Liczę, że Węgry jak najszybciej dokończą ratyfikację członkostwa Szwecji w NATO – Jens Stoltenberg
Z radością przyjmuję głosowanie parlamentu Turcji za ratyfikacją członkostwa Szwecji w NATO i liczę, że Węgry jak najszybciej dokończą ratyfikację w tej sprawie – poinformował sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg.
Węgry to ostatni kraj który sprzeciwia się wejściu Szwecji do NATO
.„Z radością przyjmuję głosowanie Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji za ratyfikacją członkostwa Szwecji w NATO. Liczę również, że Węgry możliwie najszybciej dokończą ratyfikację krajową. Wszyscy członkowie NATO zgodzili się w Wilnie zaprosić Szwecję do przyłączenia się do naszego Sojuszu i Szwecja wypełniła swoje zobowiązania. Członkostwo Szwecji czyni NATO silniejszym, wszyscy stajemy się bezpieczniejsi” – napisał szef Sojuszu Północnoatlantyckiego, który ma nadzieje, że wkrótce również Węgry ratyfikują członkostwo Szwecji w NATO.
Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji (jednoizbowy parlament) ratyfikowało zdecydowaną większością głosów wniosek Szwecji o przystąpienie do NATO.
Debata nad wnioskiem w 600-osobowym parlamencie trwała cztery godziny. Za ratyfikacją były rządząca partia AKP, jej nacjonalistyczny sojusznik MHP i główne opozycyjne ugrupowanie CHP. Opozycyjne partie nacjonalistyczne, islamistyczne i lewicowe głosowały przeciwko wejściu Szwecji do Sojuszu. Ustawę o zgodzie na przystąpienie Szwecji do NATO będzie musiał jeszcze podpisać prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan.
Obecnie jedynym krajem, który jeszcze nie zgodził się na przystąpienie Szwecji do NATO, są Węgry.
Bezpieczeństwo północnej flanki NATO zależy od Szwecji
.Rząd Szwecji złożył wniosek o przystąpienie do Sojuszu Północnoatlantyckiego wraz z Finlandią 18 maja 2022 r. Oba kraje zostały zaproszone do NATO na początku lipca 2022 r., po szczycie w Madrycie. Finlandia stała się 31. członkiem 4 kwietnia 2023 r. Do rozszerzenia NATO o nowych członków konieczne jest ratyfikowanie protokołów akcesyjnych przez wszystkich sojuszników. Zdecydowana większość z nich, w tym Polska, uczyniła to bardzo szybko w związku z zagrożeniem ze strony Rosji po jej ataku na Ukrainę.
Szwecja miała stać się członkiem organizacji „jak najszybciej” po wypełnieniu porozumienia z Turcją, podpisanego podczas szczytu NATO 30 czerwca 2022 r. Sztokholm zobowiązał się do zaostrzenia przepisów antyterrorystycznych, aby pomóc rządowi w Ankarze w zwalczaniu kurdyjskich organizacji skupionych wokół Partii Pracujących Kurdystanu (PKK). Wielu Kurdów sympatyzujących z organizacjami terrorystycznymi przez lata znajdowało schronienie w Szwecji, otrzymując azyl polityczny.
Ustawa, wprowadzająca nowy rodzaj przestępstwa – uczestnictwo oraz wspieranie organizacji terrorystycznej, nawet poprzez wynajęcie lokalu czy opiekę nad dziećmi – weszła w życie 1 czerwca 2023 r. W lipcu tego samego roku, na mocy nowych przepisów, zapadły pierwsze wyroki sądowe skazujące za finansowanie PKK oraz o deportacji imigrantów kurdyjskich do Turcji. We wrześniu ubiegłego roku Szwecja zniosła również embargo na eksport broni do Turcji.
W tle szwedzko-tureckich rozmów na temat ratyfikacji wniosku Sztokholmu odbywały się negocjacje Ankary w sprawie zakupu przez Turcję od USA samolotów F-16. Dyplomaci nie potwierdzali oficjalnie powiązania tych spraw.
Dla szwedzkich władz szybkie przypieczętowanie akcesji do Sojuszu jest konieczne dla tzw. planowania obronnego. Dotychczas opierano się na partnerstwie z Finlandią. Na pełne wejście do Sojuszu czekają decyzje dotyczące uzbrojenia wojska czy mający pracować w natowskich strukturach oficerowie.
