r. mieszkający w Stanach Zjednoczonych. Autor prac „Żydzi w kulturze polskiej”, „Klasycy socjologii”, „Wyznania starego człowieka”.

1896 – Urodził się Bolesław Szabelski, kompozytor, organista i pedagog związany z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną w Katowicach.

1905 – We Lwowie urodził się Kazimierz Wajda, aktor, w radiowej audycji „Wesoła lwowska fala” występował jako „Szczepko” w duecie z Henrykiem Vogelfangerem – „Tońko”; obaj aktorzy zagrali w filmach „Włóczęgi”, „Będzie lepiej” i „Serce batiara”.

1906 – W Warszawie utworzono Polskie Towarzystwo Krajoznawcze.

1907 – W Kijowie urodził się Jan Grudziński, kapitan polskiej Marynarki Wojennej; ostatni dowódca okrętu podwodnego ORP „Orzeł”.

1918 – W Poznaniu rozpoczął obrady Polski Sejm Dzielnicowy.

1938 – Urodził się Jerzy Górzański, poeta, prozaik, felietonista, autor słuchowisk radiowych.

1940 – Premier rządu RP na uchodźstwie gen. Władysław Sikorski mianował Cyryla Ratajskiego Delegatem Rządu RP na Generalne Gubernatorstwo, a następnie na cały kraj.

1943 – W Warszawie rozstrzelany został przez Niemców Stefan Bryła, inżynier, pionier spawalnictwa w budownictwie; autor m.in. konstrukcji pierwszego na świecie mostu drogowego spawanego na rzece Słudwi koło Łowicza oraz wieżowca Prudential w Warszawie.

1947 – W Warszawie rozpoczął się pokazowy proces III Zarządu Głównego WiN oraz działaczy Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Polski Podziemnej.

1950 – Przeprowadzony został pierwszy po II wojnie światowej spis powszechny ludności w Polsce; liczba mieszkańców wynosiła 25 milionów, 61 proc. z nich mieszkało na wsi.

1955 – W Krakowie rozpoczął działalność Teatr Ludowy.

1956 – W Skaryszewie urodziła się Ewa Kopacz, lekarka, polityk; od listopada 2014 r. do stycznia 2016 r. p.o. przewodniczącej PO; posłanka na Sejm od 2001 r.; minister zdrowia (2007-2011); w latach 2011-2014 marszałek Sejmu; premier RP od września 2014 r. do listopada 2015 r.; eurodeputowana od 2019 r.

1957 – Zmarł Jakub Kania, polski poeta i pisarz ludowy, działacz oświatowy i narodowy.

1961 – W Sosnowcu-Zagórzu elektryk Stanisław Jaros podjął nieudaną próbę zamachu bombowego na ówczesnego I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułkę; w wyniku utajnionego procesu zamachowca skazano na karę śmierci i stracono na szubienicy.

1964 – Zmarł Stefan Bartik, aktor filmowy i teatralny, występował na wielu scenach, w Rzeszowie, Krakowie, Łodzi i Tarnowie

1964 – Ośmiu członków załogi zginęło w pożarze okrętu podwodnego ORP „Sęp”.

1968 – Zmarł Zbigniew Mitzner, dziennikarz, satyryk i publicysta.

1977 – W Wiśle urodził się Adam Małysz, skoczek narciarski, zdobywca czterech medali olimpijskich, czterokrotny indywidualny mistrz świata i czterokrotny zdobywca Pucharu Świata; kierowca rajdowy.

1980 – Prezydent USA Jimmy Carter w depeszy do przywódcy ZSRS Leonida Breżniewa zażądał, by Polska mogła samodzielnie rozwiązać swoje trudności i ostrzegł przed skutkami użycia siły przez ZSRS przeciw Polsce.

1981 – W Radomiu rozpoczęło się nadzwyczajne posiedzenie rozszerzonego Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, w czasie którego ponownie przedstawiono listę związkowych żądań: zaprzestanie represji, przyjęcie ustawy o związkach zawodowych, demokratyczne wybory do rad narodowych, utworzenie Społecznej Rady Gospodarki Narodowej i dostęp do środków masowego przekazu.

1984 – Uczniowie Zespołu Szkół Zawodowych we Włoszczowie rozpoczęli trwający dwa tygodnie strajk okupacyjny w obronie krzyży, które usunięto z klas na polecenie dyrekcji.

1985 – W Krakowie brutalnie pobity został związany z Solidarnością ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski.

1987 – We Wrocławiu powołano działającą jawnie Regionalną Komisję Wykonawczą „Solidarność” Dolnego Śląska – jej przewodniczącym został Władysław Frasyniuk.

1992 – Powstała Federacja Rodzin Katyńskich, której celem jest m.in. upamiętnienie ofiar zbrodni katyńskiej.

2004 – Zmarł Marek Stachowski, kompozytor muzyki współczesnej, rektor Akademii Muzycznej w Krakowie, laureat wielu konkursów kompozytorskich.

2012 – W Zakopanem zmarł Władysław Trebunia-Tutka, artysta plastyk, malarz, muzyk, członek zespołu folkowego Trebunie-Tutki.

2014 – Otwarto Muzeum Ognia w Żorach, którego ekspozycja opowiada o dziejach związków ludzkości z żywiołem ognia.

4 grudnia

1574 – W Koszycach zmarł Retyk, właściwie Georg Joachim von Lauchen, matematyk, astronom, lekarz, autor tablic trygonometrycznych; od 1554 r. przebywał w Krakowie; przyjaciel Mikołaja Kopernika, jeden z inicjatorów wydania jego dzieł.

