Polska rywalizuje z innymi o najlepszych naukowców - program Ulam NAWA

Polska rywalizuje o najlepszych naukowców pomiędzy poszczególnymi krajami, musimy mieć dla nich atrakcyjne warunki; jeżeli tę rywalizację przegramy, to przegramy rywalizację o postęp techniczny – mówi dr Dawid Kostecki z Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. W 5. edycji programu Ulam NAWA stypendium w polskich ośrodkach otrzyma 61 osób z 24 krajów.

Polska rywalizuje z innymi krajami w wyścigu o najlepszych naukowców

W rozstrzygniętym pod koniec listopada 2023 r. naborze wniosków do 5. edycji programu Ulam NAWA, wyłoniono 61 osób z 24 krajów, które otrzymają stypendium na badania w 31 polskich ośrodkach. Ubiegało się o nie – jak podała Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA) – 209 naukowców, czyli o 36 więcej, niż w poprzedniej edycji.

Wśród wyłonionych stypendystów są dwie osoby z certyfikatem Seal of Excellence w ramach programu Marie Skłodowska-Curie Actions Individual Fellowships, które otrzymały stypendium „z marszu”, ponieważ NAWA uznaje certyfikat „jako wiążącą weryfikację jakości wniosku”.

Celem programu – jak informuje NAWA – jest zwiększenie stopnia umiędzynarodowienia polskich uczelni i instytucji naukowych. Program pozwala na przyjazdy do Polski zarówno uznanych, jak i obiecujących naukowców, z co najmniej stopniem naukowym doktora, którzy wzmocnią potencjał naukowy polskich jednostek i włączą się w prowadzone tam projekty badawcze i dydaktykę.

Podano, że wyłonieni w 5. edycji, będą realizowali badania w ramach sześciu dziedzin nauki klasyfikacji OECD. Najliczniej reprezentowane są nauki inżynieryjne i techniczne (24) oraz przyrodnicze (23). Ponadto: nauki medyczne i o zdrowiu (5), społeczne (5), humanistyczne (3) i rolnicze (1).

„To prestiżowy program dla naukowców” – mówi dyrektor NAWA, dr Dawid Kostecki. „Badacze są zobowiązani do tego, żeby zaprezentować trzy osiągnięcia z okresu pięciu lat przed zakończeniem naboru. Publikacje muszą być w języku angielskim, a chodzi o publikacje, które są indeksowane w międzynarodowych bazach czasopism, takich jak Web of Science czy Scopus” – dodał.

Najliczniej reprezentowanymi państwami w 5. edycji Ulam NAWA będą: Indie, Iran, Hiszpania, Pakistan, Turcja i Czechy. Pośród stypendystów znajdują się także obywatele m.in. Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji, Meksyku czy Brazylii.

„Indie czy Pakistan, to kraje aspirujące, których naukowcy szukają lepszych warunków bytowych do prowadzenia swojej ścieżki zawodowej” – powiedział Kostecki. Opierając się na swoim doświadczeniu akademickim zauważył „bardzo dużą motywację, szczególnie wśród badaczy z Iranu, Pakistanu czy Indii, do zrobienia kolejnego kroku naukowego”. Dodał, że wskazują oni wyraźnie, że część badań, zwłaszcza laboratoryjnych, nie może być wykonywana w ich krajach, ponieważ nie pozwala na to infrastruktura badawcza. Natomiast w Polsce – jak ocenił – jest ona „bardzo dobra, tym przyciągamy naukowców zagranicznych”.

Kostecki, pytany o korzyści płynące z programu dla polskich instytucji, powiedział m.in., że ośrodki zapraszające zagranicznych naukowców, „budują wizerunek Polski”. „Polscy profesorowie, kierownicy katedr, wykonują kapitalną pracę dla umiędzynarodowienia instytucji i dla tworzenia wspólnych zespołów badawczych” – dodał. Zaznaczył, że efektem programu mogą być międzynarodowe projekty badawcze, co jest „absolutnie nie do przecenienia w kontekście rozwoju nauki”.

Dodał, że każda edycja Ulam NAWA powoduje lepszą rozpoznawalność tego programu wśród potencjalnych wnioskodawców oraz zaprzyjaźnionych, siostrzanych agencji. „Stabilna pozycja w Europie i nasza misja przekładają się na popularyzację tego programu, więc obcokrajowcy się nim interesują” – zauważył.

Inne programy NAWA

Program Ulam to niejedyny realizowany w NAWA program dla naukowców i studentów. Program „Walczak” to okazja dla naukowców i lekarzy do odbycia staży trwających od 1 do 6 miesięcy w najlepszych ośrodkach medycznych na całym świecie. O stypendia będą mogli się starać nie tylko przedstawiciele nauk medycznych, ale też farmaceutycznych i nauk o zdrowiu. Każdy z uczestników Programu Walczak NAWA będzie miał możliwość rozwoju kompetencji w ramach jednej z trzech ścieżek: dydaktycznej, naukowej i klinicznej podczas pobytu trwającego od 1 do 6 miesięcy.

O stypendium mogą starać się:

• doktoranci i uczestnicy szkół doktorskich
• lekarze z tytułem co najmniej doktora, pracujący w szpitalach i innych placówkach leczniczych
• nauczyciele akademiccy uczelni i jednostek naukowych z nauk medycznych, farmaceutycznych i o zdrowiu.

Czwarta edycja programu różni się również formułą wsparcia finansowego. Program zapewnia finansowanie maksymalnie do 32 000 zł na każdy miesiąc pobytu w zagranicznym ośrodku goszczącym. Na wsparcie składają się: stypendium, koszty utrzymania i zakwaterowania oraz koszty podróży. Dodatkowo doktoranci i naukowcy, którzy wybiorą ścieżkę naukową i zdecydują się na wyjazd dłuższy niż trzy miesiące mogą otrzymać jednorazowe wsparcie materialne w wysokości 20 000 zł.

PAP/WszystkocoNajważniejsze/ad