Lek przeciwnowotworowy, może pomóc w leczeniu po udarze

Worinostat, stosowany jako lek przeciwnowotworowy, może również pomóc w leczeniu następstw udaru mózgu – informuje pismo „Biomedicine & Pharmacotherapy”.

Lek przeciwnowotworowy i jego działanie

.Worinostat (kwas suberanilohydroksamowy) to wprowadzony do użytku kilkanaście lat temu lek przeciwnowotworowy, stosowany u ludzi w leczeniu chłoniaka skórnego z komórek T. Wcześniejsze badania wskazywały, że może również zwalczać powodującego raka wirusa HPV.

Natomiast nowe badanie przeprowadzone przez Institut de Neurociencies Universitat Autonoma de Barcelona(INc-UAB), wykazało na modelach zwierzęcych korzyści ze stosowania worinostatu po udarze. W tej roli łagodzi on uszkodzenia mózgu i pomaga w odbudowie tkanki mózgowej.

Udar niedokrwienny jest drugą najczęstszą przyczyną zgonów na świecie i występuje, gdy krew nie może dotrzeć do mózgu z powodu niedrożności naczyń. Gdy mózg przez dłuższy czas nie otrzymuje tlenu, dochodzi do uszkodzenia jego komórek i upośledzenia funkcji. Najczęstszym modyfikowalnym czynnikiem ryzyka udaru mózgu jest nadciśnienie tętnicze.

Worinostat hamuje działanie deacetylazy histonowej – enzymu, który reguluje ekspresję genów poprzez modyfikację poziomu acetylacji grupy białek zwanych histonami. Naukowcy z Barcelony przeprowadzili eksperymenty na modelu udaru u szczurów z nadciśnieniem bardzo zbliżonym do sytuacji klinicznej.

Jak się okazało, zastosowanie leku pomaga zwierzętom poprawić deficyty neurologiczne, zmniejszyć uszkodzenie mózgu i złagodzić między innymi reakcję zapalną.

Lek chroniący nie tylko mózg, ale i otaczające go naczynia

.„Zaobserwowaliśmy, że pojedyncza dawka leku zastosowana w okresie reperfuzji zapobiegła wielu czynnikom związanym z patologią udaru. Otwiera to drogę do badań nad tego typu leczeniem poza fazą przedkliniczną” – wskazała Andrea Díaz, pierwsza autorka artykułu.

Ponadto badaczom udało się wykazać, że leczenie chroni nie tylko mózg, ale także otaczające go naczynia; i to nawet kilka godzin po wystąpieniu udaru.

„Biorąc pod uwagę pilne zapotrzebowanie kliniczne na leki stosowane w leczeniu ostrego udaru niedokrwiennego mózgu oraz fakt, że worinostat jest dopuszczony do stosowania u ludzi, odkrycia te powinny zachęcić do dalszych badań przedklinicznych w celu oceny na przykład jego wpływu na samice i starsze zwierzęta, na modelach zwierzęcych z innymi powszechnymi choroby współistniejącymi z udarem, jak cukrzyca, itp. Utorowałoby to drogę do prawidłowego zaprojektowania przyszłych badań klinicznych w celu sprawdzenia skuteczności i bezpieczeństwa leku u pacjentów, którzy przeszli udar” – podsumował koordynator badania, prof. Francesc Jiménez-Altayó z Universitat Autonoma de Barcelona.(PAP)

Medycyna w erze nowych technologii 

.Lekarze na świecie, tacy jak specjaliści z Chin, którzy zdalnie usunęli żołądek zagrożony nowotworem, z roku na rok osiągają coraz więcej. Używają do tego osiągnieć technologicznych, które mogą zrewolucjonizować to, jak postrzegamy ochronę zdrowia. Profesor Michał KLEIBER, redaktor naczelny Wszystko co Najważniejsze, były prezes PAN, a także minister nauki i informacji uważa, że już wkrótce czeka nas radykalna przemiana medycyny.

