Najlepsze uniwersytety Azji – ranking szanghajski 2023

Ukazał się ranking szanghajski 2023 (Academic Ranking of World Universities, ARWU) – zastawienie klasyfikujące i oceniające osiągnięcia badawcze uczelni wyższych, będące jednym z najpopularniejszych i najbardziej prestiżowych na świecie. Na liście szanghajskiej znalazły się również najlepsze uniwersytety Azji. Jakie miejsca zajęły w globalnym zestawieniu?

Ranking szanghajski 2023 – Academic Ranking of World Universities (ARWU)

.Ranking szanghajski (ARWU) to zestawienie klasyfikujące i oceniające osiągnięcia badawcze uczelni wyższych z całego świata. W 2023 r. poddanych klasyfikacji zostało ponad 2500 uniwersytetów, a na liście szanghajskiej znalazło się finalnie 1000.

Przygotowując zestawienie autorzy biorą pod uwagę każdą uczelnię wyższą, która wśród grona absolwentów i pracowników ma laureatów Nagrody Nobla, posiadaczy Medalu Fieldsa, badaczy często cytowanych lub autorów artykułów opublikowanych w „Nature” bądź „Science”. Ponadto uwzględniane są również uniwersytety ze znaczącą liczbą artykułów („significant amount of papers”)  indeksowanych przez Science Citation Index-Expanded (SCIE) lub Social Science Citation Index (SSCI). 

W przypadku każdego wskaźnika instytucja o najwyższej punktacji otrzymuje wynik 100. Wynik pozostałych instytucji oblicza się jako procent najwyższego wyniku. Wyniki dla każdego wskaźnika są ważone, aby uzyskać ostateczny ogólny wynik danej instytucji.

Kryteria oceny przedstawiają się następująco:

1. Jakość edukacji – stanowi 10 proc. wagi wyniku końcowego; oceniana jest na podstawie liczby absolwentów instytucji uhonorowanych Nagrodą Nobla lub Medalem Fieldsa.
2. Jakość kadry naukowej – stanowi 40 proc. wagi wyniku końcowego; oceniana jest na podstawie liczby pracowników instytucji nagrodzonych Nagrodą Nobla lub Medalem Fieldsa (20 proc.), a także liczby badaczy często cytowanych (20 proc.).
3. Jakość i znaczenie wyników badań – stanowi 40 proc. wagi wyniku końcowego; oceniana jest na podstawie liczby artykułów opublikowanych przez kadrę naukową instytucji w czasopismach „Nature” lub „Science” (20 proc.), a także liczby artykułów indeksowanych w Science Citation Index-Expanded i Social Science Citation Index (20 proc.). W przypadku instytucji specjalizujących się w naukach humanistycznych i społecznych wskaźnik N&S („Nature” i „Science”) nie jest uwzględniany, a jego wagę przenosi się na inne wskaźniki.
4. Wydajność per capita – stanowi 10 proc. wagi wyniku końcowego ; oceniana jest na podstawie ważonych wyników powyższych wskaźników podzielonych przez liczbę nauczycieli akademickich instytucji w przeliczeniu na pełne etaty.

Od 2009 r. pod szyldem rankingu szanghajskiego opracowywany jest również Global Ranking of Academic Subjects (GRAS) – zestawienie najlepszych uczelni świata z podziałem na dyscypliny naukowe. Autorzy zestawienia tworzą klasyfikację najlepszych uniwersytetów dla 54 dyscyplin pogrupowanych w 5 kategoriach: Nauki przyrodnicze, Inżynieria, Nauki o życiu, Nauki medyczne, Nauki społeczne. Pełna lista dyscyplin dostępna jest na stronie rankingu szanghajskiego [LINK], podobnie jak szczegółowy opis metodologii przyznawania punktów w zestawieniu GRAS, która różni się od tej zastosowanej w zestawieniu ARWU [LINK].

