Rośnie zainteresowanie książkami wśród polskich nastolatków

Raport Biblioteki Narodowej o stanie czytelnictwa książek w Polsce w 2022 r. dowodzi, że czytelnikami książek było 72 proc. badanych nastolatków. To znaczny wzrost w stosunku do roku poprzedniego (60 proc. w 2021 r.).

Wzrost zainteresowania książkami wśród polskich nastolatków

.Listopadowe badanie przeprowadzone przez Bibliotekę Narodową dokumentuje wzrost zainteresowania książkami wśród osób w wieku 15–18 lat, które wracają do czytelniczych praktyk sprzed pandemii: czytelnikami książek było 72 proc. badanych nastolatków (60 proc. w 2021 r.). „18 proc. było intensywnymi czytelnikami, deklarowało czytanie 7 i więcej książek. Oznacza to duży wzrost z 5 proc. w 2021 r.” – zwraca uwagę BN.

Najpopularniejszym źródłem czytanych książek są nadal zakupy, ale też prezenty i wypożyczenia od znajomych, co wskazuje w ocenie BN „na ważną społeczną, więziotwórczą funkcję książki”.

W 2022 r. wśród najpoczytniejszych w Polsce książek dominuje beletrystyka, literatura kryminalna i obyczajowo-romansowa, lecz wybory lekturowe – podobnie jak w poprzednim sezonie – charakteryzują się dużym rozproszeniem. Nie pojawiła się żadna powieść, która – zyskując masową publiczność – mogłaby otrzymać miano wydarzenia czytelniczego.

BN wskazuje na „na duży wzrost literatury kryminalnej i sensacyjnej z 24 proc. w 2020 r. do 32 proc. w 2022 r. oraz spadek fantastyki i fantasy z 11 proc. w 2020 r. do 7 proc. w 2022 r.”. „Autorzy lektur szkolnych, w tym Henryk Sienkiewicz, zajmują wysokie pozycje w rankingu” – dodano.

Raport Biblioteki Narodowej – perspektywa ogólnospołeczna

.„Odnotowany w 2020 r. niewielki wzrost czytelnictwa, nie stał się początkiem trendu wzrostowego” – zwracają uwagę analitycy Biblioteki Narodowej.

„Ograniczenia pandemiczne przyniosły w pierwszym roku pandemii nieco większe zainteresowanie czytaniem, a w drugim – zauważalne zmęczenie. Ta sytuacja trwa. Książki w postaci papierowej lub cyfrowej czytają przede wszystkim osoby najlepiej wykształcone i uczące się (58 proc. absolwentów szkół wyższych, 14 proc. osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym).

Tak jak w poprzednich latach, kobiety czytają książki częściej niż mężczyźni, a różnica ta jest wciąż bardzo wyraźna (odpowiednio 42 proc. i 26 proc.). W jesiennym badaniu lekturę co najmniej jednej książki w ciągu ostatnich 12 miesięcy zadeklarowało 34 proc. respondentów w wieku co najmniej 15 lat, co daje taki sam wynik jak w listopadzie roku 2021. W szerszej perspektywie odsetek czytelników książek nie zmienia się w sposób statystycznie istotny od 2015 r.” – czytamy w raporcie BN.

Z całym raportem można zapoznać się na stronie Biblioteki Narodowej.

Stan czytelnictwa w Polsce (badanie naukowe BN) realizowane jest w ramach Planu Ewaluacji i Monitoringu Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021–2025.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021–2025.

Co się dzieje z polską literaturą?

.Polskich dzieł literackich, które osiągnęły globalny sukces w XXI wieku, jest stosunkowo niewiele. Diagnozę tego stanu rzeczy przedstawił we „Wszystko Co Najważniejsze” prof. Wojciech KUDYBA, kierownik Katedry Polskiej Literatury Współczesnej i Krytyki Literackie UKSW.

„Znów na nas patrzą. Literacka Nagroda Nobla, przyznana Oldze Tokarczuk, sprawiła, że spojrzenia kamer, a więc i oczy literackiej publiczności całego świata zatrzymały się na naszej najnowszej literaturze. Nie łudźmy się, że na długo. Ale też nie lekceważmy tej chwili, bo tworzy ona aurę do postawienia pytań, które w innych okolicznościach nie brzmią tak wyraźnie. Czy literatura polska, która powstaje na naszych oczach, naprawdę jest ważna nie tylko dla nas, ale i dla całego świata? A jeśli tak, to skąd czerpie swoją siłę i co właściwie oferuje czytającej ludzkości?” – pyta prof. Wojciech KUDYBA.

„O sile i randze głosów, które możemy rozpoznać w tej pasjonującej rozmowie, a więc również o stopniu wpływu, który mogą wywierać, decydują co najmniej dwa elementy. Tak w każdym razie rzecz ujmują teoretycy relacji międzykulturowych. Ich zdaniem we wspomnianej konwersacji ludzkości najbardziej liczą się ci, którzy dysponują nie tylko głęboką świadomością własnej odrębności, ale i otwartością na osobność innych rozmówców. Oznacza to, że najsilniejszymi uczestnikami dialogu międzykulturowego są te wspólnoty, które nie zapominając o właściwościach innych wspólnot, znają wartość i specyfikę kultury macierzystej. To jej cechy decydują przecież o ich oryginalności i niepowtarzalności, a więc: o ich konwersacyjnej randze. To splot takich, a nie innych doświadczeń historycznych, kształtujących kulturę danej społeczności, sprawia, że zbiorowość ta zyskuje unikalną, właściwą tylko sobie perspektywę spojrzenia na świat“.

„Może trzeba więc zastanowić się nad tym, czy literatura polska w ogóle chce uzyskać oryginalność i moc przyciągania uwagi światowych czytelników? Bo może nie chce, skoro od wielu lat pozostaje obojętna wobec polskiego losu…” – pisze prof. Wojciech KUDYBA we „Wszystko Co Najważniejsze”.

PAP/Katarzyna Krzykowska/WszystkoCoNajważniejsze/PP