Rocznice Najważniejsze. Co wydarzyło się 28 stycznia?

„Rocznice Najważniejsze” to wybór doniosłych, przełomowych oraz interesujących wydarzeń historycznych przygotowany przez Redakcję portalu „Wszystko co Najważniejsze”. Codziennie przedstawiamy listę rocznic, o których w danym dniu szczególnie warto pamiętać. Co wydarzyło się 28 stycznia?
Cykl Rocznice Najważniejsze
.Historia jest niewyczerpanym źródłem informacji. Jej znajomość pomaga zrozumieć otaczającą rzeczywistość. To nie tylko opis minionych zdarzeń, ale przede wszystkim opowieść o przeszłości kształtująca pamięć i tożsamość – potężne narzędzie społecznej kontroli, a zarazem skuteczna tarcza przed manipulacją.
Poprzez cykl „Rocznice Najważniejsze” pragniemy w sposób symboliczny kultywować pamięć o postaciach i wydarzeniach istotnych dla polskiej oraz europejskiej tożsamości, a także tych, które miały fundamentalne znaczenie dla rozwoju światowej kultury i cywilizacji. Chcemy również zaciekawić i zaskoczyć, a przy tym zachęcić Czytelnika do dalszego zgłębiania wiedzy na poruszane przez nas tematy.
Co wydarzyło się 28 stycznia? Kalendarium historyczne
.Co wydarzyło się w dziejach Polski i świata dnia 28 stycznia? Przedstawiamy wybór „Rocznic Najważniejszych”:
814 – Zmarł Karol Wielki, władca i główny twórca potęgi imperium Franków, który w 800 r. został koronowany na cesarza, dokonując tym samym odnowienia instytucji cesarstwa na zachodzie Europy.
1573 – W Rzeczpospolitej podpisano akt konfederacji warszawskiej, gwarantującej wolność wyznania wszystkim przedstawicielom stanu szlacheckiego przynależącym do wiary chrześcijańskiej i uznającym Trójcę Świętą (prawo nie objęło arian i przedstawicieli wyznań niechrześcijańskich). W ówczesnych realiach był to dokument przełomowy, znacznie wyprzedzający swą epokę, odzwierciedlający wysoki poziom kultury politycznej szlachty Polski i Litwy. Zapewnił Rzeczpospolitej pokój wewnętrzny w erze wojen religijnych oraz status „państwa bez stosów” w pamięci potomnych.
1611 – Urodził się Jan Heweliusz (zm. w 1687 r. także 28 stycznia), gdański matematyk, astronom, konstruktor i przedsiębiorca, autor dzieła Selenografia, czyli opisanie Księżyca…., w którym zamieścił m.in. dokładne jak na owe czasy mapy naturalnego satelity Ziemi. Przeprowadził ponadto szereg obserwacji Księżyca – jego zaćmień, libracji i wpływu na inne ciała niebieskie. Heweliusz badał również Merkurego i Saturna. W jednej z prac opisał przejście tego pierwszego na tle tarczy Słońca (tranzyt) oraz wyznaczył kątową średnicę tej planety. Prowadził również obserwacje komet. Odkrył cztery dotychczas nieznane oraz postawił hipotezę, zgodnie z którą komety poruszają się po torach zakrzywionych, nie liniach prostych, czym podważył jedną z teorii Johannesa Keplera. Heweliusz przez lata zajmował się katalogowaniem gwiazd i tworzeniem atlasu nieba. Jego badania znacznie przyczyniły się do rozwoju wiedzy na temat Słońca oraz szeregu innych gwiazd. Gdańszczanin był ponadto wynalazcą polemoskopu – pierwowzoru peryskopów. Za życia słynął nie tylko z osiągnięć naukowych. Był bowiem najsłynniejszym gdańskim browarnikiem.
1813 – Ukazała się drukiem powieść „Duma i uprzedzenie” autorstwa Jane Austen.
1819 – Zmarł Jan Kiliński, szewc, przywódca zrywu ludności Warszawy podczas Insurekcji Kościuszkowskiej (1794 r.).
