Rocznice Najważniejsze. 19 stycznia

Rocznice Najważniejsze. 19 stycznia

„Rocznice Najważniejsze” to wybór doniosłych, przełomowych oraz interesujących wydarzeń historycznych przygotowany przez Redakcję portalu „Wszystko co Najważniejsze”. Przedstawiamy Państwu listę rocznic, o których w danym dniu szczególnie warto pamiętać. Na co zwrócić uwagę 19 stycznia? 

Cykl Rocznice Najważniejsze

.Historia jest niewyczerpanym źródłem informacji. Jej znajomość pomaga zrozumieć otaczającą rzeczywistość. To nie tylko opis minionych zdarzeń, ale przede wszystkim opowieść o przeszłości kształtująca pamięć i tożsamość – potężne narzędzie społecznej kontroli, a zarazem skuteczna tarcza przed manipulacją.

Poprzez cykl „Rocznice Najważniejsze” pragniemy w sposób symboliczny kultywować pamięć o postaciach i wydarzeniach istotnych dla polskiej oraz europejskiej tożsamości, a także tych, które miały fundamentalne znaczenie dla rozwoju światowej kultury i cywilizacji. Chcemy również zaciekawić i zaskoczyć, a przy tym zachęcić Czytelnika do dalszego zgłębiania wiedzy na poruszane przez nas tematy.

Rocznice Najważniejsze: 19 stycznia

.Co wydarzyło się w dziejach Polski i świata dnia 19 stycznia? Przedstawiamy wybór „Rocznic Najważniejszych”: 

1608 – Zmarł Bernard Maciejowski, chorąży wielki koronny w latach 1574-1582, uczestnik wojny z Moskwą w czasach króla Stefana Batorego, od 1586 r. duchowny katolicki (wówczas po odbyciu studiów teologicznych przyjął święcenia kapłańskie), biskup łucki od 1588 r., współtwórca unii brzeskiej (1596 r.), za sprawą której w Rzeczpospolitej powstał Kościół unicki. W latach 1606-1608 arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski. Reformator Kościoła katolickiego w Rzeczpospolitej w duchu soboru trydenckiego.

1798 – Urodził się August Comte, francuski filozof, prekursor i jeden z głównych przedstawicieli pozytywizmu, twórca terminu „socjologia”, jeden z najbardziej wpływowych intelektualistów XIX wieku.

1809 – Urodził się Edgar Allan Poe, pisarz, poeta, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli literatury amerykańskiej, ojciec gatunku noweli kryminalnej, autor m.in. „Przygód Artura Gordona Pyma”, „Złotego żuka” czy „Zabójstwa przy Rue Morgue”.

1880 – Urodził się Henryk Minkiewicz, generał dyw. Wojska Polskiego, żołnierz Legionów Polskich w trakcie I wojny światowej, weteran wojen o granicę wschodnią II RP w latach 1918-1921, uczestnik m.in. Bitwy Warszawskiej 1920 r., pierwszy dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza i jeden z jego głównych organizatorów (1924-1929), po inwazji sowieckiej na Polskę we wrześniu 1939 r. aresztowany przez NKWD, a następnie zamordowany w ramach zbrodni katyńskiej.

1893 – Urodził się Zygmunt Szyszko-Bohusz, generał Wojska Polskiego, żołnierz Legionów Polskich podczas I wojny światowej, weteran wojny polsko-sowieckiej (1919-1921) oraz kampanii polskiej 1939 r., od 1940 r. dowódca Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich, od 1943 r. zastępca dowódcy 2. Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa, po II wojnie światowej prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (1965-1966) oraz Generalny Inspektor Sił Zbrojnych w latach 1976–1980.

1922 – Urodził się Jerzy Kawalerowicz, reżyser, scenarzysta, polityk, jeden z najwybitniejszych twórców filmowych w historii polskiej kinematografii, współzałożyciel Stowarzyszenia Filmowców Polskich i jego pierwszy przewodniczący.

1928 – Ogłoszono odezwę programową Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem (BBWR), prosanacyjnej organizacji politycznej, na czele której stał Walery Sławek.