1563 – W Trydencie zakończył się sobór powszechny Kościoła katolickiego, który wśród wiernych zapoczątkował ruch kontrreformacji.

1689 – W Gdańsku urodził się Gotfryd Lengnich, prawnik, historyk.

1810 – Urodziła się Barbara Bronisława Czarnowska, polska podchorąża, Wojska Polskiego, odznaczona krzyżem Virtuti Militari.

1836 – W Poitiers we Francji ogłoszono „Manifest” Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, który zapowiadał m.in. walkę o niepodległość, równość obywateli i uwłaszczenie chłopów bez odszkodowania.

1840 – Urodził się Andrzej Edward Koźmian, literat, poeta, publicysta i działacz polityczny.

1907 – W Wolicy Kierekieszynej na Wołyniu urodził się Franciszek Ksawery Pruszyński, reporter, dyplomata, publicysta.

1908 – Urodziła się Barbara Abramow-Newerly, aktorka i reżyser teatralny.

1911 – W Warszawie urodził się Andrzej Szalawski, właściwie Andrzej Pluciński, aktor, znany m.in. z roli Juranda ze Spychowa w filmie Aleksandra Forda „Krzyżacy” oraz z „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy, w której zagrał Hermana Bucholca. W 1939 r. uczestnik kampanii polskiej. Podczas okupacji niemieckiej grał w jawnych teatrach Warszawy, był również lektorem hitlerowskiej kroniki filmowej. Jesienią 1941 r. podjął współpracę z kontrwywiadem ZWZ-AK; był członkiem wydziału śledczego Komisji Walki Podziemnej na Warszawę. Po wojnie na kilka lat odsunięty od pracy aktorskiej. Aresztowany i oskarżony w 1948 r. „o działanie na szkodę narodu polskiego” został skazany na 4 lata więzienia. Po wyjściu na wolność w 1952 r. związany był ze scenami łódzkimi i warszawskimi.

1924 – W Krakowie urodził się Zdzisław Kozień, aktor, znany m.in. z seriali: „07 zgłoś się” – rola porucznika Zubka oraz „Królowa Bona”, w którym zagrał króla Zygmunta I Starego.

1926 – W Poznaniu odbył się inauguracyjny zjazd Obozu Wielkiej Polski, na którym ogłoszono deklarację programową.

1926 – Utworzona została Liga Polska, najwyższa klasa męskich rozgrywek w piłce nożnej.

1927 – Rozpoczęło nadawanie Polskie Radio Katowice.

1930 – Rząd marszałka Józefa Piłsudskiego podał się do dymisji; na czele nowego gabinetu stanął Walery Sławek.

1933 – Pierwszy próbny lot odbył samolot polskiej konstrukcji RWD-9.

1938 – We Lwowie zmarł Józef Teodorowicz, arcybiskup lwowski obrządku ormiańskiego, teolog, poseł na Sejm Ustawodawczy (1919-22), senator RP (1923).

1939 – Gen. Kazimierz Sosnkowski podpisał „Instrukcję Nr 1” dotyczącą organizowania w kraju Związku Walki Zbrojnej.

1941 – Gen. Władysław Sikorski i Józef Stalin podpisali w Moskwie polsko-sowiecką deklarację o walce z Niemcami.

1942 – W Warszawie przy Delegaturze Rządu na Kraj powstała Rada Pomocy Żydom „Żegota” – jedyna w okupowanej przez Niemców Europie instytucja państwowa ratująca Żydów od zagłady.

1956 – Władze reaktywowały Związek Harcerstwa Polskiego.

1956 – Na tzw. Ziemiach Odzyskanych Kościół katolicki mianował biskupów, rządców diecezjalnych w miejsce dotychczasowych wikariuszy kapitulnych.

1978 – W Montrealu zmarł gen. Tadeusz Kasprzycki, członek Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego, dowódca I Kompanii Kadrowej, komendant Polskiej Organizacji Wojskowej, ostatni minister spraw wojskowych II RP.

1979 – Zmarł Jerzy Mańkowski, polski powieściopisarz, autor opowiadań i sztuk teatralnych.

1980 – W Cleveland, w czasie napadu na sklep, została śmiertelnie postrzelona Stanisława Walasiewicz, polska lekkoatletka, wielokrotna rekordzistka świata, mistrzyni olimpijska w biegu na 100 m z Los Angeles w 1932 r.

1985 – Gen. Wojciech Jaruzelski złożył wizytę we Francji – pierwszą na Zachodzie od 1981 roku.

2003 – Rządowy śmigłowiec Mi-8 z premierem Leszkiem Millerem rozbił się pod Piasecznem koło Warszawy, w wyniku czego rannych zostało 14 spośród 15 osób na pokładzie.

2011 – W Warszawie zmarł Adam Hanuszkiewicz, reżyser, aktor; współtwórca i pierwszy reżyser naczelny Teatru TV; dyrektor teatrów warszawskich: Powszechnego, Narodowego i Nowego.

2013 – Zmarł Wacław Gaziński, pisarz, rzeźbiarz, kompozytor, wszechstronny artysta z pokolenia Kolumbów.

2014 – W Katowicach zmarł Kazimierz Świtoń, działacz opozycji w czasach PRL, represjonowany przez władze komunistyczne; członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO), współzałożyciel Wolnych Związków Zawodowych (1978), członek NSZZ „Solidarność”; poseł na Sejm (1991-93).

2016 – W Warszawie zmarł Tadeusz Chmielewski, reżyser filmowy i scenarzysta. Autor komedii „Nie lubię poniedziałku” i „Jak rozpętałem II wojnę światową”.

