Rocznice Najważniejsze. Co wydarzyło się 16 lutego?
Rocznice Najważniejsze” to wybór doniosłych, przełomowych oraz interesujących wydarzeń historycznych przygotowany przez Redakcję portalu „Wszystko co Najważniejsze”. Codziennie przedstawiamy listę rocznic, o których w danym dniu szczególnie warto pamiętać. Co wydarzyło się 16 lutego?
Cykl Rocznice Najważniejsze
.Historia jest niewyczerpanym źródłem informacji. Jej znajomość pomaga zrozumieć otaczającą rzeczywistość. To nie tylko opis minionych zdarzeń, ale przede wszystkim opowieść o przeszłości kształtująca pamięć i tożsamość – potężne narzędzie społecznej kontroli, a zarazem skuteczna tarcza przed manipulacją.
Poprzez cykl „Rocznice Najważniejsze” pragniemy w sposób symboliczny kultywować pamięć o postaciach i wydarzeniach istotnych dla polskiej oraz europejskiej tożsamości, a także tych, które miały fundamentalne znaczenie dla rozwoju światowej kultury i cywilizacji. Chcemy również zaciekawić i zaskoczyć, a przy tym zachęcić Czytelnika do dalszego zgłębiania wiedzy na poruszane przez nas tematy.
Co wydarzyło się 16 lutego? Kalendarium historyczne
.Co wydarzyło się w dziejach Polski i świata dnia 16 lutego? Przedstawiamy wybór „Rocznic Najważniejszych”:
1486 – Maksymilian I Habsburg został królem Niemiec. Był jednym z głównych twórców potęgi rodu Habsburgów. W 1508 r. wybrano go na cesarza. Już wcześniej, w 1477 r., poślubił Marię Burgundzką, dziedziczkę bogatych posiadłości Karola Zuchwałego (państwo burgundzkie, którego trzonem m.in. dzisiejsze Belgia i Holandia). Maksymilian prowadził niezwykle skuteczną i przemyślaną politykę dynastyczną. Doprowadził do małżeństwa swego syna Filipa Pięknego z Joanną Szaloną, dzięki czemu dom Habsburgów zyskał prawa dziedziczne do Hiszpanii i Sycylii. Cesarz zawarł również układ dynastyczny z Jagiellonami, dzięki któremu kilka lat po jego śmierci Habsburgowie przejęli koronę Czech i Węgier.
1497 – Urodził się Filip Melanchton, niemiecki humanista, reformator religijny, czołowy teoretyk protestantyzmu, najbliższy współpracownik Marcina Lutra. Choć jego imię nie jest tak popularne jak tego ostatniego, bądź Jana Kalwina, czy Ulricha Zwinglego, to właśnie Melanchton był autorem „Wyznania augsburskiego”, „Obrony wyznania augsburskiego” oraz „Traktatu o władzy i prymacie papieża” – najważniejszych ksiąg wyznaniowych luteranizmu. Tym samym Filip Melanchton jawi się jako jeden z ojców protestantyzmu oraz czołowy przedstawiciel i twórca myśli protestanckiej – nie tylko w wymiarze teologicznym, ale również ideologicznym i politycznym.
1665 – Zmarł Stefan Czarniecki, polski dowódca wojskowy, hetman polny koronny, którego nazwisko jest obecne w hymnie państwowym. Uczestniczył w bitwach i potyczkach podczas powstania Chmielnickiego, potopu szwedzkiego oraz wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667.
1704 – W trakcie III wojny północnej szlachta przeciwna działaniom króla Augusta II Mocnego zawiązała skierowaną przeciw monarsze konfederację generalną warszawską, której celem było m.in. porozumienie się ze Szwecją i prowadzenie z nią pertraktacji pokojowych. Jednym z liderów konfederacji był Stanisław Leszczyński, który jeszcze w tym samym roku został wybrany przez swych stronników, oraz przy poparciu Szwedów, królem Polski (12 lipca 1704 r.). W odpowiedzi na związanie konfederacji warszawskiej i sojusz jej zwolenników ze Szwecją, stronnicy Augusta II zawiązali konfederację sandomierską (20 maja 1704 r.), a sam król zawarł przymierze z carem Rosji Piotrem I (traktat w Narwie z 30 sierpnia 1704 r.). Doprowadziło to do wojny domowej w Rzeczpospolitej (1704-1709). W 1706 r. przewagę osiągnęli stronnicy Leszczyńskiego (za sprawą sukcesów Szwecji w wojnie północnej), a August II zrzekł się korony. W 1709 r. Szwedzi doznali jednak druzgocącej klęski z Rosjanami pod Połtawą, wobec czego August II powrócił na tron i pozostał władcą Rzeczpospolitej do śmierci (1733 r.), kiedy w kraju wybuchła kolejna wojna domowa o schedę po nim.
1731 – Urodził się Marcello Bacciarelli, włoski malarz, czołowy przedstawiciel późnego baroku i neoklasycyzmu w państwie polsko-litewskim, jeden z najwybitniejszych artystów epoki stanisławowskiej, profesor Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, nadworny malarz króla Stanisława Augusta, autor m.in. pocztu królów polskich (23 obrazy znajdujące się obecnie w sali marmurowej na Zamku Królewskim w Warszawie), szeregu obrazów historycznych przedstawiających ważne momenty dziejów Polski (np. „Nadanie Konstytucji Księstwu Warszawskiemu przez Napoleona”), a także licznych portretów, m.in. „Portretu Stanisława Augusta Poniatowskiego w stroju koronacyjnym”.
