Polska i USA wspierają ukraińskich naukowców

Polska Akademia Nauk i jej amerykański odpowiednik ogłosiły konkurs dla ukraińskich naukowców. Program otwarty jest dla badaczy posiadających obywatelstwo ukraińskie lub dla tych, którzy są zatrudnieni w ukraińskich jednostkach naukowych. Każda z grup otrzyma 600 tys. dolarów na 3 lata działalności.

.Konkurs na stworzenie ukraińskich grup badawczych składających się z maksymalnie pięciu naukowców z liderem pracującym w instytucie PAN w Polsce ogłosiły Polska Akademia Nauk i jej amerykański odpowiednik – Narodowa Akademia Nauk (NAS). Każda z grup ukraińskich naukowców otrzyma 600 tys. dolarów na 3 lata działalności.

Program otwarty jest dla naukowców posiadających obywatelstwo ukraińskie oraz dla badaczy zatrudnionych w ukraińskich jednostkach naukowych wg stanu na 24 lutego 2022 r. – przekazał p.o. dyrektora przedstawicielstwa PAN w Kijowie.

Konkurs skierowany jest do grup badawczych. „Szukamy najlepszych. Przygotowując założenia programu, zależało nam również na zaangażowaniu młodych naukowców oraz naukowców, którzy przebywają na terytorium Ukrainy i nie mogą opuścić kraju. Według naszych założeń, kierownik projektu będzie musiał przebywać w Polsce, natomiast pozostali członkowie jego zespołu będą mogli pracować z terytorium Ukrainy” – sprecyzował Mateusz Białas. Dodał, że była to odpowiedź na liczne wnioski i prośby ukraińskich partnerów, ponieważ wiele obecnie dostępnych programów wymaga wyjazdu z kraju.

„Budżet jest i będzie elastyczny. Wciąż otrzymujemy potwierdzenia od partnerów zagranicznych gotowych dołączyć się do finansowania działalności grup badawczych” – zaznaczył Mateusz Białas.

Pytany o to, ile grup zostanie sfinansowanych powiedział, że wszystko będzie zależało od jakości złożonych projektów.

„Jeżeli będzie 10 dobrych wniosków będziemy starali się sfinansować 10, jeżeli będą 3, to sfinansujemy 3. Musimy skupić się na jakości, nie na ilości” – zaznaczył. Wiadomo jednak, że każda z grup badawczych otrzyma na trzy lata działania 600 tys. dolarów.

Etapy konkursu

.Aby zaaplikować do programu w pierwszej kolejności naukowcy muszą zwrócić się do instytutu PAN. Następnie wniosek będzie wspólnie oceniany przez zespół powołany z ekspertów Polskiej Akademii Nauk i Akademii Nauk USA. Program zostanie uruchomiony w najbliższych dniach.

Dr Franklin Carrero-Martínez z Narodowej Akademii Nauk Stanów Zjednoczonych (NAS) powiedział PAP, że najnowszy program skupia się na wspieraniu nauki na wysokim poziomie, podczas gdy poprzedni polegał bardziej na pomocy humanitarnej.

Dyrektor wykonawczy Wydziału Polityki i Spraw Międzynarodowych NAS Vaughan Turekian przyznał, że w najnowszym programie kluczowa jest doskonałość naukowa.

„NAS jest jedną z przodujących organizacji naukowych, więc nasza umiejętność oceny projektów pod względem naukowym jest kluczowa, tak byśmy mieli pewność, że zgłoszenia są na odpowiednim poziomie” – powiedział Turekian.

Dodał, że program finansowany jest za pośrednictwem NAS z wpłat m.in. fundacji i osób prywatnych.

Reprezentanci NAS powiedzieli, że ocena projektów będzie wieloetapowa, a ostateczna decyzja będzie wspólna – PAN i NAS.

Posiadanie ukraińskiej grupy badawczej w instytucie będzie wiązało się z korzyściami dla niego. 10 proc. wartości wynagrodzeń w ramach grantu zostanie wykorzystane przez instytuty na wsparcie administracyjno-organizacyjne nowo przybyłych naukowców.

To nie pierwszy program NAS i PAN. Już w marcu obie akademie ogłosiły program wsparcia dla badaczy z Ukrainy. Do tej pory wzięło w nim udział ok. 250 naukowców. Wcześniej PAN zawarła porozumienie z Narodową Akademią Nauk Ukrainy, tak aby 1 marca 2022 roku otworzyć nabór dla pierwszych 64 badaczy z Ukrainy. Biuro Współpracy z Zagranicą PAN przeznaczyło na ten cel z własnego budżetu ponad milion złotych. Dodatkowo, środki na pomoc przekazały liczne organizacje międzynarodowe, których PAN jest członkiem.

Naukowcy i uczniowie z Ukrainy w Polsce

.Sekretarz Generalna Polskiego Komitetu ds. UNESCO, Alicja JAGIELSKA-BURDUK wraz z profesorem zwyczajnym Polskiej Akademii Nauk, Michałem KLEIBEREM na łamach “Wszystko co Najważniejsze” zwracają uwagę, że „granicę polsko-ukraińską przekroczyło już prawie 5,5 mln osób, spośród których tylko niewielka część opuściła nasz kraj, udając się w dalszą podróż. Wśród tej rzeszy przybyszów zapewne mniej więcej połowa to młodzież, której musimy zaoferować szkolną i uczelnianą pomoc edukacyjną”.

„Na naszą dotychczasową aktywność w zakresie internacjonalizacji nauki nakłada się dzisiaj empatyczna potrzeba pomocy i wspólny, dalekosiężny interes szerokiej współpracy z badaczami z Ukrainy. Jest oczywiste, że pozyskiwanie z zagranicy, a z Ukrainy w szczególności, zdolnych studentów, wysoko wykwalifikowanych naukowców i potencjalnych innowatorów, wspomagających kreatywny potencjał wielu bazujących na zaawansowanej wiedzy dziedzin naszej gospodarki, jest niezwykle ważnym elementem tego procesu. Umożliwianie ukraińskim badaczom kontunuowania rozwoju karier w polskich instytucjach akademickich i naukowych staje się w obecnej sytuacji niezwykle istotne” – piszą Alicja JAGIELSKA-BURDUK i prof. Michał KLEIBER w tekście „Uczniowie, studenci i naukowcy z Ukrainy w Polsce – wyzwania czasu wojny” [LINK].

PAP/Szymon Zdziebłowski/WszytskoCoNajważniejsze/EG