Plan modernizacji reaktora jądrowego MARIA

Rząd chce zmodernizować jedyny działający polski reaktor jądrowy MARIA znajdujący się w Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Otwocku – Świerku. Modernizacja ma zapewnić wzmocnienie jego bezpiecznej eksploatacji po 2027 r. w perspektywie co najmniej roku 2050.

.Zapowiedź projektu uchwały Rady Ministrów w tej sprawie opublikowano w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Dzięki modernizacji badawczy reaktor jądrowy MARIA będzie mógł być eksploatowany po 2027 r. Projekt został przygotowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Program modernizacji MARII

.W informacji wskazano, że badawczy reaktor jądrowy MARIA jest obecnie jedynym w Polsce działającym reaktorem jądrowym i unikatowym w kraju i na świecie urządzeniem badawczym o „istotnym znaczeniu dla zdrowia publicznego, gospodarki i nauki”. Znajduje się w Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Otwocku – Świerku. Po ponad 40-letniej pracy modernizacji wymagają niemal wszystkie układy technologiczne reaktora. Dodano, że alternatywnym rozwiązaniem byłaby budowa nowego reaktora badawczego, jednakże jej szacunkowy koszt wynosiłby ok. 2 mld zł, a koszty ewentualnej likwidacji reaktora przekroczyłyby wielokrotnie koszty jego modernizacji.

Możliwość sfinansowania w całości modernizacji polskiego reaktora badawczego z środków budżetowych, została zapisana w noweli ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta została w połowie marca tego roku podpisana przez Prezydenta Andrzeja Dudę i weszła w życie w piątek.

Reaktor jądrowy MARIA

.Badawczy reaktor jądrowy MARIA został nazwany na cześć polskiej noblistki Marii Skłodowskiej-Curie. Jego budowę rozpoczęto w czerwcu 1970 r., a uruchomiono go w grudniu 1974 r. w Instytucie Badań Jądrowych (obecnie Narodowe Centrum Badań Jądrowych) w Otwocku-Świerku pod Warszawą. Został on zaprojektowany i zbudowany przez polskich specjalistów.

Moc reaktora MARIA wynosi 30 MW. Powstający w trakcie reakcji rozszczepienia jąder uranu strumień neutronów wykorzystywany jest do modyfikacji umieszczonego w rdzeniu reaktora materiału. Efektem jego pracy są radioizotopy wykorzystywane w medycynie, przemyśle i nauce. Poza tym służy m.in. do celów szkoleniowych i badań fizycznych.

Produkty radioizotopowe tworzone w reaktorze MARIA

.W zapowiedzi uchwały w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów wskazano, że wydłużenie eksploatacji reaktora ma fundamentalne znaczenie przede wszystkim dla zdrowia i życia polskich pacjentów. Z produktów opartych na radioizotopach produkowanych w reaktorze MARIA korzysta ok. 17 mln ludzi na całym świecie. Według szacunków konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny nuklearnej w Polsce przeprowadzane jest 380 tys. procedur medycyny nuklearnej rocznie.

Dzięki modernizacji reaktora MARIA radiofarmaceutyki pozyskiwane w Ośrodku Radioizotopów NCBJ-POLATOM zapewnią Polakom dostęp do obrazowania guzów nowotworowych i do ich leczenia po cenach niższych niż alternatywne rozwiązania zagraniczne. Radioizotopy produkowane w reaktorze będą wykorzystywane do ukierunkowanej terapii alfa, brachyterapii, sterylizacji krwi i obrazowania krwotoków wewnętrznych, terapii zapalenia i bólu stawów, diagnostyki i terapii raka wątroby, brachyterapii prostaty i mózgu, terapii raka tarczycy, czerniaka, raka piersi i jajników, guzów endokrynnych, scyntygrafii, badań pulmonologicznych i badań płynu mózgowo-rdzeniowego i innych.

Energetyka nuklearna remedium na wysokie ceny energii

.O tym, iż najlepszym sposobem na walkę z wysokimi cenami energii jest rozwój energetyki nuklearnej na łamach “Wszystko Co Najważniejsze” pisze Andrzej PIOTROWSKI w tekście “Nuklearna odsiecz dla cen energii“.

“Opublikowane kilka miesięcy temu studium, które przygotowali eksperci OECD nie pozostawia złudzeń. Energetyka jądrowa jest zdecydowanie najtańsza spośród wszystkich powszechnie używanych źródeł energii elektrycznej – biorąc pod uwagę całkowity koszt dostarczenia energii przez instalację wytwórczą (wszystkie koszty związane z budową źródła, działalnością operacyjną, w tym z surowcami i kosztami emisji oraz demontażem po zakończeniu użytkowania) w przeliczeniu na jednostkę energii elektrycznej („The Full Costs of Electricity Provision”, OECD 2018 NEA No. 7298). Nie są to wyliczenia w oparciu o dane hipotetyczne, ale zestawienie faktycznie poniesionych kosztów. Zaraz za energetyką nuklearną w grupie nieemitującej gazów cieplarnianych plasuje się energetyka wiatrowa na lądzie. W tym przypadku obserwuje się jednak silniejsze zróżnicowanie kosztów – w zależności od lokalizacji”.

.”Mimo podobnych kosztów dostarczenia energii te dwa – najtańsze i nieprodukujące gazów cieplarnianych – źródła dzieli przepaść, jeśli chodzi o walory użytkowe. Elektrownia jądrowa wyłączana jest tylko w celu dokonania przeglądów i konserwacji, a więc działa zgodnie z życzeniem klientów. Elektrownia wiatrowa zależy od aury. W przypadku elektrowni jądrowych w zasadzie zużycie energii można by rozliczać stałą opłatą, niezależną od zużycia, ponieważ koszty samego paliwa mają co najwyżej kilkunastoprocentowy udział w cenie. W przypadku elektrowni wiatrowej, choć „paliwo” nic nie kosztuje, to jeśli go właśnie nie ma, niezbędny jest mechanizm, który zapewni dostawy uzupełniające” – pisze Andrzej PIOTROWSKI.

PAP/Łukasz Pawłowski/WszystkoCoNajważniejsze/MJ