Pod chrześcijańskim rękopisem archiwiści odkryli najstarszą znaną mapę gwiazd

Pod chrześcijańskim rękopisem archiwiści odkryli najstarszą znaną mapę gwiazd. Kopia zaginionego do niedawna ponad 2000-letniego tekstu przedstawia jedno z największych dzieł astronomicznych starożytnego świata.

.Uczeni od dawna wiedzieli o katalogu gwiazd Hipparcha, ponieważ inne starożytne teksty zawierały o nim wzmianki – ale ich poszukiwania samego dokumentu do tej pory kończyły się niepowodzeniem. Katalog gwiezdny Hipparcha zawiera w sobie przynajmniej 850 gwiazd. Oprócz tego w katalogu zawarte są współrzędne pozycji gwiazd na niebie, oparte na układzie ekliptycznym. Według brytyjskiego badacza greckiego okresu klasycznego Thomasa Heatha, Hipparch był pierwszym, który zastosował taką metodę do mapowania gwiazd, przynajmniej na Zachodzie. Wszystkie kopie katalogu zniknęły z kart historii aż do jego ponownego niedawnego odkrycia.

Jak podaje waszyngtońskie Muzeum Biblii, niezwykłe odkrycie jednego z zaginionych starożytnych tekstów jest zasługą archiwistów. Odkryli oni katalog Hipparcha pod syryjską wersją chrześcijańskiego traktatu „Drabina do Raju”, który to został napisany w pierwszej połowie VII w. przez św. Jana Klimaka.

Katalog gwiezdny wciąż w obiegu

.Dokładna analiza wykazała, że starożytny pergamin był wielokrotnie wykorzystywany – jak w starym szkolnym recyklingu. Najpierw, w V lub VI wieku, grecki skryba skopiował „Katalog gwiezdny” Hipparcha. Następnie, w X lub XI wieku, skryba z klasztoru św. Katarzyny na egipskiej górze Synaj przetworzył starszy rękopis, aby napisać coś nowego, mówi Muzeum Biblii. Egipski skryba musiał zebrać karty pergaminowe, zwane także welinem (cienki pergamin z cielęcej skóry), z co najmniej dziesięciu różnych starszych rękopisów, podaje Muzeum Biblii. 

Kolejnym działaniem skryby było zeskrobanie istniejącego atramentu i umycie pergamin przed napisaniem syryjskiego tłumaczenia „Drabiny Boskiego Wznoszenia się”. Jednak z biegiem czasu resztki zeskrobanego atramentu zaczęły ciemnieć – więc naukowcy zdali sobie sprawę, że dokument był palimpsestem, czyli rękopisem z warstwami różnych tekstów napisanych na tym samym materiale.

Muzeum wykonało wielospektralne obrazowanie warstw rękopisu w 2013, 2015, 2017 i 2018 roku. Następnie wysłali rękopis do Tyndale House na Uniwersytecie Cambridge, aby przestudiować leżący u podstaw tekst. Naukowcy opublikowali swoje odkrycia w tym miesiącu w recenzowanym czasopiśmie Journal for the History of Astronomy.

Brian Hyland, kurator ds. średniowiecznych rękopisów w Muzeum Biblii w specjalnym komunikacie napisał, iż: „Nowo odkryty tekst to niezwykły przełom, który podkreśla kreatywne wykorzystanie technologii obrazowania wielospektralnego do odczytywania wcześniej utraconych tekstów. Badanie to świadczy również o dokładności pomiarów Hipparcha” – informuje portal Good Reports.

.Oprócz potwierdzenia, że ​​tekst Hipparcha był ukryty pod traktatem chrześcijańskim, naukowcy odkryli również, że pomiary Hipparcha były dokładniejsze niż pomiary jego następcy, matematyka i astronoma Ptolemeusza. Hipparchos z Nikei był greckim astronomem, geografem i matematykiem, żyjącym w latach 162-127 p.n.e. Jest uważany za ojca trygonometrii i jednego z największych astronomów starożytności.

Oprac. MJ