5 grudnia

1389 – W Siennie na Mazowszu urodził się Zbigniew Oleśnicki, biskup krakowski, kardynał, doradca na dworach królewskich Władysława Jagiełły i Władysława Warneńczyka.

1539 – W Sienie urodził się Faust Socyn, teolog, humanista; od 1579 r. na stałe w Polsce; przywódca ideowy braci polskich.

1806 – Na polecenie Napoleona powstała w Warszawie Izba Najwyższa Wojenna i Administracji Publicznej, pierwszy tymczasowy organ władzy na terenach Polski wyzwolonej spod panowania Prus.

1830 – Powstanie listopadowe: Gen. Józef Chłopicki ogłosił objęcie władzy dyktatorskiej.

1836 – W Żołudku na Białorusi urodził się Walery Wróblewski, jeden z dowódców Powstania Styczniowego, związany z „czerwonymi”; działacz Zjednoczenia Emigracji Polskiej; generał Komuny Paryskiej; członek władz I Międzynarodówki; od 1895 r. w PPS.

1867 – W Zułowie na Wileńszczyźnie urodził się Józef Piłsudski, mąż stanu, współtwórca niepodległej Polski; członek PPS od 1893 r., jeden z przywódców PPS Frakcji Rewolucyjnej; współzałożyciel i komendant główny Związku Walki Czynnej; komendant główny Związku Strzeleckiego; dowódca I Brygady Legionów Polskich (1914-16), inicjator utworzenia Polskiej Organizacji Wojskowej; członek Tymczasowej Rady Stanu (1917); po odzyskaniu niepodległości Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz (1918-22), marszałek Polski; w 1926 r. dokonał zamachu stanu, w wyniku którego przejął władzę w państwie; dwukrotny premier (1926-28 i 1930), Generalny Inspektor Sił Zbrojnych i minister spraw wojskowych w latach 1926-35; zmarł 12 maja 1935 r. w Belwederze.

1872 – Urodził się Wincenty Styczyński, działacz narodowy i lekarz. Udzielał pomocy ofiarom wszystkich powstań śląskich.

1899 – Urodził się Bolesław Woytowicz, pedagog, pianista i kompozytor.

1905 – Urodził się Adam Kossowski, rzeźbiarz, członek ugrupowania Pryzmat.

1906 – Siostra Feliksa Kozłowska, założycielka wspólnoty mariawitów, została ekskomunikowana przez papieża Piusa X.

1911 – W Sosnowcu urodził się Władysław Szpilman, kompozytor, pianista; jego losy w okupowanej przez Niemców Warszawie stały się podstawą scenariusza do filmu „Pianista” w reżyserii Romana Polańskiego.

1914 – W Warszawie urodził się Stanisław Dygat, pisarz, autor powieści „Jezioro Bodeńskie”, „Disneyland”, „Dworzec w Monachium”.

1914 – I wojna światowa: ewakuacja wojsk rosyjskich z Łodzi; następnego dnia miasto zajęły wojska niemieckie. W „Operacji Łódzkiej”, w czasie kilkunastu dni walk, zginęło około 110 tys. żołnierzy rosyjskich i około 90 tys. żołnierzy niemieckich; wśród poległych byli nie tylko Rosjanie, Niemcy i Austriacy, ale także Polacy, Litwini, Czesi, Ukraińcy, Łotysze i Tatarzy.

1916 – W Warszawie urodził się Hilary Koprowski, biolog, wirusolog, profesor Thomas Jefferson University, twórca pierwszej w świecie szczepionki przeciwko wirusowi polio, który powoduje chorobę Heinego-Medina.

1918 – Polska Agencja Telegraficzna została podporządkowana Prezydium Rady Ministrów jako „urzędowa agencja prasowo-informacyjna” Rzeczypospolitej Polskiej.

1925 – W Warszawie zmarł Władysław Reymont, pisarz, autor powieści „Chłopi” i „Ziemia Obiecana”; laureat Nagrody Nobla w 1924 roku.

1925 – W Warszawie urodziła się Anna Świderkówna, papirolog, znawczyni kultury antycznej, w tym pism Starego i Nowego Testamentu.

1928 – W Warszawie urodziła się Barbara Krafftówna, aktorka, niezapomniana Felicja z filmu „Jak być kochaną” Wojciecha Jerzego Hasa, Honorata z serialu „Czterej pancerni i pies”, wykonawczyni wielu kabaretowych piosenek, w tym „Przeklnę cię” w Kabarecie Starszych Panów.

1929 – W Warszawie urodził się Stanisław Bareja, reżyser filmowy, autor komedii „Miś”, „Co mi zrobisz jak mnie złapiesz”, „Poszukiwana, poszukiwany” oraz serialu „Alternatywy 4”.

1944 – W Mińsku Mazowieckim zmarł Julian Grobelny, działacz PPS; w latach 1943-44 przewodniczący Rady Pomocy Żydom „Żegota”.

1944 – Urodziła się reżyser Ewa Kruk, twórczyni filmów dokumentalnych i fabularnych.

1946 – W Chrzanowie urodził się Mikołaj Grabowski, aktor, reżyser teatralny, pedagog, dyrektor teatrów, m.in. Starego Teatru w Krakowie (2002-2012).

1946 – W Katowicach urodził się Tadeusz Sławek, filozof, poeta, tłumacz, eseista, znawca historii literatury angielskiej i amerykańskiej, związany z Uniwersytetem Śląskim.

