RadPC – komputer odporny na promieniowanie kosmiczne
Komputer, który ma być odporny na promieniowanie kosmiczne, RadPC, wyruszy na Księżyc na pokładzie lądownika Blue Ghost 1. Badacze przetestują, czy jego projekt pomoże w nadchodzących misjach.
.Komputery pokładowe mają kluczowe znaczenie dla eksploracji kosmosu, wspierają niemal każdą funkcję statku kosmicznego, od systemów napędowych i nawigacyjnych po technologię podtrzymywania życia, odzyskiwanie i analizę danych naukowych, komunikację i ponowne wejście w atmosferę.
Jak podkreślają naukowcy z NASA, komputery w przestrzeni kosmicznej są jednak podatne na jonizujące promieniowanie słoneczne i kosmiczne. Tylko jedna wysokoenergetyczna cząstka może wywołać tak zwany „efekt pojedynczego zdarzenia”, powodując drobne błędy danych, które prowadzą do kaskadowych awarii systemu i trwałych uszkodzeń. Inżynierowie NASA od dawna poszukują opłacalnych rozwiązań w celu złagodzenia wpływu promieniowania na te urządzenia, aby zapewnić bezpieczeństwo i powodzenie misji.
Naukowcy opracowali Radiation Tolerant Computer (RadPC), jedno z urządzeń NASA, które polecą na Księżyc w ramach inicjatywy Commercial Lunar Payload Services (CLPS). RadPC zostanie przeniesiony na powierzchnię Księżyca przez lądownik księżycowy Blue Ghost 1 firmy Firefly Aerospace.
Stworzony przez badaczy z Montana State University w Bozeman, RadPC będzie miał przed sobą test tego czy uda mu powrócić do właściwego działania po usterkach spowodowanych „efektem pojedynczego zdarzenia” promieniowania jonizującego. Komputer został zaprojektowany tak, aby mierzyć swój „stan zdrowia” w czasie rzeczywistym, wykorzystując dodatkowe procesory zaimplementowane w gotowych układach scalonych zwanych bezpośrednio programowalną macierzą bramek.
Te przypominające kafelki bloki logiczne będzie można łatwo wymienić po potwierdzonym uderzeniu cząstek jonizujących. W przypadku wpływu promieniowania, opatentowane procedury odzyskiwania RadPC mogą zidentyfikować lokalizację usterki i naprawić ją.
RadPC będzie również zawierał trzy dozymetry (przyrząd do pomiaru dawki promieniowania jonizującego lub aktywności promieniotwórczej) do pomiaru różnych poziomów promieniowania w środowisku księżycowym, z których każdy będzie dostrojony do różnych poziomów czułości. Instrumenty te będą stale mierzyć interakcję między ziemską magnetosferą a wiatrem słonecznym podczas podróży na Księżyc. Dostarczą również astronomom szczegółowych informacji o promieniowaniu w miejscu lądowania Blue Ghost w regionie Mare Crisium, co może pomóc w ochronie przyszłych astronautów kampanii Artemis.
.„RadPC CLPS to świetna okazja do sprawdzenia czy możliwe jest stworzenie komputerów odpornych na promieniowanie, które mogą sprawić, że przyszłe misje od Księżyca po Marsa będą bezpieczniejsze i bardziej opłacalne” – podumowuje Dennis Harris z NASA.
Oprac. EG