W swoim artykule pisze on, że do spraw służących poprawie systemu od dawna uznawanych za kluczowe, takich jak upowszechnianie wiedzy o zdrowiu i wspomaganie profilaktyki zdrowotnej, zaliczyć należy dzisiaj z pewnością także racjonalne wdrażanie nowych technologii, powstających na bazie interdyscyplinarnych badań naukowych. Wyzwania związane z wykorzystywaniem w diagnostyce i terapii pojawiających się nieustannie nowych technologii są olbrzymie, choć nie wolno zapominać o antynomiach, czyli zagrożeniach niesionych przez niedostatecznie przemyślane wdrażanie nowych rozwiązań. 

„SI w ochronie zdrowia oznacza wykorzystywanie zaawansowanego oprogramowania naśladującego poznawcze zdolności człowieka do analizy danych medycznych i sugerowanie na tej podstawie diagnozy i ewentualnych działań leczniczych. Innymi słowy, SI jest zdolnością komputerowych algorytmów do formułowania przydatnych dla lekarzy opinii w złożonych problemach medycznych. Zastosowania SI różnią się istotnie od tradycyjnych metod medycyny możliwością pozyskiwania wielkiej liczby informacji, ich przetwarzania i podejmowania na tej podstawie działań” – opisuje profesor.

Ważnym efektem stosowania SI w ochronie zdrowia jest też jego zdaniem możliwość dostarczania analiz opisujących relacje między diagnozą i zastosowaną terapią a najbardziej prawdopodobnym rezultatem leczenia. Dysponujemy dzisiaj terabajtami danych pochodzących z badań klinicznych, szeroko rozumianej praktyki medycznej, firm ubezpieczeniowych oraz aptek, dotyczących wszelkich dręczących ludzi dolegliwości.

„Lekarze korzystają oczywiście od zawsze z takich informacji, ale możliwości ich pełnej analizy przez najlepiej nawet przygotowanych badaczy są ze względu na ilość danych, ich złożoność i brak wypracowanej struktury z natury rzeczy bardzo ograniczone. W sukurs przychodzi sztuczna inteligencja” – pisze prof. Michał KLEIBER. 

Niezwykle szybko poszerzają się też możliwości medycznych zastosowań robotów, które wspomagają chirurgów w przeprowadzaniu zabiegów, dokonując na bieżąco szczegółowej analizy obrazu pola operacyjnego. Chirurgia robotyczna jest małoinwazyjna i bardziej chroni przed infekcją. Dowodem postępu jest wykorzystywany także w Polsce robot da Vinci – wprowadzenie szybkich internetowych połączeń 5G umożliwi wkrótce zdalne przeprowadzanie operacji z udziałem specjalistów z nawet bardzo odległych szpitali. Niebawem spodziewać się możemy wykorzystywania nanorobotów wędrujących w organizmie pacjenta. 

Co więcej, prowadzone są również badania w zakresie interfejsów mózg-komputer, czyli implantów mózgowych. Pierwsze ważne osiągnięcia na tym polu są już stosowane. Należą do nich implanty ślimakowe i implanty siatkówkowe, zapewniające odpowiednio dobre słyszenie i dobry wzrok. Prowadzone są również prace nad implantami mózgowymi na przykład dla osób z urazami rdzenia kręgowego. 

„Nie ulega wątpliwości, że nowe technologie, wymienione wyżej i inne, mają w ochronie zdrowia olbrzymi potencjał. Trzeba jednak koniecznie pamiętać, że ich stosowanie nie jest wolne od poważnych dylematów etycznych czy wręcz niebezpieczeństw nieprzemyślanego wykorzystania. Główne wyzwania to ochrona prywatności danych pacjentów oraz problemy etyczne związane z zakresem komputerowego wspomagania lekarza w podejmowaniu ważnych decyzji o ludzkim zdrowiu, nie mówiąc już o ich samodzielnym podejmowaniu przez SI” – podsumowuje autor.

PAP/ Paweł Wernicki/ Wszystko co Najważniejsze/ LW