Pamiątki po Zygmuncie Glogerze w Muzeum Podlaskim

Kilkadziesiąt rodzinnych pamiątek związanych z autorem „Encyklopedii Staropolskiej”, badaczem, etnografem Zygmuntem Glogerem kupiło i pokaże po raz pierwszy Muzeum Podlaskie w swoim oddziale w Tykocinie. Pamiątki po wybitnym etnografie Zygmuncie Glogerze to m.in. listy i różne przedmioty osobiste.

Zygmunt Gloger (1945-1910) – wybity badacze kultury, etnograf, ale także kolekcjoner i autor „Encyklopedii staropolskiej”

.W 2024 r. muzeum kupiło te pamiątki od rodziny Zygmunta Glogera. 50 tys. zł dotacji na ten cel przekazało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Do tykocińskiego oddziału MP trafiły dzięki temu 42 różne obiekty – poinformowała PAP p.o. kierownika muzeum w Tykocinie Renata Makarska. Od praprawnuczki Glogera Marii Matuszewicz udało się kupić obraz (kopię obrazu Jana Matejki) namalowany przez ojca Zygmunta Glogera – Jana. Pozostałe 41 obiektów muzeum nabyło od prawnuczki – Magdaleny Zawidzkiej-Kwiatkowskiej. Pani Magdalena będzie w sobotę po południu gościem muzeum w Tykocinie podczas spotkania z okazji przypadającej w 2025 r. 180. rocznicy urodzin Zygmunta Glogera.

Zygmunt Gloger (1945-1910) był – jak podkreśliła Makarska – wybitym badaczem kultury, etnografem, ale także kolekcjonerem. Jest przede wszystkim szerzej znany jako autor „Encyklopedii staropolskiej” czy założyciel Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego.

Gloger urodził się w Tyborach Kamiance k. Wysokiego Mazowieckiego (woj. podlaskie). Gdy miał 14 lat zamieszkał z rodzicami w dworze w Jeżewie niedaleko Tykocina, gdzie spędził większość życia – przypomina Renata Makarska. Majątek w Jeżewie nabył jego ojciec. XVIII-wieczny dwór był potem rozbudowywany. „W tym dworze powstanie pierwsze muzeum, gdzie razem z ojcem pokazują przyjaciołom, znajomym, zgromadzone pamiątki po różnego rodzaju wyprawach” – dodała Makarska.

Kierownik tykocińskiego muzeum podkreśliła, że zakupione przedmioty w znaczący sposób wzbogacą kolekcję pamiątek związanych z Glogerem, którą ma to muzeum. Oceniła, że dotąd tych pamiątek było niewiele. Przypomniała, że w tykocińskim oddziale Muzeum Podlaskiego jest urządzony symboliczny gabinet Glogera, jako element wystawy stałej w tej placówce.

„One (kupione przedmioty -) są bardzo cennym nabytkiem, ponieważ są to pamiątki przechowywane przez kolejne pokolenia i stanowią w tym momencie ogromną wartość w przekazywaniu informacji o rodzinie, życiu, codzienności, tradycji” – powiedziała Makarska. Dodała, że są np. wspomnienia – dokumenty, listy pisane przez Glogera do przyjaciela Tymoteusza Łuniewskiego. „Proszę sobie wyobrazić, że ten wielki uczony, etnograf, historyk, polski folklorysta przekazuje informacje swojemu przyjacielowi o zaręczynach, za chwilę o urodzeniu córki. To piękny przekaz tych wartości, przyjaźni” – dodała.

Pamiątki po wybitnym etnografie Zygmuncie Glogerze od 1 marca w Muzeum Podlaskim

.Wśród pamiątek są także np. haftowana torebka, haft na jedwabiu z kanarkiem z 1791 r., który wykonała późniejsza żona dziadka Glogera – Wilhelma. Są też fotografie, rysunki.pamiątki po wybitnym etnografie Zygmuncie Glogerze.