1947 – Urodziła się Irena Szewczyk, aktorka filmowa i teatralna.

1953 – Płk Józef Światło, wicedyrektor X Departamentu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, po przejściu na teren Berlina Zachodniego zwrócił się do władz amerykańskich o azyl polityczny.

1956 – W Zabrzu urodził się Krystian Zimerman, pianista, zwycięzca IX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina (1976).

1961 – Premiera filmu „Zaduszki” w reżyserii Tadeusza Konwickiego.

1965 – Na ręce prymasa Stefana Wyszyńskiego nadszedł list biskupów niemieckich, będący odpowiedzią na orędzie biskupów polskich z 18 listopada 1965 roku.

1975 – 59 intelektualistów skierowało do władz PRL list zawierający protest przeciwko projektowanym zmianom w Konstytucji; jego sygnatariusze domagali się m.in. zagwarantowania w konstytucji wolności sumienia i praktyk religijnych, wolności pracy i niezależnych związków zawodowych, prawa do strajku, respektowania wolności słowa, nauki i zniesienia cenzury prewencyjnej.

1980 – W Moskwie odbyła się narada przywódców państw Układu Warszawskiego na temat sytuacji panującej w Polsce; większość z obecnych oceniła ją jako kontrrewolucyjne zagrożenie. Decyzja o podjęciu interwencji militarnej jednak nie zapadła.

1982 – Ukazał się pierwszy numer tygodnika „Wprost”.

1988 – W Warszawie zmarł Teodor Parnicki, pisarz, autor powieści historycznych.

1991 – Sejm przyjął dymisję rządu Jana Krzysztofa Bieleckiego.

1992 – Nadawanie programu rozpoczęła stacja telewizyjna Polsat.

2011 – W Lewinie Kłodzkim zmarł Violetta Villas, właściwie Czesława Cieślak, piosenkarka, wykonawczyni przebojów „Do ciebie, mamo”, „Nie ma miłości bez zazdrości”, „Przyjdzie na to czas”, „Szczęście” i „Oczi cziornyje”.

2015 – W Chimbote w Peru odbyła się beatyfikacja misjonarzy Alessandro Dordiego, Zbigniewa Strzałkowskiego i Michała Tomaszka, zamordowanych w 1991 roku przez członków maoistowskiej organizacji partyzanckiej Świetlisty Szlak.

2020 – W Warszawie zmarł Wojciech Zabłocki, drużynowy srebrny (1956, 1960) i brązowy (1964) medalista olimpijski w szabli oraz czterokrotny drużynowy mistrz świata, architekt, wykładowca akademicki.

6 grudnia

1520 – Urodziła się Barbara Radziwiłłówna, królowa Polski, wielka księżna litewska, druga żona Zygmunta Augusta.

1656 – W Radnot na Węgrzech zawarty został układ o rozbiorze Polski; przystąpiły do niego: Szwecja, Brandenburgia, Siedmiogród, Kozacy oraz przedstawiciele księcia Bogusława Radziwiłła. Traktat nie został zrealizowany.

1764 – Wprowadzono zunifikowany system miar obejmujący cały obszar Rzeczypospolitej.

1802 – Urodził się Adam Ferdynand Adamowicz, lekarz weterynarii i medycyny, pionier polskiej weterynarii oraz twórca polskiego słownictwa weterynaryjnego.

1820 – Założono Towarzystwo Lekarskie Warszawskie.

1829 – W Wiedniu zmarł Jan Paweł Woronicz, biskup krakowski, arcybiskup metropolita warszawski, prymas Królestwa Polskiego; poeta.

1846 – Urodził się Henryk Jarecki, kompozytor, dyrygent i pedagog, uczeń Stanisława Moniuszki.

1889 – W Radłowie urodziła się Ludwika Nitschowa, rzeźbiarka, autorka warszawskiego pomnika Syreny.

1894 – Urodził się Tadeusz Romer, dyplomata i polityk. Jako osobisty sekretarz Romana Dmowskiego, uczestniczył w konferencji wersalskiej.

1906 – W Łodzi urodził się Marian Spychalski, działacz komunistyczny, minister obrony narodowej, marszałek Polski, przewodniczący Rady Państwa PRL.

1912 – Urodził się Ryszard Kiersnowski, poeta, pisarz, satyryk, dziennikarz, dramaturg.

1916 – W Warszawie generał-gubernatorzy niemiecki i austriacki powołali Tymczasową Radę Stanu, której zadaniem miało być tworzenie administracyjnych podstaw przyszłego Królestwa Polskiego.

1930 – W Warszawie urodził się Wojciech Zabłocki, szermierz, medalista olimpijski, architekt.

1933 – W Czernicy niedaleko Rybnika urodził się Henryk Mikołaj Górecki, wybitny kompozytor, pedagog; autor „Symfonii pieśni żałosnych”.

1942 – Niemiecka żandarmeria rozpoczęła represje wobec ludności cywilnej Starego Ciepielowa w pobliżu Radomia; ofiarami Niemców byli Polacy udzielający pomocy Żydom; egzekucji dokonywano także w pobliskich miejscowościach: Rekówce, Świesielicach i Zajączkowie. Do stycznia 1943 r. Niemcy zamordowali łącznie 38 osób, w tym dzieci.

1945 – W Warszawie rozpoczął obrady I Zjazd Polskiej Partii Robotniczej.

1945 – W Mikołowie urodził się Rafał Wojaczek, poeta, porównywany do Charlesa Baudelaire’a i Arthura Rimbauda; autor tomów wierszy „Sezon” i „Inna bajka” oraz zbiorów wydanych po jego śmierci, m.in. „Którego nie było”, „Nie skończona krucjata”, „Reszta krwi”, „Utwory zebrane”.

