Sztuka Teatru. Nowy cykl rozmów Jacka Kopcińskiego

„Czy aktor naprawdę staje się swoją postacią? Czy teatr potrafi ożywić przeszłość – albo zaprojektować przyszłość? Jak to możliwe, że czas na scenie potrafi biec w kilku kierunkach jednocześnie? Na te i wiele innych pytań odpowiada nowy cykl Teatru Klasyki Polskiej – „Sztuka Teatru. Rozmowy Jacka Kopcińskiego”.

„Sztuka Teatru. Rozmowy Jacka Kopcińskiego”

.„Sztuka Teatru. Rozmowy Jacka Kopcińskiego” to wyjątkowa propozycja dla wszystkich, którzy chcą zajrzeć za kulisy sceny i odkryć, co naprawdę dzieje się między aktorem, tekstem i widzem.

W rozmowach prowadzonych przez Jacka Kopcińskiego, krytyka, badacza i pasjonata teatru pojawiają się artyści, dla których scena to nie tylko miejsce pracy, lecz przestrzeń przemiany. To oni zdradzają tajemnice tworzenia roli, opowiadają o emocjach, które towarzyszą im na scenie, i o tym, jak teatr potrafi odmienić człowieka, także widza.

„Sztuka Teatru” to cykl, który pozwala zobaczyć teatr z bliska, nie tylko jako sztukę, ale jako żywy dialog między przeszłością, teraźniejszością i przyszłością. To spotkania z ludźmi, którzy tworzą teatr z pasją i przekonaniem, że scena ma moc przemiany. Każdy odcinek to zaproszenie do wspólnego myślenia o tym, czym dziś jest teatr, w świecie, który coraz częściej zapomina o słowie, geście i spotkaniu na żywo. To przestrzeń refleksji, inspiracji i zachwytu nad tym, jak wiele znaczeń może pomieścić jedno przedstawienie.

Cykl Jacka Kopcińskiego przypomina, że teatr wciąż ma coś ważnego do powiedzenia i że jego magia zaczyna się tam, gdzie aktor i widz spotykają się w prawdzie.

Premiera 24 października 2025 roku, o godzinie 17:00 na kanale YouTube Teatru Klasyki Polskiej.

Teatr Klasyki Polskiej – laboratorium pamięci, tożsamości i wolności

.Nasze przedstawienia prezentowaliśmy na ponad 80 scenach w całej Polsce. Patronuje nam w tym idea objazdu, która towarzyszyła Reducie Juliusza Osterwy, pokazywania najwybitniejszej literatury w jej scenicznym urzeczywistnieniu publiczności w całym kraju. Podczas naszych wędrówek spotykaliśmy widownię żywo zainteresowaną naszą pracą. Teatr Klasyki Polskiej odpowiada na jej potrzebę obcowania z najwartościowszymi utworami polskiej dramaturgii klasycznej, wystawianymi w najwyższej możliwej zgodności z ich literą i duchem – pisze Jarosław GAJEWSKI.

Jedną z ważniejszych idei towarzyszących powstaniu Teatru Klasyki Polskiej była myśl, że klasyka to coś więcej niż współczesność. To nośnik pamięci i tożsamości, a zarazem sprawdzony instrument oglądu współczesności. Klasyka pozwala na naszą współczesność spojrzeć z dystansu, a jednocześnie wniknąć w jej niewidzialne zakamarki. Jak teleskop i mikroskop jednocześnie. Sięgając po klasykę, odkrywamy, że w sobie właściwy sposób jest ona częścią naszej współczesności. Bez niej, bez punktów odniesienia, bez możliwości porównań, współczesność byłaby dla nas zabójczym chaosem.

Klasyka łączy. Jednak samo słowo „klasyka”, choć jest powszechnie znane, to charakteryzuje się wystarczającą nieostrością, by pojawiły się trudności z precyzyjną odpowiedzią na pytanie, czym ona właściwie jest.

W latach 70. ubiegłego wieku Jarosław Marek Rymkiewicz w tekście Co to jest klasycyzm w teatrze pisze o „archetypicznych postaciach w archetypicznych sytuacjach” pozwalających teatrowi odgrywać „wieczną komedię człowieczeństwa”.

Zasugerowane niedawno na łamach miesięcznika „Teatr” przez prof. Jacka Kopcińskiego „uznanie” za kryterium „klasyczności” może się wydać wystarczające, jeśli wspólnota pamięci kulturowej nie jest kwestionowana.

Niewykluczone jednak, że nadchodzą czasy, a nawet, że już nadeszły, kiedy polska klasyka będzie kwestionowana – będzie jej odbierane „uznanie”, napotka „odmowę uznania” i „odrzucenie”.