Makarska przypomniała, że w 2010 r., w setną rocznicę śmierci Glogera, muzeum w Tykocinie wspólnie z muzeum z Siedlec prezentowały wystawę ok. 60 pamiątek po Glogerze pochodzących z prywatnych kolekcji.

Nabyte teraz pamiątki będą merytorycznie opisane i poddane konserwacji, a potem prezentowane na wystawie.

Spotkanie w w muzeum będzie pierwszym z cyklu sześciu wydarzeń w tej placówce z okazji obchodzonego w 2025 r. 600-lecia praw miejskich Tykocina. 

Polska ma niezwykle bogatą i ciekawą historię, którą należy opowiadać umiejętnie

.Każda epoka posiada swój sposób opowiadania historii. W przeszłości robiono to, m.in. spisując kroniki. Obecnie to zadanie dla nowoczesnych muzeów. Współcześnie, przynajmniej w kulturze popularnej, maleje znaczenie tekstów drukowanych. W XIX czy XX wieku nośnikiem przekazu edukacyjnego było słowo pisane – najczęściej pod postacią książki. W chwili obecnej następuje nawrót do kultury obrazkowej. Zaistniała sytuacja wpłynęła na sposób funkcjonowania muzeów i przyczyniła się do powstania fali nowej muzeologii.

Zjawisko to wiąże się z odkryciem na przełomie lat 80. i 90. XX wieku możliwości wykorzystania mediów audiowizualnych oraz technik interaktywnych podczas tworzenia i prezentowania wystawy, a także wzbogacenia jej walorów poprzez obudowanie oryginalnych eksponatów rodem z epoki odpowiednią scenografią. Jednym z pierwszych nowoczesnych muzeów na świecie było Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie, w Polsce zaś Muzeum Powstania Warszawskiego. Do grona tego typu obiektów dołącza Muzeum Historii Polski, które prezentuje na wystawie ok. 3600 oryginalnych, zabytkowych obiektów, wykorzystując przy tym scenografię oraz multimedia.

Istnieją trzy linie tematyczne, po których Muzeum Historii Polski porusza się, opowiadając o dziejach Polski i Polaków – wolność, tożsamość i cywilizacja.

Niesłychanie ważną rolę w historii Polski odgrywają rozmaite instytucje o charakterze republikańskim, a także tradycja walki o niepodległość. Ideę wolności w kulturze politycznej narodu utrwaliły przywileje szlacheckie, Sejm, ważne akty prawne, takie jak Konstytucja 3 maja, a od 2. połowy XVIII w. ruch niepodległościowy, przyjmujący różne oblicza, którego przejawem najbliższym współczesności była „Solidarność”.

Historia Polski i Polaków to także dzieje złożonych relacji tożsamościowych. W czasach piastowskich nasz kraj był stosunkowo mało zróżnicowany etnicznie, z czasem stawał się jednak w coraz większym stopniu wieloetniczny, wielonarodowy, wieloreligijny, a apogeum tego procesu nastąpiło w 2. połowie XVI w., kiedy Polska i Litwa zawarły unię lubelską, dając początek Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Jej mieszkańcy mówili różnymi językami i wyznawali różne religie; obok chrześcijan wielu obrządków żyli żydzi i muzułmanie. Sytuacja ponownie uległa zmianie po upadku Rzeczypospolitej – w wieku XIX i na początku XX – kiedy następuje powrót do bardziej jednolitego narodu, bazującego na wspólnej kulturze, wspólnym etnosie, co jest bliższe współczesnemu modelowi polskiego społeczeństwa. Skomplikowana ewolucja polskiej tożsamości jest niezwykle ważnym elementem naszego charakteru narodowego. To istotne, by ją pokazywać i o niej opowiadać.

Artykuł dostępny na łamach Wszystko co Najważniejsze: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/robert-kostro-nowoczesne-muzeum/

PAP/WszystkocoNajważniejsze/MB