1953 – W Warszawie zmarł Konstanty Ildefons Gałczyński, poeta, autor „Zaczarowanej dorożki”, „Listów z fiołkiem”, „Teatrzyku Zielona Gęś”, „Kronik olsztyńskich” oraz poematu „Niobe”.

1960 – Według spisu powszechnego Polska miała 29 731 tys. mieszkańców, z czego w miastach 48,5 proc., a na wsi 51,6 proc.

1968 – We Wrocławiu urodził się Olaf Lubaszenko, aktor, reżyser, znany m.in. z ról w filmach „Życie Kamila Kuranta”, „Piłkarski poker”, „Krótki film o miłości”, „Marcowe migdały”, „Zabić Sekala”, „Operacja Samum” i serialu „Pogranicze w ogniu”.

1970 – Kanclerz RFN Willy Brandt rozpoczął wizytę w Polsce. Jego przyjazd oznaczał normalizację stosunków politycznych Polski i RFN. Niemcy zaakceptowały przebieg granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej. Prasę światową obiegło zdjęcie niemieckiego kanclerza klęczącego przed pomnikiem Bohaterów Getta.

1971 – Telewizja Polska zaczęła nadawanie programów w kolorze; pierwszym z nich była relacja z obrad VI Zjazdu PZPR.

1971 – Pod hasłem „Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej” rozpoczął w Warszawie obrady VI Zjazd PZPR. Gośćmi zjazdu byli m.in. Leonid Breżniew, Gustaw Husak i Erich Honecker.

1975 – Otwarto Dworzec Centralny w Warszawie.

1976 – Premiera filmu „Blizna” Krzysztofa Kieślowskiego.

1986 – W Warszawie utworzono Radę Konsultacyjną przy przewodniczącym Rady Państwa.

1991 – Sejm powołał Jana Olszewskiego na stanowisko szefa rządu.

2010 – Zmarł Bolesław Taborski, poeta, teatrolog, tłumacz i krytyk literacki.

2011 – W Warszawie zmarł Zbigniew Safjan, pisarz i scenarzysta, autor powieści „Pole niczyje”, „Kanclerz” i współautor „Stawki większej niż życie”.

2019 – W Warszawie zmarła Irena Laskowska, aktorka teatralna i filmowa. Zasłynęła rolą w debiucie reżyserskim Tadeusza Konwickiego „Ostatnim dniu lata”, a w kolejnych latach wystąpiła w filmach „Wszystko na sprzedaż”, „Polowanie na muchy”, „Człowiek z marmuru” i w serialach: „Czterdziestolatku”, „07 zgłoś się” i „Polskich drogach”.

7 grudnia

1279 – W Krakowie zmarł Bolesław V Wstydliwy, książę sandomierski i krakowski.

1550 – W katedrze wawelskiej odbyła się koronacja Barbary Radziwiłłówny, drugiej żony króla Zygmunta II Augusta.

1655 – Zmarł Krzysztof Opaliński, polityk, poeta, jeden z przywódców opozycji wobec króla Jana Kazimierza; dowodząc obroną Wielkopolski, skapitulował przed Szwedami pod Ujściem.

1724 – Na toruńskim rynku dokonano egzekucji burmistrza Jana Gotfryda Roesnera oraz dziewięciu innych protestanckich mieszczan, skazanych przez sąd kanclerski na śmierć w związku z tumultem religijnym, do którego doszło w Toruniu w lipcu 1724 r.

1731 – Urodził się w Warszawie Jan Chrzciciel Albertandi, ksiądz, biskup warszawski.

1786 – W Kiernozi niedaleko Łowicza urodziła się Maria Walewska, hrabina, kochanka cesarza Napoleona Bonaparte; z ich związku narodził się syn Aleksander Walewski, przyszły minister spraw zagranicznych Francji.

1881 – W Naczy koło Nowogródka urodził się Marian Falski, pedagog, działacz oświatowy, autor najpopularniejszego polskiego elementarza, sygnatariusz Listu 34.

1893 – W Warszawie urodził Henryk Reichman (od 1917 r. Floyar-Rajchman), działacz niepodległościowy, polityk, dyplomata, żołnierz. We wrześniu 1939 r. wraz z płk. Ignacym Matuszewskim kierował zakończoną sukcesem akcją ewakuacji polskiego złota do Francji.

1896 – W Poznaniu urodził się Wiktor Marian Dega, lekarz i naukowiec, który utworzył pierwszą na świecie Katedrę Medycyny Rehabilitacyjnej.

1899 – Zmarł Antoni Kątski, kompozytor i pianista.

1917 – Feliks Dzierżyński został szefem Czeka – Wszechrosyjskiej Nadzwyczajnej Komisji do Spraw Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem – policji politycznej w sowieckiej Rosji w latach 1917-1922, poprzedniczki NKWD i KGB.

1918 – Rozkaz Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego w sprawie jednolitości armii.

1919 – W Ligocie urodził się Stanisław Wyganowski, ekonomista, urbanista, działacz samorządowy; uczestnik kampanii polskiej 1939 r., żołnierz Armii Krajowej; w latach 1990-1994 prezydent Warszawy.

1925 – Decyzją Ligi Narodów Polska otrzymała prawo do obsadzenia półwyspu Westerplatte oddziałami wojskowymi.

1936 – Premiera filmu Józefa Lejtesa „Barbara Radziwiłłówna” z Jadwigą Smosarską w roli tytułowej.

