Powstańcy warszawscy w obozie Stalag 344 Lamsdorf. Najmłodszy więzień miał zaledwie 10 lat

Przed pomnikiem Powstańców Warszawskich w Centralnym Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach w dniu 6 października uczczono pamięć powstańców warszawskich, którzy przyjechali pierwszym transportem do niemieckiego Stalag 344 Lamsdorf.

Powstańcy warszawscy w obozie Stalag 344 Lamsdorf

.W uroczystościach z udziałem asysty wojskowej na terenie dawnego obozu jenieckiego Lamsdorf uczestniczyli przedstawiciele władz państwowych, samorządowych i środowisk kombatanckich. Wśród składających kwiaty pod pomnikiem były rodziny więzionych w obozie powstańców oraz uczestnik powstania Stanisław Wołczański. – Mam przesłanie dla młodych. Bądźcie patriotami, kochajcie Polskę, naszą historię, tradycję, wolną, niepodległą i suwerenną Polskę. Ten, kto się uczy, to tylko z myślą dla dobra Polski – powiedział Stanisław Wołczański.

Jak zaznacza dyrektor CMJW Violetta Rezler-Wasielewska, z każdym rokiem maleje liczba osób mogących dać świadectwo historii. – Przez cały czas staramy się utrzymać kontakt z powstańcami. Organizujemy spotkania, jednak nie mamy złudzeń, że czas żywych lekcji historii, bezpośrednio od świadków wydarzeń się kończy – powiedziała Violetta Rezler-Wasielewska.

Najmłodszy więzień miał zaledwie 10 lat

.Dyrektor muzeum przypomniała historię mieszkańców Warszawy, którzy zostali przywiezieni do niemieckiego obozu jenieckiego po upadku powstania. Do Łambinowic przywieziono około 6 tys. osób, z których część stanowiły kobiety i dzieci. Wśród więźniów obozu byli przedstawiciele dowództwa AK, oficerowie, żołnierze, sanitariuszki i kilkuset młodocianych. Najmłodszy więzień obozu miał 10 lat. Jeńcy zostali umieszczeni w tzw. rosyjskiej części obozu, w prymitywnych barakach. W późniejszym czasie oficerów przewieziono do oflagów.

W kilkutysięcznej grupie przetrzymywanych w Lamsdorf powstańców byli np. następca gen. Leopolda Okulickiego, płk Jan Rzepecki z Komendy Głównej AK; rotmistrz Witold Pilecki; pisarka i poetka Józefa Radzymińska; autor „Kolumbów. Rocznik 20” Roman Bratny; historycy – Aleksander Gieysztor, Witold Kula czy Stanisław Płoski, a także późniejszy autor scenariuszy filmowych – m.in. „Kanału”, „Krzyżaków” czy „Zezowatego szczęścia” – Jerzy Stefan Stawiński.

Na wskroś polskie powstanie

.”1 sierpnia 1944 roku warszawiacy stanęli do ostatniej walki z niemieckim nazistowskim totalitaryzmem. Bili się o to wszystko, czego nie mogły im przynieść sunące ze wschodu czołgi Armii Czerwonej: o wolność, demokrację, prawo stanowienia o swoim losie” – pisze prezydent Karol NAWROCKI na łamach Wszystko co Najważniejsze w tekście „Na wskroś polskie powstanie„

„Państwo młodzi powtarzają je w skupieniu i wymieniają obrączki. Jest pocałunek nowożeńców, są kwiaty i gratulacje od licznie zgromadzonych gości. Nie brakuje fotografa, a nawet ekipy filmowej. Ceremonia, która odbyła się w Warszawie 13 sierpnia 1944 roku, jest jednak wyjątkowa. Pan młody, ubrany w wojskowy mundur 22-letni Bolesław Biega, ma rękę na temblaku – to efekt ran odniesionych kilkanaście dni wcześniej, gdy brał udział w walkach o Pocztę Główną. Panna młoda, 20-letnia Alicja Treutler, zamiast białej sukni ma pożyczoną bluzkę, a na ramieniu opaskę z czerwonym krzyżem – znak, że jest sanitariuszką. Ślub odbywa się w improwizowanych warunkach, a o miesiącu miodowym trzeba zapomnieć. Dookoła rozlegają się strzały i wybuchają bomby. Powoli dobiega końca drugi tydzień Powstania Warszawskiego.”

Pięć lat terroru

.„Ostrzał, bomby, zniszczenia – wszystkiego tego mieszkańcy miasta doświadczyli już pięć lat wcześniej. 1 września 1939 roku na Polskę napadły nazistowskie Niemcy – tak rozpoczęła się II wojna światowa. Gdy kilkanaście dni później od wschodu uderzyła Armia Czerwona, los 35-milionowego kraju był przypieczętowany. A jednak Warszawa bohatersko broniła się dalej. Dopiero pod koniec miesiąca skapitulowała przed Wehrmachtem. Nastała długa i krwawa okupacja niemiecka: dla Żydów gehenna getta i zagłada w komorach gazowych, dla polskiej ludności – łapanki, jawne i potajemne egzekucje, wywózki do pracy przymusowej i obozów koncentracyjnych.”

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/karol-nawrocki-na-wskros-polskie-powstanie

PAP/MJ