1757 – Urodził się Julian Ursyn Niemcewicz, pisarz, poeta, dramaturg, historyk, działacz społeczno-kulturalny i polityk, członek Komisji Edukacji Narodowej, adiutant i sekretarz Tadeusza Kościuszki podczas Insurekcji 1794 roku, prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk i sekretarz Senatu Królestwa Polskiego, sygnatariusz aktu detronizacji Mikołaja I w trakcie Powstania Listopadowego (1831). Po klęsce zrywu niepodległościowego udał się na emigrację, gdzie sprawował funkcję prezesa Wydziału Historycznego Towarzystwa Literackiego w Paryżu. Był autorem licznych utworów literackich i prac edytorskich, w tym „Powrotu posła”.
1893 – Urodził się Julian Grobelny, działacz ruchu socjalistycznego, członek przedwojennej PPS, uczestnik drugiego oraz trzeciego powstania śląskiego, w latach 1943–1944 przewodniczący Rady Pomocy Żydom „Żegota”, organizator pomocy Żydom m.in. w trakcie powstania w getcie warszawskim, w 1987 r. pośmiertnie uhonorowany medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” (wraz z żoną Haliną).
1919 – Zakończyło się zwycięskie Powstanie Wielkopolskie (1918-1919). Dnia 16 lutego podpisano rozejm w Trewirze między Ententą a Niemcami, który podtrzymał i przedłużył zasady rozejmu w Compiègne z 11 listopada 1918 i rozszerzył obszar ich obowiązywania także na front wielkopolski, gdzie od 27 grudnia 1918 r. trwało polskie powstanie. Oznaczało to, że niemieckie próby zwalczania powstańców będą równoznaczne ze złamaniem rozejmu i wznowieniem I wojny światowej. Ponadto w Trewirze wytyczono linię demarkacyjną w taki sposób, że obszary zdobyte przez stronę polską w trakcie powstania pozostawały w rękach Polaków. Tym samym mocarstwa zachodnie de facto uznały korzystny dla Polski rezultat dotychczasowych zmagań powstańców wielkopolskich z Niemcami, dzięki którym większość Prowincji Poznańskiej (część dawnego zaboru pruskiego) znajdowała się w polskich rękach. Finalnie 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski przyznał Polsce większość pruskiej części Wielkopolski.
1929 – Urodził się Kazimierz Kutz, reżyser, scenarzysta, publicysta, polityk, jeden z najbardziej uznanych polskich twórców filmowych, senator RP w latach 1997-2007 oraz 2011-2015, poseł na Sejm RP w latach 2007-2011.
1938 – Zmarła Maria Bentkowska, podporucznik Wojska Polskiego, weteranka Powstania Styczniowego, podczas którego pełniła rolę łączniki Edmunda Różyckiego, naczelnika Wydziału Prowincjonalnego Rusi. W latach 1918-1919 uczestniczka walk w obronie Lwowa, gdzie udzielała pomocy walczącym.
1939 – Urodził się Czesław Niemen, właśc. Czesław Wydrzycki, jeden z najwybitniejszych polskich artystów muzycznych XX w., wokalista, kompozytor, autor tekstów, multiinstrumentalista, w repertuarze którego znajdują się m.in. takie utwory, jak „Dziwny jest ten świat”, „Pod Papugami”, „Płonie Stodoła”, „Sen o Warszawie”, „Jednego serca”, „Bema pamięci żałobny rapsod” czy „Wspomnienie” (Mimozami jesień się zaczyna).
1983 – Zmarła Kazimiera Iłłakowiczówna, pisarka, poetka, tłumaczka, osobista sekretarz Józefa Piłsudskiego (1926-1935), pracowniczka ministerstwa spraw zagranicznych RP, w trakcie I wojny światowej sanitariuszka (1915-1917).
„Piękno Historii”
.Polecamy Państwa uwadze newsletter historyczny redakcji „Wszystko co Najważniejsze” – „Piękno Historii”.
Nasz newsletter to przestrzeń dla każdego, kto interesuje się historią – zarówno na co dzień, jak i okazjonalnie. Co tydzień prezentujemy wybór najważniejszych i najciekawszych wydarzeń historycznych, których rocznice obchodzimy w danym tygodniu. Znajdą tu Państwo również jakościowe teksty na temat historii autorstwa profesjonalnych historyków, napisane w sposób przystępny i ciekawy.
Newsletter „Piękno Historii” to także szansa na zapoznanie się z głosem z epoki, w który warto się wsłuchać. Prezentujemy go pod postacią cytatu z wybranego źródła historycznego. Proponujemy ponadto zdjęcie bądź obraz z epoki, dzięki którym obcowanie z przeszłością będzie ciekawsze. Znajdą tu Państwo również polecenia książek historycznych, po jakie warto sięgnąć. Co tydzień przedstawimy także sylwetkę polskiego naukowca, wynalazcy, myśliciela lub artysty, którego dokonania wpłynęły na świat, jaki znamy dziś.
Zapraszamy do subskrybowania!
Link do zapisów: [Zapisz się].
WszystkoCoNajważniejsze/PatrykPalka
