Kanada i Australia budują w Arktyce rozbudowany system radarowy

Kanada i Australia zainwestują w radarowy system dalekiego zasięgu w Arktyce – poinformował 18 marca premier Kanady Mark Carney. Jego zdaniem Kanada zwiększa inwestycje w Arktyce, tak wojskowe jak cywilne, podkreślając swoją suwerenność na tym terytorium.

Kanada i Australia angażują się w Arktyce

.Mark Carney zaznaczył podczas konferencji prasowej w Iqualuit, stolicy terytorium Nunavut, że „musimy inwestować w Arktyce by bronić naszej suwerenności”. Dodał, że Kanada zamierza chronić swoje terytoria na północy kraju, a jednocześnie chce wykorzystać potencjał rozwoju tych terenów.

Rząd federalny przeznaczy ponad 6 mld dolarów kanadyjskich w projekt budowy systemu radarowego dalekiego zasięgu. Budowa będzie finansowana z wynoszącego 40 mld dolarów kanadyjskich budżetu na modernizację NORAD (North American Aerospace Defense Command – Dowództwo Obrony Północnoamerykańskiej Przestrzeni Powietrznej i Kosmicznej), zapowiedzianą w 2022 r. Jednocześnie zostanie wydanych 253 mln dolarów kanadyjskich na cywilną infrastrukturę w Arktyce, w tym na energetykę i mieszkalnictwo oraz 420 mln CAD na obronność i zwiększoną obecność wojska.

Mark Carney dodał, że wcześniej 18 marca potwierdził w rozmowie z premierem Australii Anthonym Albanesem zamiary wspólnego projektu systemu radarowego. Wyjaśnił, że po przygotowaniach trwających od pewnego czasu teraz decyzje są podejmowane szybko. Albanese napisał na platformie X, że obaj politycy potwierdzili „głęboką przyjaźń Australii i Kanady i zobowiązanie do świata, gdzie wszystkie kraje mogą współpracować, handlować i odnosić sukcesy”; zapowiedział też dalsze wzmacnianie współpracy obu państw.

Czym jest NORAD?

.NORAD jest organizacją stworzoną przez USA i Kanadę w 1958 r. Jej celem jest ochrona przestrzeni powietrznej nad Ameryką Północną, zajmuje się także np. cyberzagrożeniami. Szefa dowództwa wyznaczają wspólnie prezydent USA i premier Kanady, 40 proc. wydatków pokrywa Kanada. Carney podkreślił, że budowa systemu radarowego wzmocni zdolności Kanady w ramach NORAD, ale jednocześnie „Kanada kontroluje swój własny dom”.

Zwrócił uwagę, że sytuacja na świecie się zmienia i „nasi przeciwnicy czują się ośmieleni”, zaś wartości wyznawane przez Kanadę będą kwestionowane, zmienia się także sytuacja w USA. Jednak „Kanada jest i zawsze będzie krajem Arktyki” – podkreślił Mark Carney.

Odpowiadając na pytania dziennikarzy o plany USA dotyczące Arktyki oraz kwestionowanie kanadyjskiej suwerenności na obszarze Przejścia Północno-Zachodniego, które w związku ze zmianami klimatu może stać się dogodne dla żeglugi, Mark Carney podkreślił, że „Przejście Południowo-Zachodnie to kanadyjski akwen, musimy podjąć kroki, by umocnić tam suwerenność”. Pytany o przyszłą rozmowę z prezydentem Donaldem Trumpem Mark Carney powiedział, że Kanada rozmawia z USA „jak dwa suwerenne kraje” i zwrócił uwagę na zbieżność wielu celów, od likwidacji problemu fentanylu, przez zapewnienie miejsc pracy do powrotu miejsc pracy.

Jednak dopytywany o „bardziej pozytywny” ton jego wypowiedzi na temat USA i ewentualne ograniczenie ceł odwetowych, Carney powiedział, że „niekoniecznie użyłby takiej charakterystyki”. „Kanada jest silna i będzie jeszcze silniejsza” – dodał, podkreślając, że kraj może zaoferować sam sobie znacznie więcej „niż inne kraje chciałyby mu odebrać”. Pozycję Kanady w rozmowach określił jako „pozycję siły”.

