Ślady palców neandertalczyków we francuskich jaskiniach przekazują nam niezrozumiałą symbolikę

Jak informują naukowcy na łamach PLOS One, ślady palców neandertalczyków, obecne na ścianie jednej z jaskiń we Francji, są najstarszymi znanymi tego typu pozostałościami.

Odkrycia z ostatnich dekad

.Wymarli ponad 20 tys. lat temu neandertalczycy uważani byli przez wiele lat za gatunek ludzi dużo bardziej prymitywny niż nasi bezpośredni przodkowie – Homo sapiens sapiens. Odkrycia z ostatnich dekad zmieniają jednak ten obraz – okazuje się, że oba gatunki nie były aż tak odmienne. Neandertalczycy, podobnie jak żyjący w ich czasach ludzie współcześni, prawdopodobnie posługiwali się mową i grzebali swoich zmarłych.

Mało wciąż jednak wiadomo na temat ich ekspresji symbolicznej i artystycznej. Lista zachowanych dowodów na aktywność neandertalczyków w tych dziedzinach życia jest dość krótka, zaś interpretacja bywa przedmiotem sporów. Nowych informacji na ten temat dostarczył Jean-Claude Marquet z Uniwersytetu Tours we Francji oraz jego współpracownicy z Danii, Portugalii, Węgier i Szwajcarii, publikujący w PLOS One.

Ślady palców neandertalczyków

.Naukowcy ci badali ślady zachowane na ścianach jaskini we Francji i sugerują, że ich autorami byli neandertalczycy. Byłyby to najstarsze znane znaki, pozostawione przez osobników tego gatunku.

Jaskinia o nazwie La Roche-Cotard położona jest w Regionie Centralnym – Dolinie Loary we Francji. Na jej ścianach odkryto całą serię znaków, które mogły zostać pozostawione przez ludzi, którzy swobodnie przeciągali palcami dłoni po stosunkowo miękkim podłożu.

Korzystając m.in. z techniki fotogrametrii, która – na podstawie zdjęć – pozwala odtworzyć kształty, rozmiary i wzajemne położenie obiektów, naukowcy stworzyli trójwymiarowe modele tych śladów. Porównali je z innymi znanymi śladami, zostawionymi przez ludzi.

Biorąc pod uwagę ich kształt, sposób rozmieszczenia i układ doszli do wniosku, że zostały one wykonane za pomocą ludzkich dłoni, celowo i w sposób zorganizowany.

Określili również przybliżony wiek znalezisk z jaskini. Jak piszą, dostęp do niej został zamknięty ok. 57 tys. lat temu, na długo przed pojawieniem się w tej okolicy naszych bezpośrednich przodków.

Nieznana symbolika

.Archeolodzy zwracają też uwagę, że w jaskini znaleziono już wcześniej narzędzia kamienne, reprezentujące wyłącznie kulturę mustierską – kojarzoną właśnie z neandertalczykami. Wszystko to razem bardzo silnie przemawia za neandertalskim autorstwem śladów.

Ponieważ badane symbole nie przedstawiają konkretnych obiektów – trudno zrozumieć ich znaczenie i sens powstania – zastrzegają autorzy analiz. Zaznaczają jednak, że są one w podobnym wieku, co ślady pozostawione w jaskiniach w innych częściach świata przez Homo sapiens. To z kolei przemawia za tezą, że zachowanie i aktywność neandertalczyków były podobnie złożone i zróżnicowane, jak zachowania naszych bezpośrednich przodków.

Ludzkość – jacy jesteśmy?

.Być może gdybyśmy przyznali, że jesteśmy wyrafinowanymi i uzbrojonymi w kulturę, ale jednak zwierzętami i podlegamy wszystkim prawom natury, lepiej zrozumielibyśmy ludzką naturę i to, że wiele można wytłumaczyć schedą po naszych ewolucyjnych przodkach – pisze na łamach „Wszystko co Najważniejsze” prof. Bogusław PAWŁOWSKI. Podkreślając, że „żaden biolog czy ewolucjonista nie zaprzeczy, że jesteśmy wyjątkowym gatunkiem. W 1987 roku ukazała się nawet książka brytyjskiego antropologa Roberta Foleya pod tytułem „Another unique species”. Foley zwraca uwagę na to, że jesteśmy unikatowym gatunkiem, ale wiele innych zwierząt też ma unikatowe, charakterystyczne dla danego gatunku cechy”.