Świat żyje coraz dłużej, ale w złym stanie zdrowia - „The Lancet”

W latach 2022–2050 średnia długość życia ludzi na świecie wzrośnie 4,9 roku w przypadku mężczyzn i 4,2 roku w przypadku kobiet – informuje „The Lancet”. Pomimo zagrożeń geopolitycznych, metabolicznych i środowiskowych ludzie będą żyć dłużej, ale większą liczbę lat spędzą w złym stanie zdrowia.

.Prognozowany wzrost będzie największy w krajach, w których obecnie średnia długość życia jest niższa, co przyczyni się do wyrównania tego wskaźnika między różnymi obszarami geograficznymi. Trend będzie w dużej mierze napędzany poprzez środki podejmowane w zakresie zdrowia publicznego, skierowane na zapobieganie chorobom sercowo-naczyniowym, COVID-19 oraz innym chorobom zakaźnym, problemom okołoporodowym matek i noworodków oraz edukację żywieniową.

Badanie przeprowadzone na 204 krajach i regionach wskazuje też, że w kolejnym pokoleniu dojdzie do jeszcze silniejszego przesunięcia obciążenia zdrowotnego z chorób zakaźnych na niezakaźne, m.in. choroby układu krążenia, nowotwory, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc i cukrzycę, oraz do wzrostu narażenia na czynniki ryzyka takie jak otyłość, wysokie ciśnienie krwi, nieoptymalna dieta i palenie tytoniu.

Utracone lata zmienią się na lata przeżyte z chorobą

.Tymczasem, jak czytamy w „The Lancet”, w miarę, jak obciążenie chorobami przesuwa się w kierunku schorzeń niezakaźnych, tzw. utracone lata życia zmieniają się na lata przeżyte z niepełnosprawnością. W związku z tym specjaliści prognozują, że coraz więcej osób będzie żyło dłużej, ale przy większej liczbie lat spędzonych w złym stanie zdrowia. Ich zdaniem globalna średnia długość życia wzrośnie z 73,6 lat w 2022 r. do 78,1 lat w 2050 r. (czyli o 4,5 roku), jednak globalna oczekiwana długość życia w dobrym zdrowiu wzrośnie w tym okresie jedynie o 2,6 roku: z 64,8 lat w 2022 r. do 67,4 lat w 2050 r.

„Oprócz ogólnego wzrostu średniej długości życia odkryliśmy, że różnice pomiędzy różnymi regionami geograficznymi będą się zmniejszać (największy wzrost przewidywany jest w Afryce Subsaharyjskiej)” – mówi dr Chris Murray z Uniwersytetu Waszyngtońskiego, jeden z autorów badania. – „To pokazuje, że chociaż nierówności w zdrowiu między regionami o najwyższych i najniższych dochodach nadal się utrzymają, to jednak zmaleją”.

Dr Murray dodaje, że największą szansą na to, aby spowolnić globalne obciążenie chorobami, są interwencje polityczne mające na celu zapobieganie behawioralnym i metabolicznym czynnikom ryzyka oraz łagodzenie ich.

Swoje ustalenia Dr Murray opiera na wynikach ogromnego badania Global Burden of Disease Study 2021, które wykazało, że łączna liczba lat utraconych z powodu złego stanu zdrowia i przedwczesnej śmierci, wynikająca z metabolicznych czynników ryzyka, wzrosła od 2000 r. aż o 50 proc.

Poprawa żywności i programy szczepień wspierają długowieczność

.Autorzy omawianej pracy zbadali także alternatywne scenariusze umożliwiające porównanie potencjalnych skutków zdrowotnych różnych interwencji w zakresie zdrowia publicznego.

Zauważyli, że najkorzystniejszy wpływ na długość życia ludzi oraz ich długoletnią sprawność ma scenariusz, w którym największą uwagę skupia się na poprawie ryzyka behawioralnego i metabolicznego. Za raz za nim pod względem korzyści plasują się scenariusze związane z bezpieczeństwem środowiskowym oraz poprawą żywienia dzieci i programów szczepień.

