Kim jest Samantha Harvey, która zdobyła tegorocznego Bookera?

Jedną z najbardziej prestiżowych nagród dla pisarzy – brytyjskiego Bookera – otrzymała Samantha Harvey za wydaną w 2023 r. nowelę „Orbital”. Za swój liryczny, pełen eksploracji ludzkiej psychiki styl, pisarka porównywana jest do Virginii Woolf.

Samantha Harvey i jej „Orbital”

.Samantha Harvey była jedną z kilku osób typowanych do odebrania nagrody Bookera 2024. Jej króciutka – licząca w oryginale zaledwie 136 stron – nowela „Orbital”, dotychczas nie wydana w języku polskim, opowiada o grupie sześciu astronautów różnych narodowości, pracujących na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i w ciągu jednego „dnia” obserwujących Ziemię, na której 16 razy wschodzi i zachodzi Słońce. Patrzą na jej spektakularne piękno i jej kataklizmy w momencie, gdy jeden z nich dowiaduje się o śmierci swojej matki a kolejni na własne oczy obserwują, jak tajfun niszy ich rodzinną wyspę, zabijając rodzinę i przyjaciół. Zaczynają zastanawiać się nad kruchością ludzkiego życia, nad tym czym jest życie ludzkie bez Ziemi i nad swoją tożsamością jako ludzi patrzących na cały swój świat z zewnątrz.

Jury decydujące o przyznaniu Bookera przyznało, że podjęło tym razem swoją decyzję jednogłośnie. „Nasza jednomyślność w sprawie Orbital uznaje piękno i ambicję tej książki. Odzwierciedla niezwykłą intensywność uwagi Harvey skupionej na cennym i niepewnym świecie, który wspólnie dzielimy”- napisali w oświadczeniu.

„Orbital” nazywane jest książką medytacyjną, pełną myśli i spostrzeżeń z pogranicza filozofii i duchowości, mocno jednak zakorzenionych w realności obserwacji i pracy jej bohaterów. Podczas ceremonii wręczenia nagrody dla Samanthy Harvey wspominano, że jest to druga w historii najkrótsza książka, która zdobyła Bookera. „Jest wystarczającej długości na to, co chciała przekazać” – powiedział przewodniczący jury Edmund de Waal.

Zdaniem recenzującej „Orbital” dla The Guardian Alexandry Harris „piękno tej książki przejawia się mniej w jej wyraźnych hymnach pochwalnych, a bardziej głęboko w jej rytmach i strukturach”.
„Astronauci wykonują swoje zadania w laboratorium, monitorując mikroby lub wzrost kapusty. Pracują z poczuciem powołania, które nie słabnie po miesiącach misji. Nic dla nich nie przygasło. Ziemia ciągle zachwyca każdą chwilą, poruszając się z dzwoniącą, śpiewającą lekkością przez salę balową kosmosu. Piękno książki ukazuje się mniej w jej wyraźnych hymnach pochwalnych, a bardziej w jej rytmach i strukturach. I to właśnie tutaj pojawia się część najbardziej przekonujących myśli – o spektakularności i zwyczajności, dystansie i intymności.” – pisze Alexandra Harris.

Urodzona w 1975 r. Samantha Harvey pochodzi z Wielkiej Brytanii. Studiowała filozofię na Uniwersytecie Jorku i Uniwersytecie Sheffield oraz kreatywne pisanie na Uniwersytecie w Bath. Jako pisarka zadebiutowała w 2009 r. powieścią The Wilderness (Odludzie), opowiadającą o życiu z chorobą Alzheimera. Jest autorką łącznie pięciu powieści i jednej książki wspomnieniowo-autobiograficznej zatytułowanej „The Shapeless Unease: A Year of Not Sleeping” (Bezkształtny niepokój. Rok bez snu). Choć jej książki tłumaczone są na wiele języków świata, w tym na hebrajski, grecki czy rumuński, dotychczas żadna nie ukazała się po polsku.

Za swój poetycki styl prozy oraz podejmowane tematy nazywana jest współczesną wersją Virginii Woolf. Kto wie, może niedługo znajdzie się na liście kandydatów do literackiej Nagrody Nobla?

Oprac. Anna Druś/WszystkocoNajważniejsze