Szczyt Inicjatywy Trójmorza w Warszawie - program

Dnia 28 kwietnia w Warszawie odbędzie się 10. Szczyt Inicjatywy Trójmorza z udziałem ponad 20 delegacji najwyższego i wysokiego szczebla. Gospodarzem wydarzenia będzie prezydent Andrzej Duda; na szczycie będzie obecny też m.in. amerykański sekretarz ds. energii Chris Wright.

Szczyt Inicjatywy Trójmorza w Warszawie

.Jak przekazała rzeczniczka prezydenta Diana Głownia, przybędą łącznie 23 delegacje, w tym 12 prezydentów. Zgodnie z zapowiedziami prezydenta Andrzeja Dudy, podczas szczytu nie zabraknie przedstawicieli USA, Japonii i innych krajów pozaeuropejskich, także państw arabskich.

Wieczorem 27 kwietnia w Pałacu Prezydenckim odbędzie się oficjalny obiad wydawany przez prezydenta Andrzeja Dudę i jego małżonkę Agatę Kornahuser-Dudę dla uczestników szczytu. Także 28 kwietnia – o czym w sobotę przypomniał prezydent – ma zostać podpisana tzw. umowa pomostowa między Polskimi Elektrowniami Jądrowymi a konsorcjum wykonawców Westinghouse-Bechtel. 29 kwietnia przed południem w hotelu Hilton zaplanowano dyskusję wysokiego szczebla z udziałem głów państw i szefów rządów Państw Inicjatywy Trójmorza podczas towarzyszącego szczytowi Forum Biznesu.

Po południu prezydent Andrzej Duda najpierw na dziedzińcu Zamku Królewskiego powita szefów delegacji uczestniczących w szczycie, potem zaplanowano family photo, a o godz. 14 na Zamku – sesję plenarną, podczas której planowane jest wystąpienie prezydenta RP. O godz. 14.30 w Belwederze prezydent Andrzej Duda wraz z premierem Chorwacji Andrejem Plenkoviciem, który – jak przekazała rzecznika prezydenta Andrzeja Dudy – będzie przewodniczyć chorwackiej delegacji – oraz z sekretarzem ds. energii USA Chrisem Wrightem wezmą udział w wydarzeniu biznesowym wysokiego szczebla w ramach szczytu.

Spotkanie prezydenta Andrzeja Dudy z prezydentami Litwy i Chorwacji

.Po godz. 16.30 prezydent Polski, prezydent Litwy Gitanas Nauseda i premier Chorwacji – spotkają się w Arkadach Kubickiego z przedstawicielami mediów. Szczyt zakończy obiad roboczy wydawany na Zamku Królewskim przez prezydenta dla szefów delegacji uczestniczących. Inicjatywa Trójmorza obchodzi w tym roku dziesiątą rocznicę powstania. Jubileuszowy szczyt ma nie tylko symbolicznie domknąć dekadę regionalnej współpracy, ale też wyznaczyć kierunki jej dalszego rozwoju. Jak podkreśla KPRP, podczas tegorocznego szczytu prezydenci mają dyskutować przede wszystkim o dekadzie funkcjonowania formatu trójmorskiego.

Szczytowi będzie towarzyszyć Forum Biznesu Inicjatywy Trójmorza, które jest platformą poszukiwania synergii gospodarczych i współpracy przedsiębiorców. Pod koniec drugiej dekady kwietnia prezydent wyraził „żal i wielkie rozczarowanie”, że szef MSZ Radosław Sikorski w wygłoszonej w Sejmie informacji o kierunkach polityki zagranicznej na 2025 r. nie wspomniał o Inicjatywie Trójmorza.

Radosław Sikorski powiedział z kolei, że prezydent Andrzej Duda wystosował zaproszenia na szczyt Trójmorza w Warszawie bez uzgodnienia z rządem. Według niego rząd nie wiedział, jaka ma być agenda i cel spotkania, a sam szczyt, jak zaznaczył szef polskiej dyplomacji, „to inicjatywa prezydencka”. Zaznaczył, że prezydent jest zadowolony, że na szczyt Trójmorza przyjedzie sekretarz USA ds. energii. „Ale jednak zaprosił prezydenta Stanów Zjednoczonych (Donalda Trumpa), więc do nie jest do końca sukces” – ocenił szef MSZ.