1938 – W Lublinie urodził się Andrzej Czuma, prawnik, opozycjonista w PRL; współzałożyciel Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO) w 1977 r.; minister sprawiedliwości i prokurator generalny (2009).

1941 – W Gorzycach pod Sandomierzem urodził się Janusz Bukowski, aktor.

1944 – W nocy z 6 na 7 grudnia oddział AK pod dowództwem por. Jana Borysewicza ps. Mściciel odbił z rąk sowieckich, miasto Ejszyszki na Litwie. Z rozbitego aresztu NKWD uwolniono 34 więźniów, zniszczono dokumentację NKWD i miejscowej placówki prosowieckiego Związku Patriotów Polskich.

1950 – Premiera filmu „Miasto nieujarzmione” w reżyserii Jerzego Zarzyckiego.

1950 – W Krakowie zmarł Wojciech Weiss, malarz, pedagog.

1953 – Przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie zakończył się proces oficerów Armii Krajowej; głównym oskarżonym był płk Jan Mazurkiewicz „Radosław”, którego skazano na dożywocie, pozostałych na kary długoletniego więzienia.

1954 – Na mocy dekretu Rady Państwa zlikwidowano Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego; w jego miejsce utworzono Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego.

1954 – W Krakowie urodził się Zdzisław Kapka, piłkarz, srebrny medalista Mistrzostw Świata w 1974 roku.

1958 – W Gdańsku urodziła się Grażyna Wolszczak, aktorka.

1960 – W Chełmży urodził się Andrzej Mierzejewski, kolarz, trzykrotny zwycięzca Tour de Pologne.

1965 – Papież Paweł VI i patriarcha Konstantynopola Atenagoras I wzajemnie znieśli ekskomuniki nałożone w 1054 roku, które wywołały wielką schizmę.

1967 – W Szczecinie doszło do katastrofy tramwajowej, w której zginęło 15 osób, a około 150 zostało rannych; był to najtragiczniejszy wypadek tramwajowy w Polsce.

1970 – W Warszawie kanclerz Willy Brandt i premier Józef Cyrankiewicz podpisali układ o normalizacji stosunków pomiędzy PRL a RFN.

1970 – Według zakończonego Trzeciego Narodowego Spisu Powszechnego Polska miała 32 642 000 mieszkańców. 52,3 proc. z nich mieszkało w miastach.

1973 – Premiera filmu „Chłopi” w reżyserii Jana Rybkowskiego.

1980 – W Gdańsku odbyła się pierwsza publiczna projekcja filmu „Robotnicy `80”, przedstawiającego sierpniowy strajk w Stoczni Gdańskiej i rozmowy MKS z Komisją Rządową.

1984 – W Krakowie urodził się Robert Kubica, kierowca wyścigowy i rajdowy; w 2008 r. w Montrealu jako pierwszy Polak wygrał wyścig Formuły 1 – Grand Prix Kanady.

1987 – W Warszawie zmarła Irena Tuwim, siostra Juliana Tuwima, literatka, tłumaczka literatury dla dzieci, autorka najpopularniejszego polskiego tłumaczenia „Kubusia Puchatka”.

1988 – W Skolimowie zmarł Ludwik Pak, aktor, odtwórca roli Peresady w „Siekierezadzie” (1985) Witolda Leszczyńskiego i Zdzisława Dyrmana w „Misiu” (1980) w reżyserii Stanisława Barei.

1993 – W Szczecinie zmarł Andrzej May, aktor, reżyser teatralny, pedagog.

1998 – Zmarł Andrzej Waksmundzki, twórca polskiej szkoły chromatografii i pionier techniki światłowodowej.

1996 – W Warszawie zmarł Ryszard Szymczak, piłkarz, mistrz olimpijski z Monachium (1972).

2013 – W Tursku w województwie lubuskim w wieku 113 lat zmarł kapitan Józef Kowalski, ostatni żyjący żołnierz wojny polsko-bolszewickiej. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, biorąc udział w jej najważniejszych bitwach – warszawskiej i pod Komarowem.

2020 – W Warszawie zmarła aktorka filmowa i teatralna Katarzyna Łaniewska, znana szerokiej publiczności m.in. z seriali „Plebania”, „Czterdziestolatek” i „Gruby”. Artystka była związana m.in. z warszawskimi teatrami: Polskim, Dramatycznym, Narodowym i Ateneum.

2022 – W Krzewencie na Kujawach zmarł aktor filmowy i teatralny Jan Nowicki, tytułowy Wielki Szu w filmie Sylwestra Chęcińskiego, Ketling w „Panu Wołodyjowskim”, odtwórca głównej roli w „Magnacie” Filipa Bajona.

8 grudnia

1506 – Sejm elekcyjny w Piotrkowie powołał na tron polski Zygmunta Jagiellończyka, który jako Zygmunt I Stary panował do 1548 r.

1806 – Urodził się Jan Tomasz Seweryn Jasiński, aktor, reżyser i dyrektor teatralny.

1831 – W Paryżu pod kierownictwem Joachima Lelewela powstał Komitet Narodowy Polski.

1854 – Papież Pius IX ogłosił dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny.

1864 – W Pojościu koło Poniewieża urodził się Aleksander Meysztowicz, ziemianin, konserwatysta; prezes Tymczasowej Komisji Rządzącej Litwy Środkowej (1921-1922), poseł na Sejm, współzałożyciel wileńskiego „Słowa”; w latach 1926-1928 minister sprawiedliwości.

