Deklarację dotyczącą rozwoju współpracy na rzecz wzmocnienia zbiorowego odstraszania i odporności oraz promowania wzrostu gospodarczego w regionie – podpisali we wtorek w Rydze ministrowie Służb Zagranicznych Polski i państw bałtyckich Estonii, Łotwy i Litwy. Podkreślili w niej też znaczenie dalszego wsparcia dla Ukrainy.
.We wtorek ministrowie spraw zagranicznych: Polski – Zbigniew Rau, Litwy – Gabrielius Landsbergis, Łotwy – Edgars Rinkeviczs i Estonii – Urmas Reinsalu podpisali po spotkaniu w ramach nowopowstającego formatu deklarację w sprawie zacieśnienia współpracy w regionie.
W deklaracji podkreślono, że Estonia, Łotwa, Litwa i Polska „mają podobne doświadczenia historyczne związane z agresją i ciężkimi opresjami, którym przez wiele dziesięcioleci XX wieku były poddawane przez rewizjonistyczne reżimy totalitarne”.
„Ze względu na naszą wspólną przeszłość podobnie rozumiemy potencjalne zagrożenia i jesteśmy w równym stopniu zdeterminowani, aby wzmacniać nasze bezpieczeństwo i chronić naszą niepodległość oraz integralność terytorialną. W ciągu ostatnich dekad rozwinęliśmy ścisłą i udaną współpracę opartą na zbieżnym podejściu do wielu kwestii związanych z agendą regionalną i międzynarodową, szczególnie w obszarze polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, niezależności energetycznej, łączności oraz infrastruktury transportowej” – czytamy w deklaracji.
Ministrowie spraw zagranicznych podkreślili, że Estonię, Łotwę, Litwę i Polskę łączy „podobna wizja działań niezbędnych do odstraszania i obrony przed zagrożeniami dla bezpieczeństwa w regionie”.
„Wspólnie stworzyliśmy inicjatywy – mające na celu walkę z zagrożeniami hybrydowymi, zapewniające odstraszanie i obronę, wzmacniające bezpieczeństwo granic, a także wspierające Ukrainę – które następnie z powodzeniem wdrożono w różnych formach i strukturach, w tym w Unii Europejskiej, NATO i ONZ” – głosi deklaracja.
„Pragniemy ponownie podkreślić ogromne znaczenie dalszego zapewniania wsparcia politycznego, militarnego i finansowego oraz pomocy humanitarnej Ukrainie. Współpraca w ramach NATO – dzięki niezastąpionej roli bliskich więzi transatlantyckich – stanowi podstawę naszego bezpieczeństwa” – napisali szefowie dyplomacji Polski i państw bałtyckich.
„Będąc jednocześnie państwami członkowskimi UE i NATO, dostrzegamy potencjał dalszego pogłębiania naszej współpracy dla obopólnych korzyści. Współpracę między naszymi krajami należy rozwijać na poziomie politycznym i praktycznym w celu zwielokrotnienia naszych wysiłków na rzecz wzmocnienia strategii zbiorowego odstraszania i odporności oraz promowania wzrostu gospodarczego i dobrobytu zarówno w regionie, jak i poza nim. Będziemy kontynuować i pogłębiać ścisłą koordynację naszych działań na szczeblu ministrów spraw zagranicznych” – podkreślono w deklaracji.
Inicjatywa Trójmorza
Dyplomata, politolog i profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krzysztof SZCZERSKI, na łamach „Wszystko co Najważniejsze” twierdzi, że: „Istotnym elementem aktywności międzynarodowej Polski, którego Prezydent Andrzej Duda jest wielkim entuzjastą, jest pogłębianie współpracy w Europie Środkowej i Wschodniej w różnych formatach: zarówno dwustronnych i wielostronnych. Czołową rolę odgrywa w tym kontekście Inicjatywa Trójmorza, która skupia państwa położone między Bałtykiem, Adriatykiem i Morzem Czarnym. Państwa tej części Europy przeszły podobną drogę w ubiegłym stuleciu; większość z nich dołączyła do Unii Europejskiej w tym samym czasie. I mimo że bardzo skorzystały z funduszy strukturalnych, to pozostają słabo zintegrowane ze sobą, zwłaszcza w porównaniu z państwami Europy Zachodniej”.
„Inicjatywa Trójmorza nie jest więc projektem ściśle geopolitycznym, choć może być postrzegana jako odpowiedź na zagrożenia geopolityczne dla Europy Środkowej i Wschodniej. Im mniej jesteśmy rozwinięci gospodarczo i zintegrowani, tym łatwiej strącić nas w przestrzeń rywalizacji geopolitycznej mocarstw. Jak już wspomniałem, Inicjatywa Trójmorza nie jest bynajmniej alternatywą dla integracji europejskiej. Wręcz przeciwnie, poprzez zacieśnienie więzi między narodami regionu Trójmorza pragniemy pogłębiać integrację europejską. Chcemy położyć definitywny kres podziałowi historycznemu na starą i nową Europę, a tym samym jeszcze głębiej zapuścić korzenie we wspólnocie europejskiej i transatlantyckiej” – piesze prof. Krzysztof SZCZERSKI w tekście „Geopolityka w świecie fundamentalnej nieprzewidywalności”.
PAP/Mikołaj Małecki, Wiktoria Nicałek, Karol Kostrzewa
