Rocznice Najważniejsze. 13 lutego

„Rocznice Najważniejsze” to wybór doniosłych, przełomowych oraz interesujących wydarzeń historycznych przygotowany przez Redakcję portalu „Wszystko co Najważniejsze”. Codziennie prezentujemy Państwu listę rocznic, o których w danym dniu szczególnie warto pamiętać. Obok każdej daty zamieszczamy kilkuzdaniowy opis konkretnego zdarzenia, osoby lub zjawiska. Na co zwrócić uwagę 13 lutego?

Piękno historii

.Historia jest niewyczerpanym źródłem informacji. Jej znajomość pomaga zrozumieć otaczającą rzeczywistość. To nie tylko opis minionych zdarzeń, ale przede wszystkim opowieść o przeszłości kształtująca pamięć i tożsamość – potężne narzędzie społecznej kontroli, a zarazem skuteczna tarcza przed manipulacją.

W realiach państwa demokratycznego, gdzie o kondycji wspólnoty politycznej współdecydują obywatele, ich znajomość historii jest wyjątkowo ważna. W Europie Środkowo-Wschodniej – regionie przez dekady skazanym na zmienność i tymczasowość, nad którym rozpościera się cień agresywnego imperializmu – rozumienie przeszłości jest jednym z fundamentów dalszej egzystencji. W świecie błyskawicznych przemian i nowych technologii, kiedy coraz śmielej rozmawiamy o podboju kosmosu oraz automatyzacji i robotyzacji procesu myślenia, historia nie traci na znaczeniu. Wręcz przeciwnie – wskazuje wypróbowane ścieżki, którymi możemy podążać, a także te, których powinniśmy unikać na dalszej drodze do rozwoju i nowoczesności. Jednocześnie historia nie rości sobie prawa do miana wyroczni. Nie oferuje gotowych rozwiązań współczesnych dylematów, ale uczy stawiać właściwe pytania.

Poprzez cykl „Rocznice Najważniejsze” pragniemy w sposób symboliczny kultywować pamięć o postaciach i wydarzeniach istotnych dla polskiej oraz europejskiej tożsamości. Chcemy również zaciekawić i zaskoczyć, a przy tym zachęcić Czytelnika do dalszego zgłębiania wiedzy na poruszane przez nas tematy.

Rocznice Najważniejsze: 13 lutego

.Co wydarzyło się w dziejach Polski i świata dnia 13 lutego? Przedstawiamy wybór „Rocznic Najważniejszych”:

1457 r. 

Urodziła się Maria Burgundzka, jedyna córka Karola Zuchwałego, spadkobierczyni potężnego i bogatego państwa burgundzkiego, obejmującego tereny m.in. dzisiejszej Belgii, Holandii, Luksemburga oraz północno-wschodniej Francji. Po śmierci ojca (1477 r.) postanowiła związać przyszłość swych włości z Habsburgami. Odrzuciła starania francuskiego króla Ludwika XI, który oferował jej ślub ze swoim synem, po czym wyszła za mąż za Maksymiliana Habsburga, późniejszego cesarza. Małżeństwo Marii i Maksymiliana było jednym z fundamentów habsburskiej potęgi i w poważnym stopniu wpłynęło na dalsze losy Europy Zachodniej. Rywalizacja o ziemie państwa burgundzkiego między Francją a Habsburgami stanowiła jeden z głównych powodów konfliktu między tymi stronami, będącego podstawowym determinantem rozwoju polityki międzynarodowej na zachodzie i południu Europy w wieku XVI (tzw. rywalizacja francusko-habsburska lub konflikt o hegemonię na Zachodzie Europy).

1511r.

Albrecht Hohenzollern został wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego. Pozostał nim do 1525 r., kiedy doprowadziwszy do sekularyzacji Państwa Zakonnego i przekształcenia go w Prusy Książęce, złożył hołd lenny królowi Polski oraz wielkiemu księciu litewskiemu Zygmuntowi I Staremu. Tym samym Albrecht zapisał się w historii jako ostatni wielki mistrz krzyżacki, a zarazem pierwszy książę w Prusach. Nie zawsze eksponowanym faktem na temat Albrechta Hohenzollerna jest jego jagiellońskie pochodzenie. Tymczasem wielki mistrz był wnukiem Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki (syn Zofii Jagiellonki).

1895 r.