1874 – Zmarł Stanisław Konstanty Pietruski, naukowiec zajmujący się biologią, zoologią i pomologią, założyciel pierwszego ogrodu zoologicznego na ziemiach polskich, badacz fauny Karpat. W ogrodzie zoologicznym Pietruskiego znajdowało się 500 gatunków zwierząt, co czyniło to miejsce jednym z największych prywatnych zwierzyńców w Europie.
1885 – Urodził się Władysław Raczkiewicz, Prezydent RP na uchodźstwie w latach 1939-1947, wieloletni minister spraw zagranicznych RP, w latach 1930-1935 senator i marszałek senatu, uczestnik I wojny światowej oraz wojny polsko-sowieckiej (1919-1921).
1887 – Urodził się Artur Rubinstein, polski muzyk pochodzenia żydowskiego, jeden z najwybitniejszych pianistów XX w.
1903 – Urodził się Aleksander Kamiński, pedagog, instruktor harcerski, profesor nauk humanistycznych, harcmistrz, żołnierz Armii Krajowej, członek Szarych Szeregów, autor „Kamieni na szaniec”.
1905 – Podczas rewolucji 1905 roku Polska Partia Socjalistyczna wezwała do strajku powszechnego w Królestwie Polskim przeciw władzom carskim. Tego samego dnia w Polsce rozpoczął się również protest szkolny.
1954 – Zmarł Eugeniusz Romer, jeden z najwybitniejszych polskich geografów, twórca nowoczesnej kartografii polskiej, współzałożyciel wydawnictwa Książnica-Atlas, ekspert do spraw geograficznych przy delegacji polskiej podczas konferencji pokojowej w Paryżu (1919 r.), gdzie jego wiedza na temat fizjograficznego, narodowościowego, gospodarczego i kulturowego charakteru ziem polskich przyczyniła się do sukcesu w pertraktacjach na temat granic odrodzonej Polski.
1989 – Powstało stowarzyszenie „Memoriał” (zakończyła się konferencja założycielska) zajmujące się ochroną praw człowieka w krajach byłego ZSRS oraz badaniem i kultywowaniem pamięci o zbrodniach komunistycznych. W latach 2021-2022 organizacja została zlikwidowana na skutek nakazu rosyjskiego Sądu Najwyższego.
1989 – Zmarła Halina Konopacka, lekkoatletka, dyskobolka, zdobywczyni pierwszego w historii złotego medalu olimpijskiego dla Polski (Amsterdam 1928 r.), ówczesna rekordzistka świata w rzucie dyskiem.
2006 – Podczas ogólnopolskiej wystawy gołębi pocztowych zawalił się dach hali Międzynarodowych Targów Katowickich. 65 osób zginęło, a ponad 140 zostało rannych.
„Piękno Historii”
.Ruszył nowy projekt redakcji „Wszystko co Najważniejsze” – newsletter „Piękno Historii”.
Nasz newsletter to przestrzeń dla każdego, kto interesuje się historią – zarówno na co dzień, jak i okazjonalnie. Co tydzień prezentujemy wybór najważniejszych i najciekawszych wydarzeń historycznych, których rocznice obchodzimy w danym tygodniu. Znajdą tu Państwo również jakościowe teksty na temat historii autorstwa profesjonalnych historyków, napisane w sposób przystępny i ciekawy.
Newsletter „Piękno Historii” to także szansa na zapoznanie się z głosem z epoki, w który warto się wsłuchać. Prezentujemy go pod postacią cytatu z wybranego źródła historycznego. Proponujemy ponadto zdjęcie bądź obraz z epoki, dzięki którym obcowanie z przeszłością będzie ciekawsze. Znajdą tu Państwo również polecenia książek historycznych, po jakie warto sięgnąć. Co tydzień przedstawimy także sylwetkę polskiego naukowca, wynalazcy, myśliciela lub artysty, którego dokonania wpłynęły na świat, jaki znamy dziś.
Zapraszamy do subskrybowania!
Link do zapisów: [Zapisz się].

WszystkoCoNajważniejsze/PatrykPalka