Lista szanghajska 2023 – najlepsze uniwersytety Azji

.Na liście szanghajskiej 2023/2024 znalazło się wiele uczelni wyższych z Azji – 18 z nich uplasowało się w pierwszej „setce” rankingu. Poniżej znajduje się przygotowany przez „Wszystko co Najważniejsze” (na podstawie rankingu szanghajskiego 2023) wykaz najlepszych uczelni wyższych w Azji. Liczba podana przez nas w nawiasie „( )” odpowiada pozycji, jaką zajmuje najlepsza uczelnia wyższa z kontynentu azjatyckiego w zestawieniu globalnym.

1. Uniwersytet Tsinghua, Chiny (22)

2. Uniwersytet Tokijski, Japonia (27)

3. Uniwersytet Pekiński, Chiny (29)

4. Uniwersytet Zhejiang, Chiny (33)

5. Uniwersytet Kyoto, Japonia (39)

6. Shanghai Jiao Tong University, Chiny (46)

7. Uniwersytet Fudan, Chiny (54)

8. Chiński Uniwersytet Nauki i Technologii, Chiny (63)

9. Weizmann Institute of Science, Izrael (67)

10. Narodowy Uniwersytet Singapuru, Singapur (70)

11. Uniwersytet Sun Yat-sen, Chiny (72)

12. Technion-Israel Institute of Technology, Izrael (78)

13. Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie, Izrael (85)

14. Uniwersytet w Hongkongu, Chiny-Hongkong (87)

15. Huazhong University of Science and Technology, Chiny (89)

16. Nanyang Technological University, Singapur (92)

17. Central South University, Chiny (93)

18. Nanjing University, Chiny (94)

19. Pekiński Instytut Technologii, Chiny (101-150)

20. Uniwersytet Miejski w Hongkongu, Chiny-Hongkong (101-150)

21. Harbin Institute of Technology, Chiny (101-150)

22. Uniwersytet Jilin, Chiny (101-150)

23. Uniwersytet Króla Sauda, Arabia Saudyjska (101-150)

24. Uniwersytet Nagoya, Japonia (101-150)

25. Seoul National University, Korea Południowa (101-150)

26. Shandong University, Chiny (101-150)

27. Uniwersytet Syczuański, Chiny (101-150)

28. Uniwersytet Soochow, Chiny (101-150)

29. Południowochiński Uniwersytet Technologiczny, Chiny (101-150)

30. Uniwersytet Południowo-Wschodni, Chiny (101-150)

O tym jak uczelnie wyższe z Azji prezentują się w porównaniu z uniwersytetami europejskimi, przekonać się można sięgnąwszy do wykazu najlepszych uczelni w Europie, opracowanego przez „Wszystko co Najważniejsze” na podstawie rankingu szanghajskiego 2023.

Podobny wykaz przygotowaliśmy również dla uczelni wyższych ze Stanów Zjednoczonych [LINK], Francji [LINK] i Polski [LINK].

Specyfika rankingów uczelni wyższych

.„Rankingi nie są idealnym narzędziem do oceny uniwersytetów, ale czasem sygnalizują pojawiające się problemy. Mogą też być wskazówką przy podejmowaniu decyzji, jaką uczelnię wybrać po maturze, gdzie robić doktorat, gdzie wybrać się na staż podoktorski. Trzeba pamiętać, że wybór uczelni może zależeć od możliwości, ambicji i talentu studenta. Jedni będą poszukiwać uczelni kultowych, po których będą mogli realizować swoje pasje i zadziwiać świat, inni wybiorą solidną szkołę, gwarantującą możliwie dobrą pracę po niezbyt wymagających studiach” – pisze prof. Leszek PACHOLSKI, w latach 2005–2008 rektor Uniwersytetu Wrocławskiego, specjalista w zakresie matematyki, logiki i informatyki.

