Noblista Aleś Bialacki podczas procesu apeluje o pojednanie narodowe Białorusi

Pokojowy noblista Aleś Bialacki – obrońca praw człowieka i szef stowarzyszenia Wiasna – jest sądzony procesie politycznym na Białorusi. W ostatnim słowie w sądzie noblista zaapelował o szeroki dialog społeczny, na rzecz pojednania narodowego w Białorusi.

.Polityczny proces Alesia Bialackiego rozpoczął się w styczniu. 9 lutego prokurator zażądał dla Bialackiego 12 lat więzienia (maksymalnego wymiaru kary). Wyrok ma być ogłoszony 3 marca.

Bialacki, podczas ostatniego słowa w procesie zaznaczył, że pojednanie narodowe jest trudne, ale nie niemożliwe. Wskazał, że pierwszymi krokami w dialogu powinny być: uwolnienie wszystkich więźniów politycznych, przeprowadzenie szerokiej amnestii i zakończenie represji.

„W takim dialogu powinni wziąć udział zarówno przedstawiciele władz, jak i szerokich kręgów społecznych, partii politycznych i ruchów. Ci, którzy są teraz w więzieniach i ci, którzy ratując się przed represjami, musieli wyjechać za granicę. Ta propozycja jest realistyczna, potrzebne są tylko chęci i wola polityczna” – wskazał Bialecki.

Bialacki powiedział, że doświadczenie Białorusi „nie jest unikalne” i wskazał przykłady Kazachstanu, Wenezueli oraz Iranu, które stoją przed podobnymi procesami. „Trzeba sobie jasno uświadomić, że lepsze są trudne rozmowy i stopniowe wyjście z kryzysu, niż bezlitosna konfrontacja, która może doprowadzić do bardzo poważnych skutków: biedy i ubóstwa, przemocy i niesprawiedliwości, które opustoszą Białoruś” – powiedział Bialacki.

Bialacki: Trzeba zakończyć tę wojnę domową

Obok Alesia Bialackiego sądzeni są też inni działacze organizacji Wiosna: Walancin Stefanowicz – 11 lat; Uładzimir Łabkowicz – 9 lat. Zaocznie na procesie sądzony jest także inny działacz Wiasny, Zmicier Sałajeu, któremu udało się uciec z Białorusi. Prokurator zażądał dla niego 10 lat więzienia. Ponadto wnioskował on o grzywny dla każdego z działaczy w wysokości 185 tys. rubli (około 324 tys. zł). Władze zarzuciły aktywistom początkowo „niepłacenie podatków”, a potem – „kontrabandę”. Są również oskarżani o finansowanie protestów.

„Dość już, trzeba zakończyć tę wojnę domową” – zaapelował noblista.

Obrońca praw człowieka zaznaczył, że w latach 80. XX wieku w całym ZSRR było trzy tysiące więźniów politycznych, a obecnie na Białorusi jest ich ok. 1,5 tys. Przypomniał również, że w czasie procesu dwóch jego adwokatów władze pozbawiły licencji, a jeden – Wital Brahiniec – został skazany na osiem lat więzienia. Sprawę karną wobec Wiasny Bialacki nazwał polityczną, a obecne represje na Białorusi porównał do najgorszych czasów stalinowskich.

Łącznie akta sprawy wszystkich działaczy liczyły 283 tomy, po 300 stron każdy; jest to rekord w procesie politycznym działaczy Wiasny Podczas procesu wyznaczono około 100 świadków i przeprowadzono 120 rewizji w całym kraju – przekazali dziennikarze „Nasza Niwa”.

Noblista Aleś Bialacki w walce o wolność

.Bialacki założył Centrum Obrony Praw Człowieka “Wiasna” w 1996 roku. Organizacja została zdelegalizowana przez reżim Alaksandra Łukaszenki w 2003 roku, jednak nigdy nie przerwała działalności. Na fali represji po protestach powyborczych na Białorusi w 2010 roku Bialacki został skazany na 4,5 roku więzienia za rzekome niepłacenie podatków. W 2014 roku wyszedł na wolność w ramach amnestii.

W 2021 roku został umieszczony w areszcie pod sfingowanymi zarzutami. Początkowo władze oskarżały go o “niepłacenie podatków”. Potem zarzuty zmieniono na “kontrabandę” i “finansowanie protestów”.

Aleś Bialacki symbolem zmiany na Białorusi

.W 2022 roku Bialacki został laureatem Pokojowej Nagrody Nobla wraz z rosyjską organizacją badającą zbrodnie stalinowskie Stowarzyszeniem Memoriał i ukraińskim Centrum Wolności Obywatelskich. Jak wskazywał prof. Mikołaj IWANOW, „Nobel dla Alesia Bialackiego to docenienie godności Białorusinów”.

„Dla nas, Białorusinów, Aleś Bialacki jest symbolem niezłomności w walce z dyktaturą, symbolem nadziei na zwycięstwo zarówno na Białorusi, jak i na całym obszarze byłego Związku Sowieckiego. Nobel dla Alesia Bialackiego symbolizuje również realną perspektywę dla Białorusinów na wyrwanie się z pazurów dyktatury i zostanie częścią cywilizowanego świata, częścią Unii Europejskiej i NATO” – pisze prof. Mikołaj IWANOW.