Dla NATO członkostwo Szwecji jest kluczowe dla wzmocnienia obecności w północnej Europie w obliczu rosyjskiego zagrożenia. Szwecja po wejściu Finlandii do NATO stała się „samotną wyspą”.
Zgodę na poszerzenie Sojuszu muszą wyrazić wszyscy jego członkowie
.O szwedzkiej i finlandzkiej neutralności, która długo była uniemożliwiała tym krajom zbliżenie się do wspólnoty NATO, pisze na łamach Wszystko co Najważniejsze prof. Artur GRUSZCZAK, politolog, kierownik Zakładu Bezpieczeństwa Narodowego w Instytucie Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jak zaznacza, agresywna polityka Kremla wywołała silny niepokój w krajach nienależących do Sojuszu Północnoatlantyckiego, wśród nich w Szwecji i Finlandii. Opcja członkostwa tych krajów w NATO, do tej pory postrzegana jako niekonieczna i mało prawdopodobna, nagle stała się przedmiotem ogólnonarodowych debat w obydwu krajach.
„Szwecja i Finlandia to państwa, dla których neutralność była przez długi okres podstawową formułą polityki bezpieczeństwa i wykładnią polityki zagranicznej. Szwecja od 1814 r. hołdowała zasadzie neutralności, która po II wojnie światowej rozumiana była jako pozostawanie poza sojuszami wojskowymi. Finlandia od uzyskania niepodległości w 1917 r. deklarowała neutralność na arenie międzynarodowej, jednak sowiecka agresja w 1939 r., odparta dzielnie przez Finów, skłoniła w późniejszym czasie fińskie władze do sprzymierzenia się z hitlerowskimi Niemcami. Po zakończeniu II wojny światowej mocarstwa zachodnie wskutek nacisków Stalina zgodziły się na „finlandyzację”, czyli uzależnienie polityki zagranicznej Finlandii od Kremla w zamian za demokratyczne rządy i ustrój kapitalistyczny. Fińsko-sowiecki traktat państwowy z 1948 r. wprowadzał swoistą formułę neutralności: między Wschodem a Zachodem” – przypomina autor.
Po zakończeniu zimnej wojny obydwa państwa prowadziły politykę „postneutralności”. Oznaczała ona rosnące zaangażowanie w międzynarodowe działania na rzecz bezpieczeństwa, w tym współpracę z NATO, bez kwestionowania zasady neutralności na arenie międzynarodowej.
„Późniejsze pogłębianie współpracy z Sojuszem Północnoatlantyckim było w dużej mierze wynikiem obaw przed rosyjskim neoimperializmem zagrażającym nie tylko państwom byłego ZSRR, ale też podważającym europejską architekturę bezpieczeństwa” – pisze prof. Artur GRUSZCZAK.
Przypomina on, że rosyjska strategia i polityka są mocno wpisane w pamięć historyczną Finów i Szwedów. Historia obydwu narodów nosi mocne piętno rosyjskiej ekspansywności. Rysskräck, strach przed Rosją, to historycznie (od czasów wojny północnej z początku XVIII w.) zakorzeniona w szwedzkiej kulturze strategicznej obawa przed imperialną i ekspansywną strategią Kremla. Z kolei pamięć o wojnie zimowej (agresji Związku Sowieckiego na Finlandię w 1939 r.) odżywała wśród Finów przy każdej kolejnej zbrojnej operacji Kremla na terenach uznawanych za etnicznie rosyjskie.
Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę 24 lutego 2022 r. opinia publiczna w Szwecji i Finlandii wyraźnie skłoniła się ku członkostwu ich krajów w NATO. W Finlandii odsetek zwolenników wejścia tego państwa do Sojuszu wzrósł z 24 proc. w grudniu 2021 r. do 68 proc. w dniu 11 kwietnia 2022 r. W Szwecji wzrost poparcia dla członkostwa w Sojuszu Północnoatlantyckim widoczny był już przed rosyjską agresją. W badaniu przeprowadzonym 24 marca br. 41 proc. ankietowanych wyraziło poparcia dla członkostwa w NATO. Co ciekawe, poparcie wyraźnie wzrasta, gdyby akcesja do NATO nastąpiła razem z Finlandią. Za takim rozwiązaniem opowiada się 59 proc. Szwedów.