Kanadyjska Arktyka to ok. 40 proc. terytorium całej Kanady i właśnie tam przebiega ponad 70 proc. kanadyjskiej linii wybrzeża. Jak podkreślał premier Nunavut P.J.Akeeagok, kanadyjska tożsamość ukształtowała się w dużej części dzięki Arktyce. Zwrócił przy tym uwagę na bliskie związki kanadyjskiej Arktyki z należącą do Danii Grenlandią.

Polarny Jedwabny Szlak. Arktyczne ambicje Pekinu

.”Kraje graniczące z Arktyką nie wypracowały dotąd jednolitego stanowiska wobec strategicznej ekspansji Chin. Każdy z nich świadomy jest oczywiście rosnącego zaangażowania Państwa Środka w regionie, ale jest ono oceniane w różny sposób. Niektóre państwa gotowe są do współpracy, inne zaś pozostają ostrożne, dostrzegając zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego” – pisze Christina VENARD w opublikowanym na łamach „Wszystko co Najważniejsze” tekście „Polarny Jedwabny Szlak. Arktyczne ambicje Pekinu„.

„W dniu 26 stycznia 2018 roku, w trakcie konferencji prasowej, na której obecny był między innymi Kong Xuanyou, wiceminister spraw zagranicznych Chin, przedstawiono Białą Księgę, określająca główne kierunki chińskiej polityki w obszarze Arktyki. Dokument, w którym Chiny określają siebie jako państwo „quasi-arktyczne” (near Arctic state) pokazuje dobitnie ambicje chińskiego rządu odgrywania jeszcze większej roli w regionie. Zapowiedź wytyczenia „Polarnego Jedwabnego Szlaku” – trzeciej osi projektu nowego Jedwabnego Szlaku –, jako uzupełnienie dla korytarza euroazjatyckiego i drogi morskiej indyjsko-pacyficznej, potwierdza plany mocnej i trwałej obecności w Arktyce, wspartej większym zaangażowanie inwestycyjnym. Jeśli dodamy do tego działania o charakterze analitycznym i eksperckim, zawiązywanie porozumień z państwami regionu a także otwierające się możliwości na płaszczyźnie energetycznej, rozumiemy, że polityczne i strategiczne znaczenie Chin w Arktyce będzie rosło”.

.”Biała Księga ze stycznia 2018 roku była przejawem troski chińskich władz o większą transparentność kierunków działania w Arktyce. Należy jednak również zauważyć dążenia Chin do stworzenia mocnej sieci instytucjonalnej, której celem będzie wspieranie chińskich interesów w regionie. Świadczą o tym jednoznacznie takie działania, jak opublikowanie w 2017 roku dokumentu zatytułowanego Vision for Maritime Cooperation Under the Belt and Road Initiative, utworzenie Komitetu Nawigacyjnego Polarnego (Polar Navigation Committee), a także powołanie specjalnego przedstawiciela do spraw Arktyki. Strukturyzacja zaangażowania zarówno instytucji jak i przedsiębiorstw w arktyczną strategię Chin pozwoli na realizację interesów tego państwa w regionie. Tworzenie silnych współzależności między władzą centralną a sektorem prywatnym ułatwi wymianę informacji i analiz. Chińskie władze wyraziły ponadto wolę poszerzania wiedzy pracowników tych firm na temat Arktyki oraz działania w kierunku kształcenia specjalistów od spraw arktycznych wewnątrz administracji państwowej. Innym ważnym aspektem w oczach Pekinu jest informowanie na bieżąco opinii publicznej o strategicznych celach zaangażowania w regionie Arktyki”.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/christina-venard-polarny-jedwabny-szlak-arktyczne-ambicje-pekinu/

PAP/WszystkocoNajważniejsze/MJ