Pochodzące z 3 tys. p.n.e. narzędzia krzemienne zostały znalezione przez jednego z mieszkańców na polu pod Biłgorajem (Lubelskie). Ze wstępnych oględzin wynika, że wiórowiec służył jako nóż lub sierp, a drapacz do oczyszczania i obróbki skór zwierzęcych. To kolejne prehistoryczne znalezisko na terenie Polski.
.Wiesław Koman, archeolog z zamojskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie poinformował w środę o znalezisku zabytków archeologicznych w powiecie biłgorajskim. Jak zaznaczył, pragnący pozostać anonimowym mieszkaniec Dereźni Solskiej (gmina Biłgoraj) znalazł na swoim polu dwa narzędzia krzemienne.
Prehistoryczne znalezisko pod Biłgorajem
.„Podczas przekazywania zabytków stwierdził, że Dereźnia Solska nie może być gorsza od Dereźni Majdańskiej i też powinna mieć swoje stanowisko archeologiczne. Wiosną ubiegłego roku młody chłopiec znalazł na polach Dereźni Majdańskiej wiórowiec krzemienny” – wyjaśnił ekspert.
Wstępne oględziny wskazują, że znalezione zabytki to wiórowiec oraz drapacz, wykonane z krzemienia wołyńskiego, posiadającego ciemnoszarą barwę z jaśniejszymi plamami. Jak poinformował Koman, wiórowiec używany był jako nóż lub sierp, natomiast drapacz służył ówczesnym ludziom do oczyszczania i obróbki skór zwierzęcych.
„Są to najprawdopodobniej wyroby wykonane przez neolityczną ludność kultury pucharów lejkowatych i mogą być datowane na pierwszą połowę 3 tysiąclecia przed naszą erą” – sprecyzował archeolog, dodając, że obiekty zostaną przekazane do Muzeum w Biłgoraju.
Prehistoryczne osadnictwo w dzisiejszym powiecie biłgorajskim
.Jak ocenił, odkrycie kolejnych zabytków archeologicznych w powiecie biłgorajskim świadczy, że teren ten nie był typową pustką osadniczą w pradziejach, jak dotychczas zakładano, ale rozwijało się tu również osadnictwo.
„Weryfikacja powierzchniowa terenu odkrycia narzędzi krzemiennych nastąpi wczesną wiosną, gdy umożliwią to warunki pogodowe. Być może dojdzie do odnalezienia kolejnych ciekawych i wartościowych zabytków archeologicznych, np. narzędzi krzemiennych, fragmentów naczyń glinianych” – wyraził nadzieję Koman.
Wcześniej, również na terenie powiatu biłgorajskiego, znaleziono podczas poszukiwań inne zabytki archeologiczne. Chodzi o wczesnośredniowieczne militaria, m.in. żelazne groty dwuzadziorowych strzał do łuku, liściowaty grot włóczni, czterograniasty bełt do kuszy, żelazną ostrogę.
Nobel dla twórcy paleogenomiki
.„Niewielu współczesnych naukowców może się pochwalić odkryciem nowego gatunku człowieka, opisaniem sekwencji jego genomu na podstawie kilku fragmentów kostnych znalezionych w jaskiniowych osadach oraz wykazaniem u ludzi współczesnych domieszki sekwencji genetycznej wymarłych gatunków człowieka” – pisze prof. Marek SANAK, genetyk i biolog molekularny. Szwedzki naukowiec Svante Pääbo jest tym, który może poszczycić się takimi dokonaniami.
„Pääbo odczytał sekwencję genomu mitochondrialnego Neandertalczyka w 1997 roku, również posługując się muzealnymi fragmentami kostnymi. Wykorzystując swoje oryginalne techniki pozwalające na oddzielenie genetycznego zanieczyszczenia pochodzenia bakteryjnego, stanowiącego ponad 99 proc. DNA izolowanego z archeologicznych artefaktów kostnych, przystąpił do analizy genomu jądrowego Neandertalczyka”.
„Układając odczytane fragmenty DNA według sekwencji genomu człowieka współczesnego, Pääbo w 2010 roku opublikował genom jądrowy wymarłego gatunku Homo neanderthalensis. Badania porównawcze genów Neandertalczyka i Homo sapiens przyniosły wiele interesujących wniosków. Pääbo zaproponował, na podstawie analizy porównawczej, mechanizm ewolucyjnego rozwoju mowy u człowieka współczesnego” – przypomina prof. Marek SANAK.
.„Pääbo odkrył również nowy gatunek człowieka – Homo denisova. Nazwa pochodzi od Denisowej Jaskini w Ałtaju na Syberii. Odkrycie to zostało potwierdzone potem przez znaleziska z jaskini Vindija w Chorwacji oraz Jaskini Czagyrskiej w Ałtaju. Populacje Neandertalczyków i Denisowian oddzieliły się od siebie przed około 450 tysiącami lat, ale podobnie jak człowiek współczesny wywodzą się z Afryki. Denisowianie zamieszkiwali Azję; w genomach Azjatów również stwierdzono kilkuprocentową domieszkę sekwencji DNA Denisowian. Pääbo opisał genom Denisowian w 2012 roku” – pisze prof. Marek SANAK.
PAP/Gabriela Bogaczyk/WszystkoCoNajważniejsze/PP