Gdyby ów akt był częścią dyskursu, co jest polską klasyką, a co nią nie jest, tj. gdyby ów akt był sporem o kanon naszej kultury – zapewne należałoby się zeń cieszyć. Spór taki bowiem sam przez się stawałby się studium naszej pamięci i tożsamości – oznaczałby żywotność naszej kultury. Jeśli jednak, co może się zdarzyć (o ile już się nie dzieje), arbitralne odrzucanie dorobku kulturalnego naszych dziejów motywowane jest ideologicznie i politycznie, poza wszelką dyskusją aksjologiczną, rodzi się pytanie, czy doznajemy istotnego, progresywnego przewartościowania, czy tylko barbarzyństwa.

Klasyka łączy bowiem poszczególne elementy naszej pamięci w dom naszej tożsamości. Łączy przeszłość z teraźniejszością. Łączy pokolenia w odczuwaniu i rozumieniu człowieczeństwa. Wytwarza przestrzeń porozumienia, wspólnoty znaków, obrazów, uczuć i myśli. Krzepi kulturowe wspólnoty i otwiera je na dialog z całością dorobku duchowego rodzaju ludzkiego. Ten kontekst nadaje istnieniu Teatru Klasyki Polskiej rangę posłannictwa. Ma ono wymiar metafizyczny. Nie ma w tym przypadku. Teatr, poza instytucjami religijnymi, jest najstarszym i sprawdzonym przez tysiąclecia sposobem wzmacniania wspólnoty ducha i pamięci kulturowej.

To między innymi dlatego, u początku odzyskania przez Polskę niepodległości, w kręgach ZASP silnie obecna była myśl wspierania klasyki. Miała ona na nowo połączyć, podzieloną przez zabory, wspólnotę. Także dzisiaj istnieje konieczność pielęgnowania wrażliwości widzów na język i treści klasyki. Obcowanie z nimi samo w sobie jest formą rozwoju i jednym z trwalszych spoiw zbiorowości. Wobec wciąż rosnącej dziś w znaczenie komercjalizacji kultury i bolesnej redukcji postrzegania jej samej oraz działań artystycznych do rozrywki – zaległości w przyswajaniu, a przede wszystkim związanej z tym obecności polskiej dramaturgii klasycznej na polskich scenach wydają się ogromne. Najrzadziej grane są teksty staropolskie i romantyczne. Już dziś wydają się trudne do realizacji scenicznych zarówno ze względu na ich trudny język, jak i na nikłą znajomość kontekstów historycznych i obyczajowych. Mówiąc inaczej – ze względu na brak warsztatu artystycznego. Są to jednak formy, których głębię treści, ich atrakcyjność, siłę oddziaływania na współczesną wrażliwość i inne wartości można rozpoznać, tylko podejmując próby ich scenicznego urzeczywistniania. Tą myślą wiedzeni, w rocznicę powstania Teatru Klasyki Polskiej, 27 marca 2024 roku na scenie koncertowej Muzeum Historii Polski wystawiliśmy Księdza Marka Juliusza Słowackiego, utwór nieobecny na scenach warszawskich od ponad 30 lat. Na Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego, 21 lutego 2026 roku, planujemy premierę Norwidowego Promethidiona.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/jaroslaw-gajewski-teatr-klasyki-polskiej/

Newsletter KULTURA NAJWAŻNIEJSZA

.„Kultura Najważniejsza” to newsletter, w którym podpowiadamy, co warto obejrzeć, co przeczytać, czego posłuchać, ale i czego – posmakować. Odrywając się od codzienności, chcemy przypomnieć o fascynującym świecie kultury i sztuki, na który warto znaleźć czas.

Sztuka wyraża nasze estetyczne potrzeby. Prowokuje do myślenia, pobudza kreatywność, wyzwala emocje. Pozwala poczuć się wyjątkowo, a co najważniejsze, wzbogaca nas samych. Chcemy razem, wspólnie z Państwem, wybierać, to co najważniejsze w kulturze. W każdy czwartek, punktualnie o godzinie 21.00 znajdą Państwo w swojej skrzynce e-mailowej zbiór propozycji kulturalnych, które warto uwzględnić podczas planowania weekendu.

Przedstawiamy premiery kinowe, a także filmy dostępne na platformach streamingowych dla tych, którzy wolą rozkoszować się kulturą w domowym zaciszu. Przypominamy o klasykach, wracamy do pozycji, które zdobyły największe nagrody filmowe i wywarły wpływ na pokolenia oraz do których nawiązuje współczesna kinematografia – i nie tylko.

Nie zapominamy również o koncertach czy płytach. Muzyka pełni tu ważną rolę. Dzięki „Kulturze Najważniejszej” nie ominie Państwa absolutnie żadne wartościowe wydarzenie. 

Zachęcamy do zapisania się do specjalnego, bezpłatnego newslettera „Kultura Najważniejsza”, który pozwoli Państwu zaplanować kulturalny weekend [LINK DO ZAPISÓW].

Laura Wieczorek