1882 – W Głogowcu urodził się Stanisław Jasiukowicz, polityk, działacz Narodowej Demokracji, członek Delegatury Rządu na Kraj, 1945 roku skazany w Moskwie w tzw. procesie szesnastu.

1891 – Urodziła się Maria Łaszkiewicz, twórczyni tkaniny artystycznej i rzeźbiarka.

1893 – Urodziła się Helena Sługocka, śpiewaczka operowa, primadonna Opery warszawskiej, poznańskiej i katowickiej.

1894 – W Zakopanem zmarł Jan Krzeptowski, „Sabała”, gawędziarz, skrzypek, pieśniarz, przewodnik tatrzański, nazwany przez twórcę stylu zakopiańskiego Stanisława Witkiewicza Homerem Tatr.

1897 – Urodziła się Janina Kirtiklisowa, polska polityczka, posłanka z obozu piłsudczykowskiego, później działaczka kobieca, a po wojnie członkini PPS.

1902 – Urodziła się Zofia Chomętowska, fotografka. Wraz z Tadeuszem Przypkowskim była fotoserwisantką wystawy „Warszawa oskarża” (1945) – pierwszej powojennej polskiej wystawy fotograficznej pokazywanej w warszawskim Muzeum Narodowym.

1908 – W Łodzi urodził się Zenon Kliszko, działacz komunistyczny, członek Biura Politycznego KC PZPR (1959-1970); jeden z najbliższych współpracowników Władysława Gomułki; w grudniu 1970 r. faktycznie kierował krwawą pacyfikacją robotniczych protestów na Wybrzeżu; w 1971 r. usunięty z KC PZPR, wcześniej pozbawiony wszystkich stanowisk państwowych.

1913 – Urodził się Jan Rompski, działacz kaszubski, poeta i etnograf.

1918 – Inauguracja pierwszego roku akademickiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

1919 – Rada Najwyższa państw Ententy ogłosiła deklarację dotyczącą proponowanego przebiegu tymczasowej granicy wschodniej Polski – tzw. linii Curzona.

1919 – We Lwowie urodził się Kazimierz Żygulski, socjolog kultury, działacz polityczny, więzień sowieckich łagrów, minister kultury w latach 1982-1986.

1920 – W Tczewie została otwarta Szkoła Morska, przeniesiona następnie do Gdyni.

1923 – Działalność rozpoczął polski oddział YMCA (Young Men’s Christin Association).

1933 – W Gdyni otwarto Dworzec Morski.

1937 – W Krynicy-Zdroju uruchomioną pierwszą w Polsce kolej linowo-terenową prowadzącą na Górę Parkową.

1938 – Ławrientij Beria zastąpił Nikołaja Jeżowa na stanowisku szefa Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych (NKWD); współodpowiedzialny za zbrodnię katyńską i deportacje tysięcy Polaków.

1940 – W Dachau z wycieńczenia zmarł Edward Krasiński, działacz społeczny, pamiętnikarz, wieloletni zarządca Biblioteki Ordynacji Krasińskich w Warszawie.

1941 – W Chełmnie nad Nerem zaczął działać niemiecki obóz zagłady KL Kulmhof – przywieziono do niego pierwszy transport 700 Żydów z Koła; do kwietnia 1944 r. w obozie Niemcy zamordowali około 200 tys. Żydów.

1943 – W Warszawie gestapo aresztowało w wyniku denuncjacji 19 członków Oddziału II (Informacyjno-Wywiadowczego) Komendy Głównej AK; do równoczesnych aresztowań doszło w Podkowie Leśnej, także na skutek działań agentów gestapo; wśród zatrzymanych był ppłk dypl. Marian Drobik „Dzięcioł”, szef Oddziału II KG AK.

1943 – W Berlinie w więzieniu Moabit zmarł Piotr Drzewiecki, inżynier, działacz gospodarczy, burmistrz Warszawy w latach 1916-17 i pierwszy prezydent stolicy w niepodległej Polsce (1918-21).

1945 – W Zielonej Górze urodziła się Maryla Rodowicz, jedna z najpopularniejszych polskich piosenkarek, wykonawczyni takich przebojów jak „Małgośka”, „Remedium”, „Sing-sing”, „Niech żyje bal”, „Do łezki łezka”, „Dziś prawdziwych Cyganów już nie ma”.

1953 – W Solecznikach pod Wilnem urodził się Władysław Kozakiewicz, złoty medalista w konkursie skoku o tyczce na igrzyskach olimpijskich w Moskwie w 1980 r.

1953 – W kaplicy Cudownego Obrazu na Jasnej Górze został odprawiony po raz pierwszy Apel Jasnogórski – wieczorne nabożeństwo maryjne.

1955 – Komitet Rady Ministrów Rady Europy wybrał „gwiaździsty” projekt Arsene Heitza na nową flagę Rady Europy, dziś flaga Unii Europejskiej.

1958 – W Warszawie odnaleziono ciało porwanego i zamordowanego 15-letniego Bohdana Piaseckiego, syna Bolesława Piaseckiego, przewodniczącego Stowarzyszenia PAX; w latach 30. jednego z przywódców Obozu Narodowo-Radykalnego, twórcy ONR-Falanga, w czasie wojny komendanta Konfederacji Narodu (1941-44), który po aresztowaniu przez NKWD rozpoczął współpracę z władzami komunistycznymi; motywy zabójstwa jego syna do dziś nie zostały wyjaśnione, wiele wskazuje jednak na to, że miało ono charakter polityczny.