„Przed nami stoi ogromna szansa, aby wpłynąć na przyszłość zdrowia na świecie poprzez wyprzedzenie rosnących czynników ryzyka metabolicznego i dietetycznego, szczególnie tych związanych ze stylem życia, jakimi są np. wysoki poziom cukru we krwi, wysoki wskaźnik masy ciała i wysokie ciśnienie krwi” – podsumowuje dr Murray.

W poszukiwaniu energii życia

.We „Wszystko co Najważniejsze” ukazał się fragment książki „5 lat młodsza w 5 tygodni” autorstwa Agnieszki MIELCZAREK, dyplomowanej coach zdrowia. Autorka stawia w niej pytania m.in. o to, czy istnieje dieta opóźniająca starzenie się organizmu, a także czy można odjąć sobie lat, po prostu zmieniając sposób odżywiania?

„Naukowcy z całego świata analizują dietę najdłużej żyjących społeczności na świecie. Francuzi, kiedyś Kreteńczycy czy Japończycy zamieszkujący wyspę Okinawa żyli i żyją w dobrej formie ponad 100 lat. Gdyby poszukać wspólnego mianownika ich diety, to na pewno znajdą się w niej świeże warzywa, niewielkie ilości mięsa, tłuszcze roślinne (oliwa z oliwek), resweratrol pochodzący głównie z czerwonego wina (z białego również, tylko w mniejszej ilości), kiszonki (u mieszkańców Okinawy), jedzenie małych porcji, wstawanie od posiłku z lekkim niedosytem. O tym, jak ekonomia wpływa na nasze zdrowie, przekonali się Kreteńczycy. Kiedy wyspa była odcięta od częstych dostaw mięsa z kontynentu – jej mieszańcy bili rekordy długowieczności. Niestety wraz z otwarciem wyspy na świat i rosnącą zamożnością Kreteńczyków na talerze trafiło tanie i powszechnie dostępne mięso, zdecydowanie pogarszając fantastyczne statystyki długowieczności.”

„Natura dała nam świat roślin, by wzmacniać nasz system obronny. Zawarte w nich związki chemiczne neutralizują wolne rodniki, dzięki czemu nasza skóra nabiera blasku i elastyczności, włosy zagęszczają się i pięknie błyszczą, a my czujemy się w dobrej formie. Te zmiany zachodzą w całym organizmie: jelita i wyściełający je nabłonek się regenerują, tak jak i wątroba, która na skutek zielonej diety zaczyna szybciej eliminować potencjalne toksyny. Krew już po 20 dniach zmienia swoje medyczne parametry. Regeneracja dotyczy całego organizmu, ale na skórze, naszym największym organie, zmiany te są najbardziej widoczne.”

„Witamina E jest bardzo ważna w walce ze stresem oksydacyjnym, gdyż stabilizuje ona lipidy w membranach komórkowych, chroniąc je tym samym przed zniszczeniem przez wolne rodniki. Działanie tych witamin jest wzmocnione przez ich wzajemne oddziaływanie, stąd suplementacja syntetycznie pozyskiwanymi witaminami nigdy nie zastąpi prawdziwych związków organicznych pochodzących z pożywienia. Witaminy dzielą się na rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E i K) i rozpuszczalne w wodzie (B i C). Dlatego witaminę E kumulujemy w organizmie, zaś C usuwamy wraz z moczem. Ważne jest, by zawsze dostarczać sobie więcej witaminy C niż E, którą w razie braków w pożywieniu możemy czerpać z zapasów.”

„Czy teraz, rozumiejąc rolę antyoksydantów, uważasz za sensowne naciąganie skóry czy wstrzykiwanie w twarz wypełniaczy bez wprowadzenia diety, która nie tylko będzie miała wpływ na wygląd skóry, ale przede wszystkim zapobiegnie starzeniu się organów, pojawieniu się chorób cywilizacyjnych, w tym nowotworów, chorób krążenia itd.? Czy lepiej czujemy się z płytszą zmarszczką, mając energię i ochotę do życia, nowych projektów i wyzwań na każdym jego etapie? Ja wybieram drugą opcję – drogę do wewnętrznej równowagi bez ulegania wszechobecnej presji »perfekcyjnego ciała«, które – umówmy się – nie istnieje.”

PAP/Katarzyna Czechowicz/Wszystko co Najważniejsze/JT