„Sportowcy dla Niepodległej. Katyń” w byłym niemieckim obozie koncentracyjnym
Wystawę „Sportowcy dla Niepodległej. Katyń” otwarto w Muzeum Martyrologii Wielkopolan – Fort VII w Poznaniu, byłym niemieckim obozie koncentracyjnym. Przypomina ona historie i dokonania sportowców, ofiar zbrodni katyńskiej.
.Ekspozycję można oglądać do 1 grudnia. Przedstawia ona historię i dorobek kilkunastu osób, w tym pierwszych polskich olimpijczyków, a także pionierów, którzy jeszcze przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę przecierali szlaki kolejnym pokoleniom sportowców.
„Wystawa prezentowana w symbolicznym miejscu – Muzeum Martyrologii Wielkopolan w Forcie VII – nabiera jeszcze silniejszej wymowy. Otrzymujemy wiele sygnałów, m.in. od szkół, że jej przesłanie dociera do młodego pokolenia obserwującego na co dzień wojnę za naszą wschodnią granicą. Historie opowiedziane przez pryzmat konkretnych ludzi, którzy mieli marzenia, ambicje, wolę życia – wywołują emocje. To ważne, aby kolejne pokolenie rozumiało, czym dla naszej wspólnoty jest pamięć o zbrodni katyńskiej” – powiedział we wtorek 21 listopada prezes Instytutu Łukasiewicza Maciej Zdziarski. Fundacja jest realizatorem wystawy.
Sportowcy w obronie Rzeczypospolitej
.Według wyliczeń historyków ofiarą zbrodni katyńskiej padło kilkuset sportowców i działaczy sportowych, w tym dziewięciu olimpijczyków. Byli wśród nich m.in. najwybitniejszy pływak II RP Kazimierz Roman Bocheński, srebrny medalista olimpijski – jeździec rtm. Zdzisław Kawecki-Gozdawa, brązowy medalista olimpijski – wioślarz Stanisław Urban, lekkoatleta Józef Baran-Bilewski czy piłkarz Marian Spojda. Jedyna Polka zamordowana w Katyniu – Janina Lewandowska, córka gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego, była szybowniczką i spadochroniarką.
„Życiorys każdego z tych sportowców to lekcja patriotyzmu, odwagi i bohaterstwa, ale też fascynująca opowieść o życiu sportowym w okresie II RP” – podkreślił Maciej Zdziarski.
Wystawa w Poznaniu w poszerzonej wersji
.Mobilna wystawa „Sportowcy dla Niepodległej. Katyń” od kwietnia do czerwca odwiedziła 14 lokalizacji. Była pokazywana m.in. w Krakowie, Chorzowie, Bydgoszczy, Gorzowie Wielkopolskim, Szczecinie, Warszawie i w Rzeszowie.
Wystawa prezentowana jest w Poznaniu w ramach drugiej odsłony projektu, w poszerzonej wersji. Na nowych planszach rozwinięto wątki związków niektórych bohaterów z lokalnym środowiskiem. Do Poznania trafiła dodatkowa plansza o związkach piłkarza Mariana Spojdy z tym miastem.
„Zawodnik z dumą reprezentował barwy Warty od 15. roku życia do końca kariery zwieńczonej mistrzostwem Polski w 1929 r. Trafił do obozu jenieckiego w Kozielsku. 16 kwietnia 1940 r. wywieziono go do katyńskiego lasu, gdzie padł ostatni strzał” – poinformował Maciej Zdziarski.
Wystawa przypomina także związki Janiny Lewandowskiej z podpoznańskim Lusowem. Jest elementem projektu Sportowcy dla Niepodległej, przybliżającego historię sportowców z okresu międzywojennego, którzy stanęli do walki z niemieckim i sowieckim okupantem. Ginęli w kampanii wrześniowej, w lesie katyńskim, pod Monte Cassino, w powstaniu warszawskim czy w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych.
W Forcie VII w Poznaniu w październiku 1939 r. Niemcy utworzyli pierwszy na ziemiach polskich obóz koncentracyjny – Konzentrationslager Posen. Był to największy w Wielkopolsce ośrodek eksterminacji polskich elit.
Działania rosyjskie na Ukrainie podobne do zachowania ZSRR podczas II wojny światowej
.W wywiadzie Nathaniela Garstecki ze Stéphanem Courtois na łamach „Wszystko co Najważniejsze”, francuski historyk przypomina radzieckie zbrodnie wojenne z czasów II wojny światowej w kontekście trwającej wojny na Ukrainine.
„Putin jest tworem KGB, który przejął hasła epoki carskiej” – mówi profesor i przywołuje podobieństwa pomiędzy obecnym konfliktem a sytuacją międzynarodową 17 września 1939 r. Zauważa, że dzisiejsza propaganda Rosji uzasadniająca atak na Ukrainę jako „walkę z nazizmem” wykorzystuje sentymenty z czasów II wojny światowej, ale tak naprawdę służy usprawiedliwianiu zbrodni wojennych.
„Pewne jest, że wojsko rosyjskie popełnia na Ukrainie zbrodnie przeciwko ludzkości. Taka skarga jest obecnie rozpatrywana przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym. Osobną rzeczą jest jednak to, co mówią rosyjscy przywódcy. Miedwiediew na przykład nawołuje do eksterminacji Ukraińców. To wpisuje się w mentalność ludobójczą. Poza tym Putin twierdzi, że nie ma czegoś takiego jak Ukraińcy, że wszyscy są Rosjanami. Deklarowanie, że cały naród nie istnieje, też jest mentalnością ludobójczą. Tak właśnie zaczyna się ludobójstwo” – twierdzi Stéphan Courtois.
Newsletter „Kultura Najważniejsza” – czyli weekend w towarzystwie sztuki
.„Kultura Najważniejsza” to newsletter, w którym podpowiadamy, co warto obejrzeć, co przeczytać, czego posłuchać, ale i czego – posmakować. Odrywając się od codzienności, chcemy przypomnieć o fascynującym świecie kultury i sztuki, na który warto znaleźć czas.
Co innego niż kultura i sztuka może wyrwać nas z codzienności? Co innego pozwoli choć na chwilę uwolnić się od nieustającego biegu i skupić na czymś, co skierowane jest tylko do nas? Chcemy razem, wspólnie z Państwem, wybierać, to co najważniejsze w kulturze. W każdy czwartek, punktualnie o godzinie 21.00 znajdą Państwo w swojej skrzynce e-mailowej zbiór propozycji kulturalnych, które warto uwzględnić podczas planowania weekendu.
Piszemy o najgłośniejszych premierach, przypominamy o klasyce, do której warto wrócić.
Niekiedy proponujemy takie pozycje, które z pewnością Państwo widzieli, ale które naszym zadaniem warto przeanalizować i poznać ponownie.
Zachęcamy do zapisania się do specjalnego, darmowego newslettera „Kultura Najważniejsza”, który pozwoli Państwu zaplanować kulturalny weekend [LINK DO ZAPISÓW].
PAP/Rafał Pogrzebny/Wszystko co Najważniejsze/JT
