Unikatowe mozaiki ze starożytnego Harran. „Zdobiły wielką bizantyjską katedrę”

Najnowsze wykopaliska archeologiczne prowadzone na terenie stanowiska Harran, które znajduje się na obszarze dawnej Górnej Mezopotamii w dzisiejszej południowo-wschodniej Turcji, doprowadziły do odkrycia unikatowych fragmentów bizantyjskich mozaik i witraży. Zabytki te zostały datowane przypuszczalnie na V wiek, w związku z czym znajdują się one wśród jednych z najstarszych takich znanych artefaktów. Stanowisko Harran jest jednym z obiektów wpisanych na listy informacyjne światowego dziedzictwa UNESCO.

Unikatowe mozaiki z Harran

.W przekonaniu archeologów niedawno odkryte w Harran niezwykłe artefakty, wśród których znajdowały się mozaiki i witraże, zdobiły wielką świątynie sprzed 1500, jaka na przełomie późnej starożytności i wczesnego średniowiecza znajdowała się w tej jednej z najstarszych osad ludzkich w historii. Jak stwierdził prof. Mehmet Önal, będący dyrektorem Wydziału Archeologii na Uniwersytecie Harran, niedawno odkryte podczas wykopalisk na terenie ruin wiekowej świątyni zabytki dostarczają cennych informacji na temat projektu architektonicznego tej historycznej budowli.

„To nie jest zwykła bazylika. Z długością przekraczającą 50 metrów, klasyfikujemy ją jako katedrę Harranu – strukturę znacznie większą niż standardowy kościół” – powiedział prof. Mehmet Önal podkreślając duże znaczenie odkrycia liczącej 1500 lat bizantyjskiej świątyni. Ostatnie prace archeologiczne doprowadziły do ujawnienia pokaźnych fragmentów północnej nawy, ścian oraz misternie rzeźbione głowice kolumn.

Zabytkowa katedra w Harran jest położona w odległości 200 metrów na północ od słynnego meczetu Harran Ulu. Powstała ona w V wieku i była jednym z najbardziej wysuniętych na wschód kościołów jakie powstały w Cesarstwie Wschodniorzymskim. W trakcie wykopalisk odkryto także trzy rzadkie drzwi skierowane na północ, które dodatkowo podkreślają architektoniczne znaczenie tej budowli, informuje portal „Arkeonews„.

Złote tessery

.Zespół archeologów w trakcie badań odkrył także szereg niezwykłych artefaktów, wśród których znalazły się złote tessery, czyli małe kostki, zwykle wykonane z kamienia, szkła, ceramiki lub metalu, które były używane do wykonywania mozaik.

 Odkryte tessery zostały zidentyfikowane w łukach i sklepieniach katedry, co wskazuje na wysokiego stopnia skomplikowane dekoracje, które prawdopodobnie zdobiły całą budowlę, podkreślając tym samym jej artystyczne i architektoniczne znaczenie. Prof. Mehmet Önal w opisie dokonanych znalezisk szczególną uwagę przewiązał do odkrycia złoconych szklanych tesserów mozaikowych, które zostały wykorzystane do budowy ścian, łuków i sklepienia katedry.

.Ekspert zaznaczył przy tym, że wcześniej odkryto również zawalone sklepienia ceglane. „Biorąc pod uwagę, że Harran jest ściśle związane z Prorokiem Abrahamem i uznawane za jego miasto ojczyste, spodziewamy się znaleźć przedstawienie Abrahama na mozaikach” – stwierdził archeolog, wyrażając przy tym optymizm co do dużych szans na odkrycie kolejnych spektakularnych mozaik.

Marcin Jarzębski