Prehistoryczne zatrute strzały z jaskini Krugera. Liczą 7 tys. lat

W trakcie wykopalisk prowadzonych w jaskini Krugera w RPA w 1983 r. archeolodzy natrafili na szczątki antylopy, w której znajdowały się groty strzał. Jak wynika z niedawnej analizy przeprowadzonej przez naukowców odkryte groty nie były zwykłymi pociskami, gdyż były to zatrute strzały. Jak wynika z datowania przeprowadzonego przez badaczy znalezisko to pochodzi sprzed 7 tys. lat, a toksyna była wytwarzana na bazie wielu składników.

Zatrute strzały z afrykańskiej jaskini

.Podczas wykopalisk w 1983 roku w południowoafrykańskiej jaskini Krugera naukowcy odkryli kość udową bliżej nieokreślonej antylopy. W jamie szpikowej tych kości znajdowały się trzy zmodyfikowane kościane groty strzał. Intrygująca skamielina z fragmentami pradawnych pocisków przeleżała jednak następnie cztery dekady w magazynie Uniwersytetu Witwatersrand w Johannesburgu w RPA.

Badania nad zagadkowym obiektem zostały wznowione w 2022 r. Naukowcy postanowili jeszcze raz przeanalizować odkrytą kość udową, a także jej zawartość. Specjalizujący się w materiałach organicznych zespół badaczy z Uniwersytetu w Johannesburgu przeprowadził szczegółową analizę chemicznej matrycy otaczającej groty strzał. Analiza ujawniła, iż odkryte ponad czterdzieści lat temu groty strzał były umyślnie moczone w truciźnie.

Trucizna ta opierała się na skomplikowanej recepturze łączącej co najmniej dwa toksyczne składniki roślinne, w tym glikozydy nasercowe znane z zaburzania pracy serca. Naukowcy zidentyfikowali w zatrutych strzałach między innymi digitoksynę i strofantydynę, a także kwas rycynolowy – będący produktem ubocznym toksycznej rycyny. Obecność tych związków sugeruje, że starożytni ludzie potrafili skutecznie mieszać różne toksyny roślinne, aby tworzyć efektywne trucizny do polowań, informuje portal „Arkeonews„.

Prehistoryczny handel roślinami

.Co ciekawe, żadna z roślin zawierających te toksyny nie występuje naturalnie w okolicach jaskini Kruger. Fakt ten sugeruje, że składniki potrzebne do produkcji toksycznych grotów były produkowane w odległych regionach lub poprzez rozwinięte sieci handlowe. W przekonaniu naukowców, to najnowsze odkrycie podważa wcześniejsze założenia dotyczące rozprzestrzeniania się roślin niewystępujących lokalnie na terenie południowej Afryki w tamtym okresie.

Najnowsze odkrycia ujawniły, że dalekodystansowy transport nierodzimych roślin w Afryce mógł mieć miejsce znacznie wcześniej niż do tej pory sądzono. Choć badacze od dawna wiedzieli, że transport muszli morskich jako ozdób i waluty był powszechny na całym kontynencie afrykańskim już przed 7 tysiącami lat, to przenoszenie obcych roślin w tak wczesnym okresie było czymś co bardzo zaskakującym dla ekspertów.

To odkrycie podkreśla, że prastare ludy dysponowały zaawansowaną wiedzą dotyczącą pozyskiwania i wykorzystywania roślin. Umiejętność rozpoznawania, które rośliny powinno się zbierać, gdzie je znaleźć i jak je skutecznie wykorzystać, świadczy o głęboko zakorzenionych tradycyjnych systemach farmakologicznych, które istniały przez tysiące lat. To spostrzeżenie nie tylko zmienia nasze rozumienie starożytnych praktyk handlowych, ale także podkreśla stopień zaawansowania wczesnych społeczeństw ludzkich w ich interakcjach ze światem przyrody.

Jak wskazują naukowcy, badanie to podkreśla także znaczenie tradycyjnej wiedzy farmakologicznej wśród starożytnych ludów oraz potencjał archeobotaniki i chemii organicznej w pogłębianiu naszej wiedzy na temat historycznych praktyk. Umiejętność tworzenia skomplikowanych receptur na trucizny, kleje i leki odzwierciedla zaawansowane zdolności poznawcze ich twórców.

.To odkrycie stanowi kolejny dowód na użycie trucizn w prehistorycznych technologiach łowieckich, co zostało udokumentowane w przypadku znalezisk dotyczących całego szeregu prastarych kultur na całym świecie. Jak wskazują naukowcy, znaleziska z jaskini Krugera rzucają światło na pradawne praktyki łowieckie, a jednocześnie ukazują przy tym zaawansowaną wiedzę wczesnych społeczeństw ludzkich na temat wykorzystywania zasobów naturalnych.

Marcin Jarzębski