Projekty Priorytetowe Trójmorza

.Obecnie na liście Projektów Priorytetowych Trójmorza znajdują się 143 przedsięwzięcia realizowane w ramach 3 kategorii infrastrukturalnych: transportowej, energetycznej i cyfrowej. Część z nich została już wdrożona w całości. Do najistotniejszych z perspektywy strategicznych interesów Rzeczypospolitej należą: interkonektory gazowe z Litwą i Słowacją, droga ekspresowa Via Carpatia, kolejowy korytarz sieci bazowej TEN–T Bałtyk–Adriatyk, Rail–2–Sea – połączenie kolejowe pomiędzy portami w Gdańsku i Konstancy.

Powołanie Inicjatywy Trójmorza zainicjowali prezydenci Polski Andrzej Duda i Chorwacji Kolinda Grabar–Kitarović podczas spotkania przywódców państw regionu na marginesie Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku w 2015 roku. Rok ten jest uznawany za początek współpracy trójmorskiej, natomiast inauguracyjny szczyt Inicjatywy odbył się w Dubrowniku w 2016 r.

Inicjatywa początkowo skupiała 12 państw członkowskich UE: Austrię, Bułgarię, Chorwację, Czechy, Estonię, Łotwę, Litwę, Polskę, Rumunię, Słowację, Słowenię i Węgry. W 2023 r. grono to powiększyło się o Grecję i liczy obecnie 13 państw uczestniczących oraz 2 stowarzyszone państwa uczestniczące – Ukrainę i Mołdawię. Partnerami strategicznymi Inicjatywy Trójmorza są: Stany Zjednoczone, Japonia, Komisja Europejska i Niemcy.

Inicjatywa Trójmorza

.Na temat Inicjatywy Trójmorza, i jej znaczenia dla rozwoju gospodarek państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz Południowo-Wschodniej, na łamach „Wszystko Co Najważniejsze” pisze prof. Teodor SEDLARSKI w tekście „Trójmorze jest naszą wspólną szansą„.

„Zalety Inicjatywy Trójmorza mogą być zatem omawiane w kontekście wzmacniania gospodarek regionalnych, w tym również ekosystemów innowacji. Inicjatywa powstała jako projekt polityczny 12 krajów członkowskich UE (Bułgarii, Austrii, Chorwacji, Czech, Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Polski, Rumunii, Słowacji i Słowenii). Wciąż nie jest w pełni zinstytucjonalizowana i rozwija się jako platforma praktycznej współpracy pomiędzy krajami regionu Bałtyku, Adriatyku i Morza Czarnego. Inicjatywa służy jako instrument kooperacji regionalnej i przyspieszonego rozwoju regionu”.

„Gospodarki krajów Trójmorza szacuje się w sumie na 1,8 biliona euro (według cen bieżących) pod względem PKB (13,5 proc. gospodarki UE) oraz na 14,3 tys. euro per capita, czyli dwa razy mniej niż PKB per capita w Unii Europejskiej. Mimo to gospodarki te rozwijają się szybciej niż w krajach o wyższych dochodach – od utworzenia Inicjatywy Trójmorza w 2019 r. średni wzrost wynosi około 3,5 proc. Jeśli uda się ten wskaźnik utrzymać, całkowita wartość krajów 3SI wzrośnie do ok. 2,5 biliona euro w 2030 r.”.

.”Można jednak zaobserwować rozbieżności w potencjale i wydajności innowacji pomiędzy krajami regionu – niektóre z nich znajdują się daleko w tyle, jeśli chodzi o przewidziane inwestycje. W związku z tym trzeba nowego rodzaju współpracy, która będzie przeciwdziałać powolnemu rozwojowi produkcji zarówno w całej Europie, jak i w regionach o wolniejszym tempie wzrostu ekonomicznego. Pod tym względem Inicjatywa 3SI mogłaby wpłynąć na poprawę sytuacji. Inwestycje na rzecz realizacji Inicjatywy powinny być odpowiednio przekazywane poprzez projekty docelowe i uwzględniać potrzeby lokalne” – pisze prof. Teodor SEDLARSKI.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-teodor-sedlarski-trojmorze-jest-nasza-wspolna-szansa/

PAP/MJ