Rafał Lemkin - godne upamiętnienie twórcy pojęcia zbrodni ludobójstwa

W Pradze otwarto multimedialną wystawę, dotyczącą życia i pracy polskiego prawnika żydowskiego pochodzenia. Rafał Lemkin twórca terminu ludobójstwo. Ekspozycję umiejscowiono w pociągu, która odwiedzi kilka czeskich dworców, by upamiętnić 75. rocznicę uznania przez ONZ ludobójstwa za zbrodnię.

Twórca terminu ludobójstwo

.Prezentację przygotowało Centrum Badań nad Ludobójstwem w Terezinie. Rafał Lemkin pierwszy użył terminu ludobójstwo i nadał mu ramy prawne i naukowe, przyjęte później przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1948 r. Wystawa będzie prezentowana w Pradze, Kolinie Rakovniku i Uściu nad Łabą.

„Wystawa jest wymyślona w ten sposób, że aktor, wykorzystując autobiografią i wspomnienia przedstawia Rafała Lemkina, jego dzieło i ogromne osiągnięcie dyplomatyczne, jakim było przyjęcie Konwencji o zapobieganiu i karaniu zbrodni ludobójstwa” – tłumaczył na peronie dworca Tomasza G. Masaryka w Pradze dyrektor Centrum Badań nad Ludobójstwem w Terezinie Szymon Krbec.

Geneza terminu ludobójstwo

.Termin ludobójstwo początkowo istniał tylko w języku polskim. Lemkin w 1944 roku zaadaptował je na język angielski jako „genocide” z greckiego genos (rasa, naród) i łacińskiego cide (zabijać). Badaniami nad ludobójstwem zainteresował się, gdy w latach I wojny światowej Imperium Osmańskiego dokonywało eksterminacji ludności ormiańskiej.

Organizatorzy zwrócili uwagę na symbolikę wykorzystania do promocji postaci i dzieła prawnika pociągu i wagonów bydlęcych, który wywołuje skojarzenie z transportami do obozów koncentracyjnych podczas II wojny światowej. Były także wykorzystane podczas deportacji Ormian. Używano ich również w czasach stalinowskich do transportu ludzi do obozów pracy.

Prawo wobec zbrodni

.Każde państwo na świecie może skutecznie ścigać sprawców zbrodni wojennych, ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości. Dopóki Międzynarodowy Trybunał Karny nie rozwinie swoich kompetencji i zasobów, nie będzie skutecznej alternatywy dla jurysdykcji krajowej lub uniwersalnej – pisał na łamach „Wszystko co Najważniejsze” prof. Kevin Heller. W tekście pod tytułem „Prawo wobec zbrodni. Jak działa międzynarodowy system i dlaczego nie może działać lepiej?” autor zadaje pytanie czy państwa mają zdolność i wolę ścigania sprawców ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych, którzy nie mają bezpośredniego związku z ich interesami?

PAP/ Piotr Górecki/ Wszystko co Najważniejsze/ LK