Jak zauważa, „gdy co roku pojawia się kolejny ranking ARWU (szanghajski) najlepszych uniwersytetów na świecie, zaskoczenia nie ma. W czołówce jak zwykle znajdują się uczelnie z krajów bogatych, z silną gospodarką. Pojawia się pytanie, czy to dlatego, że bogate kraje mogą sobie pozwolić na luksus wspierania nauki, czy też te doskonałe uczelnie generują dobrobyt. Za drugą hipotezą przemawia to, że na pierwszym i trzecim miejscu w 2022 roku były Uniwersytet Harvarda i MIT, uczelnie z metropolitalnego Bostonu, stolicy start-upów, gdzie PKB per capita jest o 48 proc. wyższy od średniej dla USA. Na drugim i piątym miejscu były Uniwersytet Stanforda i Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley, zaplecze Doliny Krzemowej, z PKB per capita o 83 proc. wyższym od amerykańskiej średniej. Dla porównania bogate w ropę regiony w Teksasie mają PKB per capita wyższe od średniej o 6 proc. Czwarte miejsce w rankingu zajmuje Uniwersytet w Cambridge, stolicy najszybciej rozwijającego się regionu w Wielkiej Brytanii. Niedaleko na północ od Uniwersytetu Stanforda ma siedzibę OpenAI, firma, której ChatGPT niedawno zadziwił świat, a start-upy w Bostonie w dobrych miesiącach zdobywają ponad miliard dolarów finansowania z funduszy VC”.

„Rankingi są budowane dla różnych odbiorców. Wśród najważniejszych są potencjalni studenci i ich rodzice. Ranking ARWU, w którym jakość dydaktyki mierzona jest liczbą absolwentów z Nagrodą Nobla lub Medalem Fieldsa, nie jest dla nich najlepszy. Dla większości najlepsze są rankingi lokalne. W USA, gdzie rynek edukacji wyższej jest ogromny, wiele instytucji wspiera wybór uczelni i opracowuje rankingi na potrzeby kandydatów na studia. Bardzo szeroką gamę rankingów oferuje Princeton Review. Uczelnie ocenia się pod względem jakości laboratoriów, wygody w akademikach, złośliwości profesorów lub jakości imprez na kampusie. „Forbes” oferuje ranking oceniający jakość wykształcenia i retention rate, procent studentów z sukcesem kończących edukację. Ranking portalu PayScale ma tylko jeden wskaźnik w dwóch wariantach – medianę zarobków absolwentów w pełni kariery lub zaraz po studiach. Wyniki tego rankingu mogą zaskakiwać – wśród najlepszych 25 uczelni jest tylko 8 uniwersytetów badawczych. Pozostałych 17 ranking szanghajski nawet „nie widzi”. Pierwsze miejsce zajmuje MIT tuż przed Harvey Mudd College, który z kolei wyprzedza MIT w kategorii zarobków w pierwszej pracy. Warto o tym pamiętać i nie rezerwować pojęcia „dobra uczelnia” dla uniwersytetów badawczych” – pisze prof. Leszek PACHOLSKI.

Jak powinna wyglądać nowoczesna i skuteczna edukacja?

.„Nie wtłaczanie i narzucanie przyjętych formuł w zaprogramowanym i zestandaryzowanym procesie edukacji, ale wymiana myśli i dochodzenie do „poznania prawdy” winno być idealnym i pożądanym miernikiem oraz wymogiem nowoczesnej szkoły” – pisze prof. Waldemar POTKAŃSKI, historyk zajmujący się problematyką narodową i niepodległościową, ruchem socjalistycznym na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX w. oraz tematyką z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego i narodowego.

Jak podkreśla, „wiedza zdobyta w oparciu o oddolną inicjatywę i należycie podparta autorytetem i pracą pedagoga daje najlepsze i trwałe efekty oraz procentuje w dorosłym życiu każdego z nas. Zatraciliśmy metafizyczny i jakże pożądany kontakt ucznia z nauczycielem (niekiedy autentycznym mistrzem), gwarantujący najlepszy rozwój zarówno obu równoważnych podmiotów, jak i samej nauki”.

WszystkoCoNajważniejsze/PP