Dnia 12 lutego 1892 r. francuski wynalazca Léon Bouly jako pierwszy w historii opatentował kinematograf (wpierw jako „kinematograf Léona Bouly”, a od 1893 r. „kinematograf”). Ponieważ nie było go stać na regularne opłacanie składek patentowych nazwa maszyny, którą skonstruował, pozostała niechroniona. Z okazji skorzystali bracia Auguste i Louis Lumière, którzy 13 lutego 1895 r. również otrzymali patent na urządzenie zwane „kinematografem”. Pod względem konstrukcji nie było jednak wierną kopią maszyny Bouly’ego, ale sprzętem znacznie sprawniejszym i doskonalszym, przewyższającym technicznie zarówno jego wynalazek, jak i wszystkie inne ówczesne urządzenia służące do nagrywania i wyświetlania ruchomych obrazów. Mimo, że bracia Lumière nie byli pierwszymi wynalazcami sprzętu tego typu, to właśnie ich wersja kinematografu była najpopularniejsza i najbardziej przyczyniła się do rewolucji w dziedzinie rodzącej się kinematografii.

2004 r.

Były prezydent Czecznii Zelimchan Jandarbijew, oskarżany o działalność terrorystyczną, zginął w zamachu bombowym dokonanym w Dosze (Katar) przez dwóch agentów rosyjskiego wywiadu. Sprawcy – Anatolij Jabłoczkow i Wasilij Pugaczow – zostali zatrzymani przez katarską policję i skazani na dożywocie. Tamtejsza prokuratura ustaliła, że działali na polecenie władz rosyjskich. Po kilku miesiącach zamachowcy wyszli jednak na wolność za sprawą rosyjsko-katarskiej umowy o ekstradycji. Po powrocie do Rosji zostali powitani z pełnym ceremoniałem wojskowym. Niedługo później zniknęli z życia publicznego. Ich dalszy los nie jest znany.

Czy w Rosji może dojść do pokojowej zmiany władzy?

.„Mówimy dużo o tym, co zrobić w Rosji po Putinie. I w większości, pomimo różnic występujących wśród różnych grup rosyjskiej opozycji, dochodzimy do wspólnych konkluzji. Niestety, Władimir Putin wciąż jest na Kremlu, a my – rosyjska opozycja – jesteśmy rozsiani w różnych krajach. Dlatego na temat rządów prawa w naszym kraju możemy jedynie teoretyzować” – pisze we „Wszystko co Najważniejsze” Giennadij GUDKOW, rosyjski polityk i biznesmen, opozycjonista, były zastępca Przewodniczącego Dumy z ramienia partii Sprawiedliwa Rosja.

Jak przekonuje, „musimy powiedzieć absolutnie jasno, że nie ma żadnej realnej szansy na zmianę władzy w Rosji za pomocą środków pokojowych. Władza w Rosji musi zostać zmieniona przy użyciu siły. Nie wiemy, jakiego rodzaju siła zostanie do tego wykorzystana, ale nie mamy już żadnych wątpliwości co do zerowych szans na pokojową zmianę władzy w Rosji. Być może będzie to coś w rodzaju puczu lub marszu Prigożyna na Moskwę. Jednak w tym przypadku miliony tweetów i tysiące potępiających deklaracji nie pomogą. Pewne jest jedno: któregoś dnia ktoś po prostu po niego [po Putina – red.] przyjdzie i powie, że jego władza się skończyła”.

„Jeśli Putin pozostanie na Kremlu po zakończeniu wojny na Ukrainie, to mogę z całą pewnością powiedzieć, że w końcu rozpocznie kolejną wojnę, która będzie jeszcze bardziej destrukcyjna i niebezpieczna niż ta obecna. Nie ulega wątpliwości, że w przypadku następnej wojny Putin nie zawaha się użyć broni nuklearnej. Obawiam się, że nie wszyscy to rozumieją. W związku z tym wielkim zagrożeniem koalicja zachodnich państw powinna połączyć wszystkie swoje siły z rosyjską opozycją demokratyczną, aby zmiana na Kremlu mogła nastąpić jak najszybciej. Jeżeli nie wykorzystamy tej szansy, to Putin będzie rządził Rosją jeszcze przez dziesięciolecia” – twierdzi Giennadij GUDKOW.

Patryk Palka/WszystkoCoNajważniejsze