1945 – Gen. Leopold Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu Armii Krajowej. Głosił on, że „Postępująca szybko ofensywa sowiecka doprowadzić może do zajęcia w krótkim czasie całej Polski przez Armię Czerwoną. Nie jest to jednak zwycięstwo słusznej sprawy, o którą walczymy od roku 1939. W istocie bowiem – mimo stwarzanych pozorów wolności – oznacza to zmianę jednej okupacji na drugą, prowadzoną pod przykrywką Tymczasowego Rządu Lubelskiego, bezwolnego narzędzia w rękach rosyjskich. (…) Żołnierze Armii Krajowej! Daję Wam ostatni rozkaz. Dalszą swą pracę i działalność prowadźcie w duchu odzyskania pełnej niepodległości Państwa i ochrony ludności polskiej przed zagładą. Starajcie się być przewodnikami Narodu i realizatorami niepodległego Państwa Polskiego. W tym działaniu każdy z Was musi być dla siebie dowódcą. W przekonaniu, że rozkaz ten spełnicie, że zostaniecie na zawsze wierni tylko Polsce oraz by Wam ułatwić dalszą pracę – z upoważnienia Pana Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zwalniam Was z przysięgi i rozwiązuję szeregi AK (…)”.

1945 – Oddziały 1. Armii Wojska Polskiego (Ludowe Wojsko Polskie), które 17 stycznia wkroczyły do Warszawy wraz z Armią Czerwoną, zorganizowały zwycięską defiladę wojskową w doszczętnie zniszczonej stolicy.

1947 – Odbyły się pierwsze w powojennej Polsce wybory do Sejmu Ustawodawczego. Zostały one sfałszowane przez komunistów. 

1983 – Urodziła się Justyna Kowalczyk, jedna z najbardziej utytułowanych biegaczek narciarskich w XXI wieku, zdobywczyni pięciu medali olimpijskich – dwóch złotych (Vancouver 2010 i Soczi 2014), srebrnego (Vancouver 2010) oraz dwóch brązowych (Turyn 2006 i Vancouver 2010) – czego nie dokonał żaden inny polski sportowiec. Ośmiokrotna medalistka Mistrzostw Świata (dwukrotna mistrzyni, trzykrotna wicemistrzyni i trzykrotna brązowa medalistka). Czterokrotnie wygrywała Puchar Świata w biegach narciarskich, łącznie stając na podium aż sześć razy. Również czterokrotnie zajmowała pierwsze miejsce w turnieju Tour de Ski.

1999 – Weszła w życie Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, na mocy której powołano IPN.

„Piękno Historii”

.Ruszył nowy projekt redakcji „Wszystko co Najważniejsze” – newsletter „Piękno Historii”.

Nasz newsletter to przestrzeń dla każdego, kto interesuje się historią – zarówno na co dzień, jak i okazjonalnie. Co tydzień prezentujemy wybór najważniejszych i najciekawszych wydarzeń historycznych, których rocznice obchodzimy w danym tygodniu. Znajdą tu Państwo również jakościowe teksty na temat historii autorstwa profesjonalnych historyków, napisane w sposób przystępny i ciekawy.

Newsletter „Piękno Historii” to także szansa na zapoznanie się z głosem z epoki, w który warto się wsłuchać. Prezentujemy go pod postacią cytatu z wybranego źródła historycznego. Proponujemy ponadto zdjęcie bądź obraz z epoki, dzięki którym obcowanie z przeszłością będzie ciekawsze. Znajdą tu Państwo również polecenia książek historycznych, po jakie warto sięgnąć. Co tydzień przedstawimy także sylwetkę polskiego naukowcawynalazcy, myśliciela lub artysty, którego dokonania  wpłynęły na świat, jaki znamy dziś. 

Zapraszamy do subskrybowania!

Link do zapisów: [Zapisz się].

WszystkoCoNajważniejsze/PatrykPalka

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 19 stycznia 2025
Fot. Oddziały AK opuszczają miasto po kapitulacji (1944 r.) / Narodowe Archiwum Cyfrowe.