1958 – W Koszalinie urodził się Mirosław Okoński, piłkarz, reprezentant Polski, trzykrotny mistrz Polski z Lechem Poznań, zdobywca 4 pucharów Polski, mistrzostwa Grecji i Pucharu Niemiec.

1965 – Zakończył obrady trwający od 1962 r. Sobór Watykański II.

1970 – W Polsce przeprowadzony został trzeci powojenny powszechny spis ludności.

1972 – W Olsztynie urodziła się Joanna Kos-Krauze, reżyser, scenarzystka; z mężem Krzysztofem Krauze współreżyserowała filmy „Plac Zbawiciela”, „Papusza”, „Ptaki śpiewają w Kigali”.

1975 – W Sali Kongresowej PKiN w Warszawie rozpoczął obrady VII Zjazd PZPR.

1976 – W Warszawie zmarł Kazimierz Lisiecki, pedagog, działacz społeczny, współtwórca Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Ulicy i Państwowego Zespołu Ognisk Wychowawczych.

1978 – Premiera filmu „Co mi zrobisz jak mnie złapiesz” w reżyserii Stanisława Barei.

1979 – Zmarł Henryk Paszkiewicz, mediewista, analityk najstarszych źródeł ruskich.

1981 – Papież Jan Paweł II ustanowił w Krakowie Papieską Akademię Teologiczną.

1989 – W Warszawie zmarł Szymon Datner, historyk żydowskiego pochodzenia, badacz historii Holokaustu.

1990 – W Krakowie zmarł Tadeusz Kantor, jeden z najważniejszych twórców i reformatorów XX-wiecznego teatru, malarz, scenograf, aktor, wykładowca krakowskiej ASP; autor manifestów artystycznych, współzałożyciel Grupy Krakowskiej i założyciel Teatru Cricot 2, jego najgłośniejsze spektakle to „Umarła klasa”, „Wielopole, Wielopole”, „Niech sczezną artyści”, „Nigdy tu już nie powrócę”.

1991 – Prezydent Federacji Rosyjskiej Borys Jelcyn zawarł z prezydentami Ukrainy – Leonidem Krawczukiem i Białorusi – Stanisławem Szuszkiewiczem układ białowieski, na mocy którego ZSRS jako podmiot prawa międzynarodowego przestał istnieć. Na jego miejsce już suwerenne kraje – Rosja, Ukraina i Białoruś – powołały Wspólnotę Niepodległych Państw. Podpisanie układu białowieskiego i utworzenie WNP uznawane jest za ostateczny upadek imperium sowieckiego.

1991 – Nadawanie audycji rozpoczęło „Radio Maryja”.

1992 – W życie weszła tzw. Mała Konstytucja – ustawa regulująca wzajemne stosunki między władzą ustawodawczą a wykonawczą III RP. Obowiązywała do roku 1997, do wejścia w życie Konstytucji RP.

2007 – Zmarł Ryszard Schramm, biolog, taternik, współautor pierwszego przejścia głównej grani Tatr.

2014 – W Krakowie rozpoczął się proces beatyfikacyjny ks. Piotra Skargi, jezuity, pisarza i kaznodziei, przedstawiciela polskiej kontrreformacji.

2015 – Zmarł Janusz Odrowąż-Pieniążek, historyk literatury, pisarz i muzealnik, wieloletni dyrektor Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie.

2017 – Beata Szydło złożyła rezygnację z urzędu premiera, podając gabinet do dymisji, którą prezydent Andrzej Duda przyjął i desygnował na premiera Mateusza Morawieckiego, który pełnił tę funkcję do grudnia 2023 r.

2021 – We Wrocławiu zmarł Antoni Gucwiński, dyrektor Ogrodu Zoologicznego we Wrocławiu w latach 1966–2006. W tym czasie w latach 1971-2001 popularyzował wiedzę o przyrodzie, współtworząc i prowadząc z żoną Hanną Gucwińską program telewizyjny w TVP zatytułowany „Z kamerą wśród zwierząt”.

2021 – We Wrocławiu zmarł reżyser filmowy Sylwester Chęciński, twórca trylogii o rodzinach Pawlaków i Kargulów, rozpoczętej filmem „Sami swoi” w 1967 r., filmów „Wielki Szu”, „Rozmowy kontrolowane” i „Historii żółtej ciżemki”.

„Piękno Historii”

.Ruszył nowy projekt redakcji „Wszystko co Najważniejsze” – newsletter „Piękno Historii”.

Nasz newsletter to przestrzeń dla każdego, kto interesuje się historią – zarówno na co dzień, jak i okazjonalnie. Co tydzień prezentujemy wybór najważniejszych i najciekawszych wydarzeń historycznych, których rocznice obchodzimy w danym tygodniu. Znajdą tu Państwo również jakościowe teksty na temat historii autorstwa profesjonalnych historyków, napisane w sposób przystępny i ciekawy.

Newsletter „Piękno Historii” to także szansa na zapoznanie się z głosem z epoki, w który warto się wsłuchać. Prezentujemy go pod postacią cytatu z wybranego źródła historycznego. Proponujemy ponadto zdjęcie bądź obraz z epoki, dzięki którym obcowanie z przeszłością będzie ciekawsze. Znajdą tu Państwo również polecenia książek historycznych, po jakie warto sięgnąć. Co tydzień przedstawimy także sylwetkę polskiego naukowca, wynalazcy, myśliciela lub artysty, którego dokonania  wpłynęły na świat, jaki znamy dziś. 

Zapraszamy do subskrybowania!

Link do zapisów: [Zapisz się].

PAP/WszystkoCoNajważniejsze/sn