Paleontologiczne odkrycie w Europie – najstarsze świadectwo hipopotamów

Hipopotam nilowy był kiedyś gatunkiem rozpowszechnionym również w Europie. Naukowcy zidentyfikowali najstarszą czaszkę hipopotama na kontynencie europejskim – informują naukowcy w piśmie „PLOS”.

.Współczesne hipopotamy, zwane nilowymi (Hippopotamus amphibius), pochodzą od afrykańskich przodków. Najnowsze badania dowodzą, że w Europie rozprzestrzeniły się bardzo wcześnie, w środkowym plejstocenie. Badania prowadził zespół pod kierunkiem Beniamino Mecozzi z Uniwersytetu Sapienza w Rzymie.

Wyniki badań oparto na datowaniu czaszki hipopotama, znalezionej na stanowisku paleontologicznym w dzielnicy Tor di Quinto w północnym Rzymie. Jest to jeden z najbardziej kompletnych okazów hipopotama z plejstoceńskiej Europy.

Relikt sprzed pół miliona lat

.Naukowcy przeanalizowali pod kątem fizykochemicznym skład osadów znalezionych w zagłębieniach czaszki. Datowanie wskazało na wiek 560-460 tys. lat. Analiza morfologiczna czaszki i zębów potwierdziła, że jest to czaszka hipopotama nilowego.

Okazało się zatem, że czaszka jest najstarszą znaną skamieniałością tego współczesnego gatunku hipopotamów w Europie.

Jak piszą naukowcy, wzbogaca to naszą wiedzę zarówno o historii tego gatunku, jak również o dawnym klimacie, jako że obecność hipopotamów to ważny wskaźnik warunków klimatycznych i środowiskowych.

Co może powiedzieć nam archeologia

.Analiza szczątków oraz artefaktów archeologicznych może dać naukowcom bardzo wiele informacji na temat środowiska oraz warunków życia w odległej przeszłości. We „Wszystko co Najważniejsze” prof. Carles Lalueza Fox tłumaczy, jak starożytne szkielety ludzkie, praktyki pogrzebowe oraz analiza DNA ujawniają nierówności obecne w dawnych społeczeństwach.

„Jedną z najbardziej oczywistych metod jest analiza składu inwentarzy grobowych” – pisze profesor. Ale podkreśla również, że bogate pochówki mogą jednak nie być nie tyle dowodem zróżnicowania społecznego, ile próbą zademonstrowania znaczenia i odrębności danej grupy w stosunku do innych. „Rozwarstwienie społeczne może opierać się na bogactwie, ale także na osobistym prestiżu i władzy. Dlatego nie zawsze można ocenić różnice społeczne, porównując wyłącznie pochówki.”

Carles Lalueza Fox porównuje również społeczeństwa Eurazji i obu Ameryk – w tych drugich nierówności społeczne były zdecydowanie mniejsze, mimo panującej w niektórych z nich ogromnej hierarchii. Uważa, że powodem tego mógł być czynnik ekologiczny – w Starym Świecie było o wiele więcej udomowionych zwierząt.

Kiedy pojawiły się nierówności?

.Według profesora nierówności zaczęły pojawiać się pod koniec neolitu i znacznie wzrosły wraz z pojawieniem się metali ok. 3000-2000 r. p.n.e.

„Wzrost nierówności w tym okresie, zarówno na Bliskim Wschodzie, jak i w części Europy Zachodniej, wydaje się spowodowany w dużej mierze wzrostem gęstości zaludnienia. Korelacja ta jest prawdopodobnie związana z rosnącą złożonością sposobów utrzymania towarzyszącą wzrostowi liczby ludności. Sugerowałoby to, że wzrost liczby ludności pociąga za sobą większe nierówności – zjawisko, którym ostatnio zajmował się Thomas Piketty, ale które prawdopodobnie istniało już w populacjach epoki brązu.”

PAP/Wszystko co Najważniejsze/JT